Abstract:
مراقبه از جمله موضوعات مهم سلوک در سنتهای عرفانی مسیحیت و اسلام است. اینکه مراقبه حال است یا مقام. میان عارفان این دو سنت دینی تفاوت وجوددارد که در عرفان بهوفور از آن یادمیشود. در میان عارفان این دو سنت میتوان از یوحنا صلیبی و علاءالدوله سمنانی یادکرد که درباره مراقبه سخنگفتهاند و مقایسه نظرات این دو نتایج بدیعی را بهدنبال آوردهاست. هر دو بر این باورند که برای تحقق مراقبه باید عزلت و خلوت درپیشگرفت که بدون آنها نمیتوان به مراقبه دستیافت. ضمن اینکه هر دو بر امر تمرکز، بیتوجهی به محیط اطراف، از خودبیخودشدن، تفکر برای رسیدن به قرب الاهی، توجه عاشقانه به خدا، نفی خواطر و حواس ظاهری، خود شناسی، صبر و استقامت در نیایش در تحقق مراقبه تأکیدکرده و آنها را از عوامل مهم مراقبه بهشمارآوردهاند. با وجود اینها از نظر یوحنا صلیبی فرد باید فقط با توجه به خدا، بدون انجام اعمال خاصی، مراحل را پیشببرد درحالیکه علاءالدوله سمنانی ذکر زبانی و قلبی را برای سالک در رسیدن به مراقبه ضروریمیداند. نحوه ورود به مراقبه نیزاز دیدگاه این دو عارف متفاوت است. یوحنا صلیبی انجام مراقبه را به پلههای نردبان تشبیهکرده و آن را بهصورتکلی بیانکرده، ولی شیخ علاءالدوله شرایط و روشهای ورود به مراقبه را با جزئیات بیشتر و واضحتر بیاننمودهاست. در پردازش شیوههای مراقبه یوحنا جزئینگرتر از سمنانی است و تفصیلات بیشتری را بیانمیکند.
Muraqaba is one of the important topics in the mystical conduct of the mystical traditions in Christianity and Islam. Whether it is contemplation or status, there is a difference between the mystics of these two traditions, which is widely mentioned in mysticism. Among the mystics of these two religious traditions, we can mention St. John of the Cross and Ala Al-Dawla Semnani, who spoke about contemplation, and comparing the views of the two has led to novel results. Both believe that in order for Contemplation to take place, seclusion must be practiced, without which contemplation cannot be achieved. While emphasizing both of them, focusing on the environment, ignoring the environment, becoming unconscious, thinking to reach nearness to God, loving attention to God, denying outward thoughts and senses, patience and perseverance prayer in contemplation have been considered as important factors in Muraqaba. Nevertheless, Ala Al-Dawla Semnani considers the mention of language and heart necessary for the seeker to achieve Muraqaba, but according to St. John of the Cross, one should proceed only with God without performing any special deeds. How to enter Contemplation is also different from the point of view of these two mystics. In the method of St. John of the Cross is likened to a ladder and it is stated in general, but Al-Dawla Semnani has explained the conditions and methods of Muraqaba in more detail. In processing the methods of Muraqaba, John is more detailed than Semnani and gives more details.
Machine summary:
با وجود اینها از نظر یوحنا صلیبی فرد باید فقط با توجه به خدا، بدون انجام اعمال خاصی، مراحل را پیشببرد درحالیکه علاءالدوله سمنانی ذکر زبانی و قلبی را برای سالک در رسیدن به مراقبه ضروریمیداند.
بهعلاوه، اینکه صریحاً توصیف یوحنا از ده پله نردبان را که نفس را به خدا میرساند، بهشرح زیر متمایز و خلاصه میکند: پله اول نفس را ، به نفع او بیمار میکند اما این بیماری برای مرگ نیست، بلکه بهخاطر جلال خداست؛ پله دوم باعثمیشود که شخص بیوقفه بهدنبال خدا باشد؛ پله سوم نردبان عشق نفس را به عمل سوقمیدهد و او را با شور و حرارت بیدارمیکند تا خسته نشود؛ پله چهارم بهخاطر معشوق در نفس، رنج مداوم ایجادمیکند؛ پله پنجم باعثمیشود نفس بهسرعت بهسمت خدا بشتابد پله ششم نفس غالباً با حواس خود، او را درکمیکند؛ پله هفتم، نفس بسیار جسور است، نفس به پله هشتم میرسد که معشوق او را میگیرد و با او متحدمیشود؛ پله نهم شامل کسانی است که کامل هستند، که قبلاً در عشق شیرین خدا می سوزند؛ و دهمین و آخرین پله ، پله مخفی عشق باعثمیشود که نفس کاملاً شبیه خدا باشد بهدلیل دیدن خدا (Joesephine ,2002:143-145).
همچنین توجه به این نکته مهم است که آنچه یوحنا در مورد مراقبه میگوید آن را عبادتی کامل نمیداند مگر اینکه مانند نوری در نفس آمیختهگردد که این نتیجه طبیعی مراقبه است( Abbey, The New Man, 1946: 53) به عبارت دیگر، حتی اگر مراقبه القا شده یک هدیه کاملاً رایگان از جانب خداوند باشد، ما باید خود را آماده دریافت این موهبت از طریق تمرین یک مراقبه گفتاری در نیایش کنیم.