Abstract:
«نظم عمومی» اصطلاحی است فراگیر در حقوق موضوعه که در عرصه های مختلف حقوقی منشا آثار متعدد است با این حال حساسیت حقوق کیفری، تبیین این مفهوم در این عرصه از دانش حقوق را بیش از دیگر حوزه های حقوقی برجسته ساخته است . در جهت تبیین ماهیت نظم حقوقی دو نظریه حقوق طبیعی و حقوق اثبات گرا مطرح شده است . پیروان مکتب حقوق طبیعی نظم عمومی را برآمده از ساختارهای اجتماعی و معلول قواعد زندگی اجتماعی می دانند حال آنکه قائلان به مکتب اثباتی، نظم عمومی را صرفا زاییدهی حقوق موضوعه دانسته و منشا وجود و اعتبار آن را در قوانین می بینند. با این حال بهنظر میرسد نظم عمومی ماهیتا حد واسطی است میان جامعه ی بدون قانون و جامعه قانونی که از طرفی قوام دهنده ی قوانین جامعه است و از طرف دیگر خود از قوانین و الزامات حقوقی قوام میگیرد و بر این اساس در میانه نظرات دو مکتب پیشگفته تکوین مییابد. نظم عمومی مفهومی است پیچیده و مبهم که رازگشایی از مصادیق و دلالت آن جز با مراجعه به عرف زندگی و رفتار شهروندان ممکن نیست و این مساله خود سبب اهمیت یافتن مطالعه عرف در جهت تفسیر نظم عمومی میگردد . عرف مفسر بایستی دارای عنصر مادی و معنوی و نیز شرط الزام آوری و عمومیت باشد که شرح مفصل آن در متن مقاله منعکس گردیده است .
Public order" is a universal term in the subject law that is the source of many works in various legal fields. However, the sensitivity of criminal law has highlighted the explanation of this concept in this field of legal knowledge more than other legal fields. In order to explain the nature of legal order, two theories of natural law and positivist law have been proposed. The followers of the school of natural law consider public order to be derived from social structures and the result of the rules of social life, while those who believe in the positive school consider public order to be merely a product of subject law and see its source of existence and validity in law. However, public order seems to be inherently a mediator between a lawless society and a legal society, which on the one hand is the consolidator of the laws of the society and on the other hand is consistent with the laws and legal requirements, and accordingly It develops between the views of the two aforementioned schools. Public order is a complex and ambiguous concept that can not be deciphered from its examples and implications except by referring to the custom of life and behavior of citizens, and this issue makes the study of custom important in order to interpret public order.
Machine summary:
از بعدي ديگر، نظم عمومي سنجه و معياري است براي جرم انگاري و جرم زدايي از رفتار شهروندان ؛ بدين معني که قانونگذار بايد قبل از وضع قانون کيفري و جرم انگاري رفتارهاي انساني ويا قبل از نسخ قانون کيفري ماهوي که منتهي به جرم زدايي جزئي يا کلي از بزه يا بزه هاي وضع شده در گذشته مي گردد؛ اخلال يا عدم اخلال چنين رفتارهايي را به نظم عمومي مورد سنجش قرار داده و در صورتي که رفتاري را مخل نظم عمومي و درخور واکنش قهرآميز کيفري تشخيص داد، آن را جرم انگاي و در صورتي که جرايم موضوعه سابق را بواسطه عدم ايجاد اخلال در نظم عمومي در زمان حاضر، قابل جرم زدايي دانست ، نسبت به نسخ جزئي يا کلي قوانين مربوط به آن اقدام نمايد( عليدوست ، ١٣٨٥ : (64 مطالب مقاله حاضر در سه بخش گردآوري شده اند ، نخست ابهام موجود در مفهوم نظم عمومي و نيازمندي اين مفهوم به تفسير قضايي مورد واکاوي قرارگرفته است زيرا مادام که ابهام در مفهومي وجود نداشته باشد نسازي به تفسير و مفسر نخواهد بود بنابراين شناخت روش تفسير نظم عمومي و عرف مفسر آن بدون درک ابهامم در مفهوم نظم عمومي ميسر نيست .