Abstract:
تخلفهای حسابداری و گزارشگری مالی از ابعاد گوناگون فردی و سازمانی آسیبرسان و چالش برانگیز هستند. برای روبرو شدن با آنها، افشای تخلفهایمالی میتواند یک راهکار مؤثر در این زمینه باشد. افشای تخلفها را میتوان نمونهای از راستگویی، درستکاری، آشکارسازی و پاسخگویی اخلاقی، قانونی و حرفهای در برابر گونههای تخلف پنهان و پیدا برای پشتیبانی از منافع سازمانی و همگانی نام برد. در این راستا، هدف پژوهش شناسایی اثر دیدگاه مبادله اجتماعی در افشای تخلفهای حسابداری در سایه صفات پنهان شخصیت نظارت کنندکان مالی است. در این پژوهش جامعه آماری گروههای گوناگون حسابرسان مستقل، داخلی و سایر اشخاصی بود که به نحوی در نظارت، کنترل و بازرسی مشارکت داشتند، نمونه آماری به صورت تصادفی و به تعداد 249 نفر در دوره زمانی 1400 انتخاب شده است. تحلیل متغیرهای مورد بررسی در مدلسازی معادلات ساختاری نشان میدهد که صفات پنهان شخصیت(ماکیاولیسم، خودشیفتگی، جامعهستیزی، دگرآزاری و کینهتوزی) و مبادله اجتماعی تأثیر مثبت معنا-دار در افشای تخلفهای مالی دارند. یافته دیگر پژوهش حاکی از آن است که صفات پنهان بر مبادله اجتماعی اثر مثبت معنادار ندارد. در نتیجه، مبادله اجتماعی نقش میانجیگری بین صفات تاریک و افشای تخلفات را نشان نمی-دهد.
Accounting and financial reporting misconducts are deleterious and challenging from various individual and organizational dimensions. To confront them, whistleblowing financial misconducts can be an effective solution in this field. Whistleblowing of misconducts can be considered as an example of honesty, integrity, transparency, ethical, legal, and professional accountability against the types of hidden and visible misconducts to support organizational and public interests. In this regard, the aim of the research is to identify the explanation of social exchange the perspective of willingness to whistleblowing of financial misconducts in the shadow of dark personality traits. In this research, the statistical population from various groups of independent auditors, internal auditors and other persons who participate in monitoring, controling and inspecting the 249 people randomly on 2021. The analysis of the investigated variables in structural equation modeling shows that dark personality traits (Machiavellianism, narcissism psychopathy, sadism and spitefulness) and social exchange have a significant positive effect on the whistleblowing misconducts. Another finding of the research indicates that dark traits have no effect on social exchange. As a result, social exchange does not play a mediating role between dark traits and whistleblowing of misconducts.
Machine summary:
تحليل متغيرهاي مورد بررسي در مدل سازي معادلات ساختاري نشان ميدهد که صفات پنهان شخصيت (ماکياوليسم ، خودشيفتگي، جامعه ستيزي، دگرآزاري و کينه توزي) و مبادله اجتماعي تأثير مثبت معنادار در افشاي تخلف هاي مالي دارند.
افزون بر آن مبادله اجتماعي(رعايت منافع و هزينه و روابط متقابل بين افراد و سازمان / مديريت ) يک متغير ميانجي است که تأثير ميان صفات پنهان و گرايش به افشاي تخلف هاي مالي را ميانجيگري و سنجش مينمايد.
ماکياوليسم مبادله اجتماعي خودشيفتگي صفات پنهان گرايش به افشاي جامعه شخصيت تخلفات ستيزي دگر آزاري کينه توزي نمودار شماره ١ : نمودار الگوي مفهومي پژوهش (اقتباس از پژوهش آپريليا و ماهاراني، ٢٠٢١ و چارچ و همکاران ، ٢٠٢٠) ٣-٢-٢- توصيف فرضيه ها ديدگاه هاي موجود درباره صفات پنهان در سيستم نظارتي از ابعاد مثبت و منفي مورد توجه قرار گرفته است .
از استدلال هاي فوق و متون موجود، فرضيه زير مطرح شده است : فرضيه چهارم : مبادله اجتماعي نقش ميانجي گر مثبت معنادار ميان صفات پنهان و افشاي تخلف - ها را دارد ٤-٢- پيشينه تجربي پژوهش برآيند بررسي هاريس و همکاران (٢٠٢٢) حاکي از اين است که ويژگي هاي شخصيتي پنهان مديران تمايل آنها را به درگير شدن در رفتارهاي سازماني مخرب و غيراخلاقي از جمله مديريت سود حسابداري افزايش مي دهند.
از اين رو، اين پژوهش از ابعاد شخصيتي و رفتاري نقش صفات پنهان شخصيت افراد را همراه با ديدگاه مبادله اجتماعي در گرايش به افشاي تخلف هاي حسابداري را مورد آزمون قرار داده است .