Abstract:
بیان مسئله
اگرچه از عمر طراحیپژوهی زمان زیادی نمی گذرد، اما تداوم خلق اثر معماری در طول تاریخ، گواه بر وجود روش های طراحی، با وجود نبود خودآگاهی درباره آن هاست. برخی روش شناسان، روش هایی را شناسایی کرده اند که ویژگی آن ها بی زمانی است. اهمیت این روش ها در آن است که به شکلی پیوسته در تاریخ طراحی حضور داشته اند. در این پژوهش، تلاش شده تا با نگاهی تحلیلی به مسجد جامع فهرج، به نقش و تاثیر روش روایتی در طراحی این مسجد با استفاده از روش تحلیل بینامتنیت پرداخته شود. مسیله پژوهش تلاش برای فهم تاثیر روش روایتی در فرایند خلق مسجد جامع فهرج به عنوان مسیله بنیادین است و به تاثیر روایت طراح از مسجدالنبی به عنوان منبع قیاس در طراحی آن خواهد پرداخت.
هدف پژوهش
هدف پژوهش بررسی ریشه های روش روایتی در خلق اثر و فرایند شکل گیری مسجد جامع فهرج است.
روش پژوهش
پژوهش پیش رو پژوهشی کیفی بوده و در گردآوری داده های آن از روش کتابخانه ای استفاده شده است. پس از مرور منابع مکتوب، بر مبنای نظریه بینامتنیت دست به تحلیل اثر به مثابه متن زده و تلاش شده است روش طراحی معماری مورد تحلیل قرار گیرد.
نتیجه گیری
به نظر می رسد طراحی مسجد جامع فهرج با به کارگیری روش طراحی روایتی و مبتنی بر روایتی از مسجدالنبی طراحی شده و به دست طراح رسیده است و در واقع مسجدالنبی منبع قیاس در طراحی مسجد جامع فهرج بوده است.
Machine summary:
طراحی مبتنی بر روایت بهعنوان روشی تاریخی (نمونۀ موردی: مسجد جامع فهرج) سجاد آیینیخسرو افضلیان، ایرج اعتصام، فرهاد شریعتراد چکیده بیان مسئله: اگرچه از عمر طراحیپژوهی زمان زیادی نمیگذرد، اما تداوم خلق اثر معماری در طول تاریخ، گواه بر وجود روشهای طراحی، با وجود نبود خودآگاهی دربارۀ آنهاست.
مسئلۀ پژوهش تلاش برای فهم تأثیر روش روایتی در فرایند خلق مسجد جامع فهرج بهعنوان مسئلۀ بنیادین است و به تأثیر روایت طراح از مسجدالنبی بهعنوان منبع قیاس در طراحی آن خواهد پرداخت.
پس از مرور منابع مکتوب، بر مبنای نظریۀ بینامتنیت دست به تحلیل اثر به مثابۀ متن زده و تلاش شده است روش طراحی معماری مورد تحلیل قرار گیرد.
پس از آن با برابرنهادن مستندات تاریخی (متون دینی و تاریخی و اسناد معماری) و تطبیق و تحلیل دادهها بهروش بینامتنیت، تلاش شده است تا به روش طراحی که معمار در فرایند خلق اثر آن را بهکار بسته است، پی برده و منبع قیاس در آن کشف شود.
در ادامه تلاش شده است تا فرصت مطالعۀ روش در عرصۀ طراحی میسر شود، برای این امر روششناسی جفری برادبنت و لاوسون مبنای تحلیل قرار گرفته است.
وی برای کشف چنین نظمهای ساختاری و داوری دربارۀ آنها، فقط منبع تجزیهوتحلیل اثر را مؤثر میداند (Lindekens & Depuydt, 2004) روش قیاسی یا استعاری 24 : در شیوۀ قیاسی تلاش بر این است تا طراح با قیاس پدیدههایی که خارج از گسترۀ طراحی قرار میگیرند، تجسمی از طرح حاصل و آن را ترسیم کند و در گام بعد دست به جزئیات آن بزند (Broadbent, 1973).