Abstract:
در میان ادله اثبات دعوی، اقرار جایگاه بالایی را به خود اختصاص داده، به طوری که کاملترین دلیل اثبات
حق میباشد که هم در امور حقوقی و هم در امور کیفری از اهمیت خاصی برخوردار است. در دعاوی
حقوقی، ا قرار بین ادله دیگر سادهترین روشی ا ست که میتواند صحت ادعای طرف را اثبات نماید و هرگونه
تردید و اشکال را برطرف سازد. زیرا اقرار کاشف از واقع و دلیل بر اثبات دعوی قرار گرفته است. در دعاو ی
کیفری ن یز ا قرار، اخبار شخص به ارتکاب جرم از جانب خود است. اقرار دعاوی مدنی و کی فر ی در دادگاه
قابل استناد و معتبر است. بر این اساس در دعاوی مدنی، مفاد اقرار بر دادرس تحمیل میشود و او
نمیتواند به دلایل دیگر بپردازد و به دادرسی و تحقیق ا دامه دهد، لذا بر طبق این دلیل رای صادر میکند،
لیکن اعتبار اقرار در دعاوی کیفری و رسید گی به اتهام، جنبه طریقیت دارد و ارزیابی آن نیز مانند سایر
ادله با دادگاه است و وجدان دادرس، داوری نهایی را بر عهده دارد. پس ممکن است اقراری که دارا ی همه
شرایط میباشد، اعتقاد دادرس را نسبت به حقیقت سبب نشود و او را قانع نسازد. بنابراین اقرار یکی از ادله
اثبات دعوا میباشد و در تمام دستگاه های قضایی با وجود شرایط صحت اقرار از حیث توان اثباتی نقش
تعیین کننده ای را دارد که در این مقاله به بررسی جایگاه آن در هر دو دعاوی حقوقی و کیفری میپردازیم.
Machine summary:
(زارع شعار، ١٣٨٦، ١٨١) در امور مدني از آنجا که اقرار در رأس ادله ديگر قرار دارد و تحت شرايطي قاطع دعوي دانسته شده است ، بنابراين مقنن ، انکار بعد از اقرار در امور مزبور را قابل استماع ندانسته اما بلافاصله بعد از مسموع ندانستن انکار پس از اقرار، به دليل احتمال اثبات خلاف آنچه به موجب اقرار بيان شده و يا عدم تحقق شرايط مورد نظر مقر که با توجه به آن شرايط ، اقرار کرده مواردي را پيش بيني نموده که با حصول آن ها اقرار به عمل آمده بي اثر مي شود مانند اثبات فساد اقرار و يا ابتناء آن بر اثر اشتباه و مواردي از اين قبيل .
(رستمي چلکاسري ، ١٣٩٠، ٦٣) در ميان ادله اثبات امور کيفري ، اقرار و اعتراف متهم به ارتکاب جرم ، از آنجا که داراي مشاء عقلي و طبيعي مي باشد از قديم الايام واجد اهميت و اعتبار خاصي بوده و يکي از کامل ترين و مشروع ترين دلايل اثبات جرم به شمار مي رفته است ، چرا که از نظر تحليلي هيچ عاقلي ادعاي ديگري را که به زيان اوست نمي پذيرد، مگر آن که آن ادعا در واقع محقق باشد و به همين دليل در زمان هاي گذشته ، اقرار از مهمترين دلايل و بهترين وسيله حصول قطع و يقين و تسکين دهنده خاطر دادرس و آرام کننده وجدان عمومي بوده و وجود اقرار تعقيب کننده را از تهيه هرگونه دليل ديگري بي نياز نموده و به همين جهت در تمام مراحل تعقيب و محاکمه ، سعي در تحصيل اقرار و حتي گاهي اخذ اقرار توأم با شکنجه به عمل مي آمده است .