Abstract:
بروز پدیده حباب در بازارهای مالی و فروپاشی احتمالی آن موجب بروز نا اطمینانی و خروج سرمایه از بازارهای مولد میشود. ازاینرو سیاستگذاران به دنبال برنامهریزی و اجرای سیاستهای مناسب، جهت مقابله با بحران و جلوگیری از آثار سوء ناشی از آن هستند. با توجه به اینکه بازار بورس ایران همانند سایر بازارهای مالی در دیگر کشورها از این پدیده مصون نیست، در این پژوهش با استفاده از برآورد الگوی TVP-VAR و استخراج توابع عکسالعمل آنی متغیرها به شوک سیاست پولی، با استفاده از دادهای فصلی ایران برای متغیرهای نرخ بهره، تولید ناخالص داخلی، تعدیلکننده تولید ناخالص داخلی، شاخص قیمت مصرف کننده، شاخص قیمت سهام و سود نقدی در دوره 1382:1 تا 1398:3 به شبیهسازی تأثیر اندازه نسبی جز حبابی قیمت سهام در میزان اثرگذاری سیاست پولی بر کاهش یا از بین بردن حباب قیمت سهام پرداختهشده و نتایج نشان میدهد که هنگامیکه اندازه جز حبابی قیمت نسبت به جز بنیادی کوچک باشد، اعمال سیاست پولی انقباضی میتواند در کاهش حباب قیمت مؤثر باشد، اما هنگامیکه جز حبابی قیمت بزرگ است، اجرای سیاست پولی انقباضی موجب بزرگتر شدن آن میشود. به علاوه، نتایج نشان میدهد که برخی متغیرها، مانند نرخ بهره، تولید ناخالص داخلی، تعدیلکننده تولید ناخالص داخلی، سود تقسیمی و جز بنیادی قیمت سهام در طول زمان تقریباً الگوی رفتاری باثباتی داشتهاند، اما واکنش قیمت سهام و جز حبابی آن به شوک سیاستی طی زمان باثبات نبوده و میزان واکنش منفی آنها، طی زمان کاهشیافته و در سالهای انتهایی نمونه، واکنش آنها از همان دوره اول روند افزایشی دارد.
The emergence of the bubble phenomenon in financial markets and its possible collapse causes a kind of uncertainty, and causes capital to leave productive markets. Duo to these issues, policymakers seek to plan and implement appropriate policies to deal with the crisis and respond promptly and correctly in these situations to reduce or prevent the adverse effects are due to it. Considering that the Iranian stock market, like other financial markets in other countries, is not immune from this phenomenon, in this study by using the TVP-VAR model and extracting the impulse- response functions and using seasonal data of Iran for variables like interest rate, gross domestic product, gross domestic product deflator, consumer price index, total stock price index and dividend per share, in the period 1382: 1 to 1398: 3, the effect of the relative size of stock price bubble component on the effectiveness of monetary policy on the reduction or eliminating the stock price bubble component is simulated and the results show that when the size of the bubble component is small, compared to the fundamental component, the application of contractionary monetary policy can be effective in reducing the price bubble, but when the price bubble is large, This contractionary monetary policy causes a larger component of the price bubble and makes the situation worse. Furthermore The results show that some variables like interest rate, gross domestic product, gross domestic product deflator, dividend per share and fundamental component of price have had almost stable patterns, but the stock price response and its bubble component to the policy shock have not been stable over time and their negative response to the monetary policy shock, have been decreased over time and in recent years of sample, the stock price response and its bubble component, end up increasing from the first period.
Machine summary:
با توجه به اينکه بازار بورس ايران همانند ساير بازارهاي مالي در ديگر کشورها، از اين پديده مصون نيست ، در اين پژوهش با استفاده از برآورد الگوي TVP-VAR و استخراج توابع عکس العمل آني متغيرها به شوک سياست پولي ، با استفاده از دادهاي فصلي ايران براي متغيرهاي نرخ بهره ، توليد ناخالص داخلي، تعديل کننده توليد ناخالص داخلي، شاخص قيمت مصرف کننده ، شاخص قيمت سهام و سود نقدي در دوره ١٣٨٢:١ تا ١٣٩٨:٣ به شبيه سازي تأثير اندازه نسبي جز حبابي قيمت سهام در ميزان اثرگذاري سياست پولي بر کاهش يا از بين بردن حباب قيمت سهام پرداخته شده و نتايج نشان ميدهد که هنگامي که اندازه جز حبابي قيمت نسبت به جز بنيادي کوچک باشد، اعمال سياست پولي انقباضي ميتواند در کاهش حباب قيمت مؤثر باشد، اما هنگامي که جز حبابي قيمت بزرگ است ، اجراي سياست پولي انقباضي موجب بزرگ تر شدن آن ميشود.
از اين رو، اين مطالعه به دنبال يافتن پاسخي براي اين سؤالات اسـت که آيا اندازه جز حبابي قيمت بر ميزان اثرگذاري شوک سياست پولي انقباضي بر کاهش جز حبابي قيمت ، مؤثر است يا خير؟ و اينکه آيا وابستگي حباب هاي بازار سهام به سياسـت پـولي طـي زمـان تغيير ميکند يا خير؟ و ازاين رو هدف پژوهش اين است که با شبيه سازي تـأثير انـدازه جـز حبـابي قيمت در اثرگذاري شوک سياست پولي بر کاهش يا از بين بردن جز حبابي قيمت ها و همين طـور بررسي تغييرات زماني تأثير شوک سياستي بر حباب قيمت سـهام ، تصـميمات سياسـتي بـه شـکل دقيق تر اتخاذ شوند و بتوانند به شکل کاراتري اجرا شوند.