Abstract:
زمینه و هدف: فضای مجازی به افراد با علایق مشترک امکان میدهد یکدیگر را بیابند، تعامل و همنشینی داشته و رفتارهای هرچند ناهنجار و پرخطر را یاد بگیرند و تقویت کنند. این فضا محدودیتهای زمانی، مکانی و نظارت-های اجتماعی حاکم بر رفتارها و همنشینیهای افراد را برداشته و چندان مشخص نیست این تعاملات مجازی تا چه اندازه بر رفتارهای پر خطر جوانان مؤثر است. این مطالعه با هدف بررسی رابطه همنشینی در فضای مجازی با رفتارهای پرخطر در فضای مجازی و واقعی انجام شده است.
روششناسی: این پژوهش از نظر هدف کاربردی میباشد و مطالعه با رویکردی کمی و روش پیمایش انجام شده است. نمونه آماری 400 نفر از دانشجویان دانشگاه شیراز بودهاند که با روش نمونهگیری طبقهای انتخاب و پرسشنامه را تکمیل کردهاند. از روایی پژوهش با شیوه اعتبار صوری و از پایایی مقیاسها با آزمون آلفای کرونباخ اطمینان حاصل شده است.
یافتهها: یافتههای استنباطی نشان داد، بین استفاده از موبایل، اینترنت و در نهایت همنشینی در فضای مجازی با رفتارهای پرخطر در فضای مجازی و واقعی همبستگی مثبت و معناداری وجود دارد. همچنین، تحلیل رگرسیونی چند متغیره نشان داد متغیر همنشینی در فضای مجازی 37 درصد از واریانس رفتارهای پرخطر در فضای مجازی و واقعی را تبیین میکند.
نتیجهگیری: فضای مجازی نه تنها عرصهای برای یادگیری رفتارهای پرخطر بلکه محیطی برای ظهور و بروز آنهاست؛ تأثیر همنشینیهای مجازی بر رفتارهای پرخطر(مجازی و واقعی)، بیشتر از همنشینیها در فضای واقعی است. یافتههای این پژوهش از یکسو ضرورت بازنگری در نظریه همنشینی افتراقی را با توجه به فضای نوظهور مجازی خاطرنشان میکند و از سوی دیگر ضرورت توجه و نظارت بیشتر خانوادهها و مسئولان انتظامی در پیشگیری از آسیبها و مخاطرات فضای مجازی را گوشزد میکند.
Background and objectives: Cyberspace allows individuals with common interests to find each other, interact and associate, and learn and reinforce behaviors that are as abnormal and risky. This space takes away the time, place, and social constraints governing the behavior and association of individuals, and it is unclear how much these virtual interactions affect the high-risk behaviors of the youths. The purpose of this study was to investigate the relationship between the individuals' association with cyberspace with high-risk behaviors in cyberspace and real life. Methodology: In terms of its purpose this study is of an applied research type, and the study has been conducted with quantitative approach and survey method. A sample of 400 students from Shiraz University was selected using stratified sampling method and completed the questionnaire. The validity of the research was confirmed using face validity method and reliability of the scales was obtained using Cronbach's alpha test. Findings: Inferential findings show that there is a positive and significant correlation between the use of mobile phones, Internet and ultimately association in cyberspace and high-risk behaviors in cyberspace and real life. Also, multivariate regression analysis indicated that the association variable in cyberspace explains 37% of the variance of risky behaviors in cyberspace and real life. Results: Cyberspace is not only an area for learning high-risk behaviors but also an environment for their emergence; the impact of cyber associations on risky behaviors (cyber and real life) is more than the companions in real space. The findings of this study point to the necessity of reviewing differential association theory with respect to the emerging cyber environment, and on the other hand, the need to pay more attention and supervision of families and law enforcement officials in preventing the harm and the risks of cyberspace.
Machine summary:
در بين عوامل اجتماعي، گروه همسالان به عنوان عوامل عمده گرايش افراد به 1- Companion 2- Risky behavior 3- Rensburg & Surujlal 4- Anteghini 5- Maher 6- Flisher & Chalton 7- Baskin-Sommers & Sommers 8- Diclemente سمت رفتارهاي مخاطرهآميز شناخته شده است (هان ١ و همکاران، ٢٠١٢: ٧٨٣).
فضاهاي اجتماعي برآمده از اين فناوريهاي نوين به خصوص اينترنت فضاي مجازي است ، که به عنوان بخشي از واقعيت اجتماعي دوران معاصر شناخته ميگردد، امروزه بخش مهمي از 1- Han 2- kandel 3- Reality space 4- Rai 5- Virtual world 6- prensky 7- Taylor رفتارها و تعاملات اجتماعي انسانها در «فضاي مجازي» نوظهور سپري ميگردد، فضايي که پتانسيل ها و ظرفيت هاي جديدي را براي بشريت به ارمغان آورده که در تاريخ بشر بيسابقه است و با امکانات و دسترسيهاي فراواني که رسانه ها از جمله اينترنت در اختيار جوانان ميگذارد، آنان به صورت دائم با محرکهاي جديد و انواع مختلف رفتار آشنا ميشوند (عاملي و حسني، ١٣٩١: ١).
بنابراين اين مطالعه با هدف جوابگويي به سوالات زير بر روي دانشجويان دانشگاه شيراز انجام شده است : ١-آيا هم نشيني در فضاي مجازي ميتواند رفتارهاي پرخطر جوانان در دو فضاي واقعي و مجازي را تبيين کند؟ ٢- رفتارهاي پرخطر در فضاي مجازي چه رابطه اي با رفتارهاي پرخطر در دنياي واقعي دارد؟ 1- Michael & Ben-zur مباني نظري رفتار پرخطر بخشي از رفتارهاي انحرافي است ؛ به همين دليل براي تبيين آن ميتوان از نظريه هاي مرتبط با رفتارهاي انحرافي خصوصا نظريات يادگيري اجتماعي رفتارهاي انحرافي و به طور خاص «نظريه همنشيني افتراقي» با بازنگري آن بر مبناي تعاملات و همنشينيهاي فضاي مجازي نيز استفاده کرد.