Abstract:
جمعیت رو به رشد جهان بهخصوص در کشورهای درحالتوسعه از یکسو و عدم مدیریت صحیح منابع موردنیاز جمعیت از سوی دیگر برداشت بیرویه از منابعی مانند آب و انرژی را به دنبال داشته است. در این پژوهش از مدل داده – ستانده دو منطقهای بهمنظور سنجش و تحلیل روابط آب و انرژی بین بخشهای اقتصادی استان اصفهان و یزد و مدل پیوند برای بررسی جریان ترکیبی دو منبع و میزان تأثیرات پیوندی در هر منطقه در سال 1390 استفاده شده است. نتایج جریان آب و انرژی ترکیبی حاکی از آن است که بخش «سایر خدمات» در اصفهان و در استان یزد بخشهای «کشاورزی» و «ساخت محصولات کانی غیرفلزی» پرمصرفترین و به عبارتی تأثیرگذارترین بخشها از جهت مصرف در دو منطقه هستند بطوریکه مهمترین گره مدیریتی در رابطه بین دو منبع آب و انرژی در مناطق مورد مطالعه در نظر گرفته میشوند. همچنین محاسبات جریان کل آب و انرژی در استان اصفهان بیانگر آن است که، بخشهای «کشاورزی» و «سایر خدمات» جایگاه نخست در جریان صادرات و واردات آب و بخش «فلزات اساسی» و «ساخت کک، فرآوردههای حاصل از تصفیه نفت وسوختهای هستهای و ساخت مواد و محصولات شیمیایی» به ترتیب بیشترین صادرات و واردات انرژی را به خود اختصاص داده است. همچنین درمورد استان یزد دو بخش «کشاورزی» و «سایر خدمات» به ترتیب بیشترین صادرات و واردات آب و در مورد منابع انرژی نیز بخش «ساخت محصولات کانی غیرفلزی» بزرگترین صادرکننده و واردکننده است.
In this research, the data-output model of two regions in order to measure and analyze water and energy relations between the economic sectors of Isfahan and Yazd and the link model to investigate the hybrid flow of two sources and the extent of link effects in each region in 2011 Used. The analysis shows that the two sectors of "water, electricity and gas" in Isfahan province and "manufacturing of non-metallic mineral products" in Yazd province are known as the most consumed sector in the field of energy consumption. Also, based on the estimated results in the present study, the "agriculture" sector in both provinces is known as the most consumed sector in the field of water. The results of combined energy and water flow show that the two sections "Making non-metallic mineral products" and "Agriculture" in Yazd have the largest hybrid energy and hybrid water flow, respectively. It has hybrid water. Regarding the analysis of the total energy and water flow between sectors in two regions, it can be mentioned that in Isfahan province, the two sectors of "basic metals" and "coke production, products from refining oil and nuclear fuels and manufacturing of chemical materials and products" as Important sectors in the field of export and import between the energy sector and the sectors of "agriculture" and "other services" in the field of export and import between the water sector are known. In the field of water resources, the "Agriculture" and "Other Services" sectors are the largest exporters and importers, respectively, and are known as the key sectors of Yazd province for the management of energy and water resources.
Machine summary:
در این پژوهش از مدل داده – ستانده دو منطقه ای به منظـور سنجش و تحلیل روابط آب و انرژی بین بخش های اقتصادی استان اصـفهان و یـزد و مـدل پیوند برای بررسـی جریـان ترکیبـی دو منبـع و میـزان تـأثیرات پیونـدی در هـر منطقـه در سال ١٣٩٠ استفاده شده است .
درصورتی که اکثر مطالعات انجام گرفتـه در ایـران ، به ارزیابی جامع از مصارف آب و انرژی پرداخته اسـت و میـزان مصـرف آب بـرای تولیـد انرژی و میزان مصرف انرژی بـرای تولیـد آب و روابـط بـین بخشـی آب و انـرژی نادیـده گرفته شده است ، ازاین رو هدف از پژوهش حاضر برآورد روابط بـین بخشـی آب و انـرژی در دو استان اصفهان و یزد بـه عنـوان دو اسـتان مهـم اقتصـادی و بـا آب وهـوای خشـک و نیمه خشک کشور است .
ازاین رو نوآوری پژوهش حاضر این است که به بررسـی رابطه (پیوند) کمی میان دو منبع آب و انرژی در بخش های اقتصـادی دو منطقـه اصـفهان و یزد به عنوان دو استان بسیار مهم در کشور ازنظر جایگاه اقتصادی و بـا اسـتفاده از روش داده – سـتانده دومنطقـه ای بپـردازد.
آن چه در روابط (پیوند) منابع محیط زیستی به آن پرداخته میشود پی بـردن بـه مصـارف مسـتقیم آب و انـرژی، روابـط انـرژی و آب بـین هـر بخـش اقتصـادی (در ایـن پـژوهش ٢٠ بخش اقتصادی موردبررسی است ) از طریق تحلیل شبکه های محـیط زیسـتی و سـرانجام ردیابی شدت انرژی و آب مصرف شده و جریان های بین بخشـی ناشـی از بـرهم کـنش هـا و اختلافــات بخشــی در سیســتم پیونــد آب و انــرژی بــا اســتفاده از مــدل داده – ســتانده دومنطقـه ای اسـت کـه بیـانگر جریانـات انـرژی ترکیبـی (Hybrid Energy) و آب ترکیبـی (Hybrid Water) میباشد (شکل ٢).