Abstract:
هدف پژوهش حاضر تحلیل محتوای کتابهای درسی هدیههای آسمانی دوره ابتدایی از منظر توجه به مولفههای نیازهای اجتماعی و عاطفی است. روش پژوهش تحلیل محتوای توصیفی کیفی بوده و پنج کتاب هدیههای آسمانی پایه دوم، سوم، چهارم، پنجم و ششم ابتدایی سال تحصیلی1399-1400 مورد بررسی قرار گرفت. در این پژوهش از نمونهگیری صرفنظر شده و تمامی جملات، تصاویر، فعالیتها و پرسشهای کتابها بررسی شد. ابزار مورد استفاده نیز چکلیست محقق ساخته برای تحلیل محتوا، براساس مولفههای انتخابی بوده و شامل دو مولفه اصلی و 24 مولفه فرعی است. نتایج نشان داد، از میان 24 مولفه مورد بررسی، مولفه نیازهای اجتماعی بیشترین میزان فراوانی را در هر 5 کتاب مورد بررسی به خود اختصاص داده است. بیشترین فراوانی برای مولفه دعوت به دین، پرورش روحیه امر به معروف و نهی از منکر، دستگیری و مهربانی میباشد. کمترین میزان توجه در میان مولفههای نیازهای عاطفی و اجتماعی مربوط به مولفههای توجه به مسئله یأس و ناامیدی، تبیین استقلال، پرورش روحیه صبر و بردباری، تبیین آزادی و انتخاب، تبیین عدالت، پرورش روحیه احترام به قانون، پرورش روحیه تعاون و همکاری بوده است. متاسفانه این مولفهها در هیچ یک از سه بخش متن، تصویر و پرسشها جایگاه مناسبی ندارند. مولفه پرورش روحیه صبر و بردباری در کتب مورد بررسی، در هر سه بخش متن، تصاویر و فعالیتها، صفر گزارش شد. همچنین در میان مولفههای نیازهای اجتماعی، بیشترین فراوانی مربوط به مولفه دعوت به دین، پرورش روحیه امر به معروف و نهی از منکر، دستگیری و مهربانی بوده است.
The purpose of the present study is to analyze the content of the series of elementary school books named Hedye-haye Asemani (Heavenly Gifts) from the view of their regard for the components of social and emotional needs of students. The method of study was qualitative-descriptive content analysis and in this regard, five volumes of books named Hedye-haye Asemani (Heavenly Gifts) taught in the second, third, fourth, fifth, and sixth grade of elementary school in 2020-2021 were taken into consideration. Sampling was not used in this research and instead, all the sentences, pictures, tasks, and questions in the books were studied. The research instrument used in this study was a researcher made checklist for content analysis based on some selected components including 2 main and 24 supplementary ones. The results showed that among the 24 components under study, social needs had the highest frequency in all 5 books under research. The highest frequency was related to the components of invitation to religion, encouraging the spirit of enjoining good and forbidding evil, helpfulness, and kindness. Among the social and emotional needs under study, the least attention has been paid to the components of disappointment and hopelessness, autonomy, patience and tolerance, freedom of choice, justice, respect to law, assistance, and collaboration. Unfortunately, these components have no suitable place in either texts or pictures or questions of the books. The component of educating the spirit of patience and tolerance was reported to be -0- in all three sections of texts, pictures, and tasks of the books under study. Furthermore, among the components of social needs, the highest frequency was related to invitation to religion, encouraging the spirit of enjoining good and forbidding evil, helpfulness, and kindness.
Machine summary:
بنابراين ، با توجه به اهميت محتواي کتاب هديه آسماني و همچنين شرايط حاضر آموزش و پرورش که به صورت متمرکز در کل کشور و بر پايه کتاب درسي اجرا ميشود و براساس مطالعاتي که در زمينه دو مولفه نيازهاي اجتماعي و عاطفي انجام شده است ، نياز به تحليل محتوا ضرورت مييابد تا نقاط ضعف و قوت اين کتاب در ميزان پاسخگويي به نيازهاي عاطفي و اجتماعي آشکار شود و نتايج آن در اختيار صاحب نظران و تدوين کنندگان کتاب درسي جهت ارتقاي برنامه ، قرار گيرد.
Durlak, Roger, Allison & kreston 6.
Weisberg, Joseph, Allison & kreston ٢.
يافته هاي پژوهش سوال اول : يافته هاي پژوهش براساس سؤال هاي پژوهش به شرح زير است : متن ، تصاوير، پرسش ها و فعاليت هاي کتاب هديه هاي آسماني پايه دوم تا چه ميزان به مؤلفه هاي نيازهاي عاطفي و اجتماعي پرداخته است ؟ جدول ٢- اطلاعات بدست آمده از تحليل محتواي کتاب هديه هاي آسماني پايه دوم (رجوع شود به تصویر صفحه) با توجه به نتايج مندرج در جدول شماره ۲، در ميان مولفه هاي نيازهاي عاطفي، مولفه عبادت و بندگي خداوند در هر سه بخش متن ، تصوير و فعاليت ، به ترتيب با درصد فراواني ۲۸/۵۷، ۶۰/۶، ۳۳/۳۳ گزارش شده است .