Abstract:
یک سیستم آموزشی عادلانه میتواند تأثیر نابرابریهای اقتصادی و اجتماعی را جبران کند و به افراد اجازه دهد از آموزش و تعلیم صرفنظر از پیشینه و زمینه خود بیشترین بهره را ببرند بهموجب قانون اساسی در ایران، آموزش تا سطح متوسطه رایگان است اما بهواسطه خصوصیسازی این امر محقق نشده بلکه سبب بازتولید نابرابری آموزشی گردیده است. بر همین اساس، چهارچوب نظری این پژوهش، نظرات بولز و جینتیس؛ ایدهی ناسازگاری/ توافق، بوردیو و نظریه بازتولید؛ مایکل دبیلو. اپل؛ پداگوژی انتقادی بوده که یک بینش انتقادی نسبت به نابرابری آموزشی ارائه میدهند. بنابراین، تجارب مدیران مدارس متوسطه شهر سنندج را مبنای تحلیل نظری و تجربی برای تشریح وضعیت زمینهای، علی، مداخلهای چگونگی بازتولید نابرابری آموزشی قرار دادیم به موجب آن با ٣٠ نفر از مدیران آموزشی مصاحبه و برای تجزیهوتحلیل دادهها از تکنیک تحلیل مداوم و مقایسهای دادهها استفاده شد. نتایج نشان دادافزایش هزینههای تحصیل بهعنوان ایجادکنندهی شرایط زمینهای توأمان با برونسپاری آموزش دولتی و کاهش عدالت آموزشی بهعنوان شرایط علی ایجاد نابرابری آموزشی عمل کردهاند. همچنین اقتصاد محور شدن مدارس خصوصی بهعنوان شرایط مداخلهگر در ایجاد تمایز بخشی آموزشی در سطح فردی، خانوادگی و فضایی-منطقهای شهری دیگر پیامد نابرابری آموزشی است. برای جلوگیری و ممانعت از پیامدهای حاصل از خصوصیسازی آموزش بهمثابه بازتولید نابرابری و تمایز بخشی، مدیران آموزشی در مدارس به اتخاذ راهبردهای تقویت تعامل با دانشآموزان و والدین و جبران کمبودهای آموزشی دستزدهاند
An equitable education system can offset the impact of economic and social inequalities and in the context of education allow individuals to make the most of education regardless of their background. According to the constitution in Iran, education up to the secondary level is free, but due to privatization, this has not only not been achieved but has also led to the reproduction of educational inequality. Accordingly, the theoretical framework of this research is the views of Bulls and Gentis; The idea of incompatibility/agreement, Bourdieu and the theory of reproduction; Michael W. Apple; Critical pedagogy, all of which provide critical insight into educational inequality. Therefore, we used the experiences of high school principals in Sanandaj as a basis for theoretical and experimental analysis to explain the situation of contextual, causal, and interventions of how to reproduce educational inequality, according to which 8 educational principals were interviewed. Continuous data analysis and comparison techniques were used to analyze the data. The results showed that increasing tuition costs acted as a precondition for outsourcing public education and a decrease in educational equity as causal conditions for educational inequality. Also, the economic orientation of private schools as intervening conditions in differentiating the educational sector at the individual, family, and spatial-urban levels is another factor and consequence of this educational inequality.
Machine summary:
خصوصیسازی، نابرابری آموزشی، مدیران آموزشی، نظریه زمینه ای، شهر سنندج ١-این مقاله برگرفته از رساله دکتری نویسندة اول با عنوان کالایی شدن آموزش و بازتولید نابرابری در ایران: برساخت تجارب مدیران مدارس سطح متوسطه شهر سنندج؛ که در دانشگاه کردستان انجام شده است ، میباشد.
همچنین بسیاری از مطالعات جدید در حوزه نابرابری آموزشی در کشورهای مختلف حولوحوش ارتباط کالایی شدن آموزش باسیاست های نئولیبرالیستی میباشند که در یک جمع بندی کلی میتوان گفت اکثر آنها با در نظر داشتن مفروضه بنیادین اینکه آموزش کالا شده است و به مراتب این امر سبب نابرابری در عرصه آموزش شده است سعی در نقد این سیاست ها داشته و راهکارهایی را ارائه میدهند؛ بنابراین بیشتر پژوهش ها از نظر تئوری برگرفته از دیدگاه انتقادی بوده و به نقد نابرابری در آموزش پرداخته اند.
بر اساس یافته های پژوهش ، میتوان گفت نابرابری آموزشی در سالهای اخیر که وضعیت اقتصادی کشور رو به وخامت گذاشته است ، تشدید شده است و این امر را میتوان در وضعیت مدارس، وضعیت دانش آموزان و گرایش به تحصیل ، ترک تحصیل و طبقاتی شدن آموزش و خصوصی شدن آن و بالا رفتن هزینه های آموزشی دید؛ بنابراین یکی از زمینه هایی که باعث ایجاد بازتولید نابرابری آموزشی در شهر سنندج است ، افزایش هزینه های تحصیلی بوده است .
مصاحبه شوندگان با تأکید بر این امر که آموزش عمومی برای همه اقشار جامعه مهم و ضروری است ، بر لزوم توجه به دسترسی به امکانات و فرصت های آموزشی تأکیددارند.