Abstract:
مفهوم زیست پذیری پیچیده و شامل جنبههای مختلف زندگی است که در مکانهای مختلف تعاریف نسبتاً مشابهای دارد. به طور کلی میتوان گفت تمامی مولفههایی که زمینه ساز ایجاد سکونتگاهی با کیفیت هستند میزان زیست پذیری و سطح رضایت ساکنان روستایی را افزایش میدهند. این مولفهها در ابعاد مختلف محیطی- اکولوژیکی، اجتماعی- فرهنگی، اقتصادی، نهادی- مدیریتی و کالبدی ظاهر میشوند. از میان این ابعاد، علی رغم این واقعیت که بعد اقتصادی تنها عامل موثر بر زیست پذیری نیست به طرز قابل توجهی در درک این مفهوم برای ساکنان موثر است. به همین دلیل در پژوهش حاضر به شناسایی و تحلیل زیست پذیری اقتصادی در سکونتگاههای روستایی پیرامون کلانشهر رشت (37 روستا) با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی پرداخته شده است. پس از مطالعات اسنادی، به کمک روستاییان و مدیران روستایی چهار شاخص اقتصادی شامل اشتغال و درآمد، هزینههای خانوار، ارزش زمین و مسکن و گردشگری در محدوده مورد مطالعه شناسایی و به کمک شاخصها نمرات زیست پذیری محاسبه شده است. نتایج پژوهش نشان میدهد روستای پیرکلاچای بالاترین و روستای ورازگاه پایین ترین نمره زیست پذیری اقتصادی و شاخص ارزش زمین و مسکن (00/9) موثرترین و شاخص گردشگری (2/1) کم اثرترین شاخصها بر زیست پذیری اقتصادی هستند. همچنین از آزمون T تک نمونه برای اثبات معناداری و قابلیت تعمیم نتایج پژوهش و تحلیل رگرسیون جهت نشان دادن تاثیر بعد اقتصادی بر زیست پذیری استفاده شده که نتایج حاکی از تاثیر اندک بعد اقتصادی بر زیست پذیری در محدوده مورد مطالعه است که البته با فراهم نمودن زمینه ای در جهت افزایش اشتغال و همچنین تمرکز بر جذب گردشگر با توجه به پتانسیل های موجود می توان امید داشت با تقویت زیست پذیری اقتصادی، سطح زیست پذیری روستاهای مورد مطالعه افزایش یابد.
Machine summary:
همچنين از آزمون T تک نمونه براي اثبات معناداري و قابليت تعميم نتايج پژوهش و تحليل رگرسيون جهت نشان دادن تاثير بعد اقتصادي بر زيست پذيري استفاده شده که نتايج حاکي از تاثير اندک بعد اقتصادي بر زيست پذيري در محدوده مورد مطالعه است که البته با فراهم نمودن زمينه اي در جهت افزايش اشتغال و همچنين تمرکز بر جذب گردشگر با توجه به پتانسيل هاي موجود ميتوان اميد داشت با تقويت زيست پذيري اقتصادي، سطح زيست پذيري روستاهاي مورد مطالعه افزايش يابد.
هدف از پژوهش حاضر تحليل زيست پذيري اقتصادي سکونتگاه هاي روستايي پيرامون کلانشهر رشت ميباشد به همين منظور به شناسايي شاخص هاي اقتصادي موثر در زيست پذيري و ارزيابي آن ها در راستاي پاسخ به اين سئوال ها که شاخص هاي اقتصادي موثر بر زيست پذيري کدامند؟ و در ميان روستاهاي مورد مطالعه زيست پذيرترين روستا از لحاظ اقتصادي کدام است ؟ ٢) مباني نظري مفهوم زيست پذيري ارزش فراتر از يک شاخص سريع و ساده کيفيت مقصد (براي مردم و سرمايه ) را داراست به همين دليل بايد به طور مداوم درک و نظارت شود تا تنها دريک دوره کوتاه مدت بيان وحفظ نگردد (١ :٢٠٠٨ ,Victorian competition and efiiciency commission) به همين خاطر برنامه ريزان اغلب انواع اسناد برنامه ريزي را مرور ميکنند و مجموعه اي از اصول زيست پذيري را ارائه ميدهند و شاخص هاي مربوطه را تعريف ميکنند (٦٨ :٢٠١٦ ,Cao).
اطلاعات توصيفي پاسخگويان (رجوع شود به تصویر صفحه) همانگونه که ذکر شد در پژوهش حاضر جهت تعيين زيست پذيري اقتصادي چهار مولفه : اشتغال و درآمد، هزينه هاي خانوار، ارزش زمين و مسکن و گردشگري مورد بررسي و تجزيه و تحليل قرارگرفته است .