Abstract:
زمینه و هدف: گفتگو و مناظره از شگردهای طرح بیان اندیشه در بین شاعران و نویسندگان بشمار میرود. در این نوشتار به بررسی گفتگوهای اشعار انوری (سی شعر: بیست وهشت قطعه و دو قصیده) پرداخته میشود. کمیت این گفتگوها دربرابر اشعار دیگر انوری بسیار کم است، اما بااینحال مناظره های قابل توجهی هستند.
روش مطالعه: شیوه گردآوری اطلاعات در این مقاله کتابخانه ای و تجزیه و تحلیل داده ها براساس شیوه تحلیل محتوا و از نوع کیفی است. در این مقاله تمام گفتگوهای انوری ازلحاظ قالب، موضوع، هدف، محتوا، نوع، ساختار، لحن و طرفین گفتگو بررسی شده است. در گزینشها، در چند مورد تنها به ابیات دارای گفتگو پرداخته شده و مدار تحقیق بر تعداد ابیات دارای گفتگو است، نه ابیات کل شعر؛ اما در گفتگوهایی که در قالب قطعه هستند، معمولا گفتگو در کل شعر لحاظ شده است.
یافته ها: در بیشتر این گفتگوها، یکی از طرفین، انسان و گاه خود انوری است؛ در آن دسته گفتگوها که انوری یکی از طرفین است، معمولا خودش پیروز میدان مناظره میشود. در میان این سی شعر، موضوع حدود شانزده گفتگو، اخلاقی ـ اجتماعی و سایر موارد (چهارده مورد) یا به قصد مدح سروده شده، یا گله و شکایت شاعر از روزگار، مفاخره، هزل و مطایبه و یا هجو است که ازلحاظ نوع ادبی غنایی محسوب میشود.
نتیجه گیری: چند مناظره اصیل انوری درخور اعتناست و مورد اقبال شاعران پس از او قرار گرفته و ماندگار شده است.
BACKGROUND AND OBJECTIVES: conversation and debate are among the main methods used by poets and authors to express what is in their mind. In this study, we aim to investigate conversations in Anvari’s poems (30 poems: 28 stanzas and 2 odes). The quantity of these conversations is relatively low compared to other poems of Anvari, but they still are remarkable.
METHODOLOGY: in this study, data are collected in library and then, they are analyzed qualitatively based on content analysis method. All anvari’s conversations are considered in terms of type of poetry, subject, purpose, content, model, structure, tone and the speakers/parties. In selecting conversations, in some cases, we just considered the very verses containing conversation, and the research is mainly focused on number of such verses, not all verses in poetry; however, in stanzas, the conversations are often taken into account in the whole poem.
FINDINGS: in most of these conversations, one of the parties is human being and sometimes the other party is Anvari himself; in such cases, he usually wins the debate. Of these 30 poems about 13 conversations have socio-moral subject and the rest (14 cases) are versified either to eulogize someone or express complaint about life, or that they have theme of boasting, humor and joke or satire which are classified in lyric literature.
CONCLUSION: some original debates of Anvari are of great importance and have been accepted by other poets who lived after him and lasted forever.
Machine summary:
در ميان اين سي شعر، موضوع حدود شانزده گفتگو، اخلاقي ـ اجتماعي و ساير موارد (چهارده مورد) يا به قصد مدح سروده شده ، يا گله و شکايت شاعر از روزگار، مفاخره ، هزل و مطايبه و يا هجو است که ازلحاظ نوع ادبي غنايي محسوب ميشود.
در اين مقاله تمام گفتگوهاي انوري ازلحاظ قالب ، موضوع ، هدف ، محتوا، نوع ، ساختار، لحن و طرفين گفتگو بررسي شده است .
در اين مقاله تمام گفتگوهاي انوري ازلحاظ قالب ، موضوع ، هدف ، محتوا، نوع ، ساختار، لحن و طرفين گفتگو بررسي شده است .
مناظره اشعاري است که شاعر در آنها دو چيز يا دو کس را دربرابر هم قرار ميدهد تا با يکديگر بر سر موضوعي گفتگو نمايند (انواع ادبي و آثار آن در زبان فارسي، رستگار فسائي: ص ١٦٣) و يا از جهاتي خود را بر حريف رجحان نهند، آنگاه در پايان شعر يکي را بر ديگري غالب ميگرداند و نتيجه اي را که ميخواهد ميگيرد (شعر و ادب فارسي، مؤتمن : ص .
موارد بدست داده شده ، از ميان قطعات و قصايد انوري است ؛ در ميان غزليات مناظره ديده نميشود؛ اگرچه کمابيش در برخي غزليات يک يا دو بيت که ناظر بر مکالمه و گفتگو يا سؤال و جواب باشد، ملاحظه ميشود، اما رنگ کمتري دارد و چون تنها در تک بيتهايي شکل ميگيرد، از گنجاندن آن در اين مقاله اجتناب شد.
Persian pem and literature, 2end pub, Tehran: Zarrin, p.