Abstract:
ظهور و توسعه فناوری گیاهان تراریخته در کشاورزی یکی از چالش برانگیزترین موضوعات در حوزه توسعه فناوری های نو بوده است. این چالشها شامل چالشهای ایمنی، محیط زیست، سلامت و برابری اقتصادی در بین اقشار مختلف جامعه است. در این مقاله نخست چالش های مطرح در توسعه فناوری گیاهان تراریخته از منظر ایجاد یا تشدید نابرابری در اقشار کشاورزان مرور شده و در نهایت سیاستهای رویارویی با این چالشها در کشورهای درحال توسعه بررسی می شود.
The emergence and development of transgenic crops have been one of the most challenging issues in the development of new agricultural technologies. The challenges include safety, health and environmental challenges and economic equality among the different strata of society. In this paper, first, the challenges involved in development of transgenic plants technology from the perspective of creating or increasing inequality among the strata of farmers are discussed and finally the policies to overcome these challenges in the developing countries are studied.
Machine summary:
مقدمه در چهار دهه اخير دو موج توسعه و انتشار فناوري هاي کشاورزي در کشورهاي در حال توسعه ديده شده است که از منظر پيامدهاي توسعه اقتصادي اجتماعي کاملا متفاوتند: در موج اول ، انقلاب سبز، نوآوري هاي فناورانه ، به عنوان يک کالاي عمومي ناشي ار سرريز دانشي کشورهاي پيشرفته در اختيار کشاورزان درحال توسعه قرار گرفت ، در حالي که در موج دوم يعني انقلاب ژنتيک ١ يا انقلاب سبز دوم ، فناوري به عنوان يک کالاي تجاري به بازار جهاني عرضه شد و قيمت سنگيني براي آن درخواست شد(٢٠٠٧,Pingali).
چالش هاي اصلي در توسعه فناوري گياهان تراريخته از منظر نابرابري غلبه شرکت هاي چندمليتي در فرايند تحقيق و توسعه بر خلاف انقلاب سبز که از يک برنامه بين المللي تحقيقات کشاورزي با هدف خلق و انتقال فناوري ها به عنوان کالاهاي عمومي رايگان به کشورهاي درحال توسعه برآمده است ، «انقلاب ژنتيک » از ابتدا در بخش خصوصي ظهور کرد و هدفش توسعه تجاري محصولات براي بازارهاي جهاني بود (٢٠٠٤,FAO).
با توجه با رابطه اين فناوري با معيشت کشاورزان ، چالش هاي اصلي در توسعه ، چالش تمرکز بيشتر بر نيازهاي فقرا در پژوهش هاي کشاورزي مبتني بر زيست فناوري و ديگري توسعه چارچوب سياستي و قانوني مناسب براي استفاده از آن و در نهايت مسئله تنوع زيستي است .