Abstract:
درباره چگونگی فتح ایران به دست اعراب مسلمان و اضمحلال امپراطوری ساسانی، نظریات متفاوتی مطرح شده است.از بین همه‌ی عواملی که در طی تاریخ، باعث تزلزل بنای قوم ایرانی شده است، هجوم و ورود مسلمانان عرب به این سرزمین (نیمه اول قرن هفتم میلادی)، بوده است که بزرگترین دگرگونی را با خود به همراه آورد. اینکه مسلمانان چرا و چگونه توانستند شاهنشاهی عظیم ساسانی را ساقط نمایند و در مدت تقریباً یک سده، بر سراسر ایران آن روزگار مسلط شوند، موضوعی اساسی است و بر سر انگیزه‌های این تهاجم نظرات متفاوتی ارائه شده است. گروهی از نویسندگان باستان گرای افراطی و اسلام‌ستیز معتقدند هدف اعراب از حمله به ایران چیزی جز کسب غنائم، برده و کنیز نبوده است. گروهی دیگر می‌گویند که بدون شک انگیزه‌های معنوی نیز سهم بسیار عمده‌ای در این رابطه داشته است و محرک اصلی اعراب در این تهاجمات همین انگیزه معنوی و دینی بوده است. این مقاله تلاش می‌کند با بهره‌گیری از منابع و آگاهی‌های تاریخی، در حد امکان انگیزه‌های دینی و فرهنگی مسلمانان، در حمله به قلمرو شاهنشاهی عظیم ساسانی را مورد بررسی قرار دهد. بر اساس نتایج بدست آمده، مسلمانان در آغاز فتوح و تهاجم به ایران علاوه بر انگیزه‌های اقتصادی و سیاسی دارای انگیزه فرهنگی و دینی نیز بوده‌اند.
Different theories have been investigated about how Iran was conquered by the Muslim Arabs and the Sassanid Empire collapsed. Among all the factors that have shaken the Iranian people throughout history, the invasion and entry of Arab Muslims into this land (the first half of the seventh century AD), has brought with it the greatest change. Why and how the Muslims were able to overthrow the great Sassanid empire and dominate all of Iran at that time for almost a century is a fundamental issue, and different views have been offered on the motives for this invasion. A group of extremist and anti-Islamic writers believe that the Arabs' goal in invading Iran was nothing more than the acquisition of booty, slaves and maids. Another group says that undoubtedly spiritual motives also played a very important role in this regard, and the main motivator of the Arabs in these attacks was the same spiritual and religious motive. This article tries to examine the religious and cultural motives of Muslims in attacking the territory of the great Sassanid Empire by using historical sources and knowledge as much as possible. According to the results, Muslims at the beginning of the conquest and invasion of Iran, in addition to economic and political motives, also had cultural and religious motives.
Machine summary:
اين حادثه مقدمه اي براي جنگ هاي قادسيه ، جلـولاء نهاونـد و شکسـت نهـائي امپراطـوري ساساني از مسلمانان و ورود اسلام به نقاط مختلف ايران شـد کـه در ايـن مقالـه بـه بررسـي مهمترين انگيزه هاي فتوح و تهاجم به ايران با تکيه بر انگيزه فرهنگـي و دينـي پرداختـه مـي شود.
اسلام که اعراب در سرزمين حجاز ، آن را به عنوان وحي الهي از پيغامبر عربي خويش محمد بن عبدالله (ص ) (٦٣٢-٥٧٠م ) تلقي کرده بودند با قرآن و شريعت الهـي خـود چنـان شـور و شوقي در آنها به وجود آورده بود که مسلمين در راه نشر و تبليغ آن ، از اين که جـان خـود را به سخت ترين ورطه هاي خطر بيندازند ابائي نداشتند.
از سوي ديگر اگر اين همه نيروي جنگي به طرف ايران حمله ور مي شدند خدا مي داند چه بلايي بر سر مردم ايران مي آمد به جهت اينکه در آن زمان (زمان يزدگرد سوم آخرين شاه ساسـاني) حکومـت ايـران بسيار ضعيف و در حال فروپاشي بود(نولدکه ، ١٣٥٨ : ٤١٨) و تعداد کمي از نيروهاي مسلمان مي توانستند آن را از بين ببرند و اگر به جاي نيروهاي مستقر در جبهه ايران ، ده برابر آن نيـرو مي آمد، تلفات ايرانيان چند برابر مي شد.
از آنچه گذشت معلوم شد که در زمان حمله مسلمانان به ايران ، تمـدن ايـران بـه حقيقـت در حال ويراني و نابودي بود و با آمدن اسلام ، اين تمدن جان تازه گرفت و به حيات خـود ادامـه داد.
Keywords:
جهاد
،
ساسانیان
،
فتوح
،
اعراب مسلمان
Muslim Arabs
،
sassanids
،
Fatuh
،
Jihad
Automated keywords:
اعراب
،
انگیزه‌ی دینی فتوحات مسلمانان
،
ساسانی
،
دینی
،
اعراب مسلمان
،
فتح ایران به دست اعراب
،
ایران
،
اسلام
،
روم
،
بـه
(
, 
, 
)
