Abstract:
ادبیات نمایانگر رویدادهای تاریخی است که اغلب با عواطف و خیال ادبا عجین بودهاست. از این منظر، ادبیات و تاریخ بههمپیوسته و جدا ناشدنیاند. روایت حماسه امام حسین (ع) در ادب فارسی، در قالبهای متنوع ادبی ارائه شدهاست. چنین آثار ادبی در هر دورهای جلوههای گوناگونی از آن حماسه را مکتوب کرده است. در این نوشتار با مروری بر سرودههای عاشورایی از گذشته تا کنون، تلاش شد تا برجستهترین موضوعات مورد اهتمام شاعران استخراج و از این طریق چگونگی ارائه این حماسه جاودان در آثار شاعران ترسیم شود.
Literature may be regarded as a mirror that reflects historic events, commingled with literary imagination, hence creating long-lasting effects. As such, the epic movement of Imam al-Husayn left its tremendous impressions and effects on Persian literature. From this perspective, the Ashura-oriented poetic compositions depict such a profound influence.
Machine summary:
براي تأييد مطالب بالا ميتوان به ابيات زير اشاره کرد: قطران تبريزي )١٣٣٣: ٣٦٨( در مرگ ممدوحش که ظاهرا از اميران بودهاست و به 01 تشنگي جان داده يا مرض استسقا داشته ، چنين مي سرايد: اي مير بسان مصطفي بودي چون او زهمه بدي جدا بودي بسيار بلا کشيدي از گيتي ب يآن که تو خلق را بلا بودي رفتي ز جهان به تشنگي بي رون مانند شهيد کربلا بودي مسعود سعد سلمان )٤٣٨ ٥١٥ ق(، گريه روز و شب خود را چنين وصف کرده است : چندان کز اين دو ديدهي من رفت روز و شب هرگز نرفت خون شهيدان کربلا )سلمان، ١٣٦٤: ٢٣( از ديگر ويژگي هاي برجسته شعر حسيني اين دوره که به وضوح ديده مي شود، روح حماسي اشعار و فخامت آنهاست ؛ يعني ، در بسياري از اشعار جزالت سخن و پيراستگي کلام و گرايش به توصيف دلاوري ها و فداکاري ها از بار عاطفه حزنانگيز و احساسات غم پرور ميکاهد و »بي گمان اگر غيرت شيعه گري و نگاهي که در قرون بعد به واقعه عاشورا از منظر تقابل حق و باطل و جنگ اسلام و کفر مي شد، در اين عصر حضور داشت ، شعر عاشورايي اين دوران حماسه ترين شکل شعر فارسي نام ميگرفت « )حسن لي و کافي ، ١٣٨٥: ٥٠(.