Abstract:
زمینه و هدف: قلدری سایبری پدیدهای است که با ظهور و پیشرفت اینترنت پدید آمده و چالشهای مربوط به خود را طلب میکند. هدف پژوهش بررسی تأثیر آموزش مهارتهای جرأتورزی بر دانشآموزان دختر قربانی قلدری سایبری در مدارس دوره متوسطه دوم میباشد. روششناسی: این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از لحاظ نوع، کمی با روش نیمهآزمایشی (پیشآزمون-پسآزمون با گروه گواه) است. جامعه آماری را دانشآموزان دختر دوره دوم متوسطه (99-98) تشکیل دادند که از این میان تعداد 30 نفر از آنها که در پرسشنامه قربانی سایبری بالاترین نمره را کسب کرده بودند به صورت تصادفی گزینش و در دو گروه گواه و آزمایش جایگزین شدند. ابزار پژوهش حاضر پرسشنامه تجربه قربانی سایبری (آنتونیادو و همکاران، 2016) و ابراز وجود شرینگ (شرینگ، 1980) بود که ضریب پایایی این مقیاسها به ترتیب 0/69 (بشرپور و زردی، 1398) و 0/88 (خلعتبری و همکاران، 1389) گزارش شده است. سپس برنامه آموزش مهارتهای جرأتورزانه در 8 جلسه 90 دقیقهای برای اعضای گروه آزمایش اجرا گردید. جهت تجزیه و تحلیل دادهها، از آزمون تحلیل کواریانس تک متغیری استفاده شد. یافتهها: یافتهی پژوهش حاضر نشان داد که آموزش مهارتهای جرأتورزی موجب تغییر معنادار در نمرات قربانی سایبری در مرحله پسآزمون شده است (F=80/68 ،p <0/001). پیگیری نتایج در یک دوره 6 ماهه نیز حاکی از ماندگاری اثر آموزش مهارتهای جرأتورزی بود. نتیجهگیری: با توجه به نتایج پژوهش مشخص شد که آموزش مهارتهای جرأتورزی به نوجوانان موجب کاهش تجربه قربانی سایبری در این گروه سنی میشود و میتوان با بهره گرفتن از چنین آموزشهایی، از وقوع آسیبهای اجتماعی پیشگیری کرد.
Background and objectives: Cyber bullying is a phenomenon that has arisen with the advent and development of the Internet and demands its own challenges. The aim of this study was to investigate the effect of assertiveness skills training on cyber bullying female students victims in second grade high schools. Methodology: In terms of its objectives this study is of an applied research, and in terms of type it is considered as a quantitative study, which was conducted using quasi-experimental design (pre-test-post-test with control group). The statistical population consisted of female high school students (2019-2020), of whom 30 individuals who had the highest score in the Cyber Victim Questionnaire were randomly selected and assigned in two groups of control and experimental. The instruments of the present study were the Cyber Victim Experience Questionnaire (Antonio et al., 2016) and the Schering' Self-Expression (Schering, 1980). The reliability coefficients of these questionnaires have been reported as 0.69 (Basharpour and Zardi, 2019) and 0.88 (Khalatbari et al., 2009), respectively. Then, the assertiveness skills training program was implemented in 8 sessions of 90 minutes for the members of the experimental group. Univariate analysis of covariance was used to analyze the data. Findings: The findings of the present study showed that the training of assertiveness skills caused a significant change in cyber victim scores in the post-test phase (F = 80.68, P = 0.001). Follow-up of the results in a 6-month period also showed the persistence of the effect of assertiveness skills training. Results: According to the results of the study, it was found that assertiveness skills training to adolescents reduces the cyber victim experience in this age group and by using such training, social harms can be prevented
Machine summary:
هم چنين در قلدري سايبري، ناشناس بودن احتمالي مجرم و وجود فاصله اي که دستگاه هاي الکترونيکي از آن اطمينان ميدهند، موجب بياطلاعي قلدرهاي سايبري از پيامدهاي رفتارشان ميگردد و باعث ميشود با 122 1 - Blais 2 - Gasser, Maclay & Palfrey 3 - Kowalski & Limber 4 - Cyber bullying 5 - Patchin & Hinduja 6 - Smith 7- Juvonen & Gross 8- Wang, Iannotti & Nansel قربانيان خود با روش هايي حتي خشن تر و زننده تر از قلدريهاي رو در رو رفتار کنند و همدلي بالقوه آنان نسبت به قربانيانشان کاهش يابد.
در نهايت با توجه به شيوع پديده قلدري سايبري در بستر اينترنت و فناوريهاي الکترونيکي ديگر و اثرات جدي و مخرب آن بر قربانيان مانند افسردگي، اضطراب ، عزت نفس پايين ، احساس خشم ، گرايش به خودکشي، سوال اصلي پژوهش حاضر اين است که تأثير آموزش مهارت هاي جرأت ورزي بر دانش آموزان دختر قرباني قلدري سايبري در مدارس دوره متوسطه دوم چگونه است ؟ مباني نظري و پيشينه پژوهش 3 قلدري بررسي رفتار زورگويانه با کارهاي آغازين الويوس ٤ (دهه ٤٩٧١) در نروژ شروع شد، اما پس از آن در سرتاسر جهان به يکي از موضوع هاي پژوهشي پربسامد در سال هاي اخير تبديل شده است .
مطالعات نشان داده که آموزش مهارت هاي جرأت ورزي، دانش ، باورها، عزت نفس ، خودکارآمدي و جرأت ورزي افراد را 126 1- Li 2 - Didden 3 - Katzer 4 - Assertiveness 5 - Wolpe 6 - Lange & jakuboski 7 - Averkieva, Chayka & Glushkov بهبود ميبخشد و آن ها را قادر ميسازد تا نگرش هاي منفي خود را تغيير داده و روابط بين فردي ارزشمندي را شکل دهند (بوکت ١، ١١٤٣: ٣٩١).