Abstract:
علیرغم تلاشهای علمی صورتگرفته در موضوع فناء فیالله و بقاء بالله، تعیین تحفۀ ارزشمند منزل فنا و رهاورد آن و پاسخگویی به تناقض ادراک سالک در حال فناء ذاتی! همچنان در هالهای از ابهام است. این مقاله مدعی است رهاورد این منزل، همان جان سالک است که معرفتی نوین از ادراک تام وحدت با حق، با آن آمیخته و ممزوج شده است. عارف در منازل متعدد فنا پلهپله به فنای خویش و ماسویالله در افعال، صفات و ذاتِ حق معرفت حضوری مییابد و حقیقت، بیواسطۀ حد و رسم و مفاهیم، بنا به وسعت ظرف انسان نزد او جلوهگر خواهد شد. بنابر قرائت صحیح از فنا و دستاوردهای آن، تناقض ابتدایی رخت برمیبندد، زیرا اساس این پارادوکس ظاهری یا بر نفی محملِ علم است و یا بر خلوّ آن از معارف در حال فناء ذاتی. وقتی جان بدون هلاکت و تغییر باقی است میتواند ظرف علم نامحدود الاهی واقع گردد و جان هیچگاه از هرگونه معرفتی خالی نخواهد بود.
Despite the scientific efforts that have been made in the subject of the Annihilation in God and Subsistence with God, the determination of the precious gift of the stage of Annihilation and its souvenirs, and answering the contradiction of the seeker's perception in the state of inherent Annihilation! It is still in an aura of uncertainty. This article claims that the return of this step is the spirit of the seeker, with which a new knowledge of the complete perception of unity with God has been mixed with it. In the many phases of annihilation step by step, the mystic finds direct and obvious knowledge of his own annihilation and of all creatures in the actions, attributes, and nature of Allah. And the truth will be revealed directly to him according to the extent of the human container, regardless of the limits and concepts. According to the correct reading of The Annihilation and its achievements, the basic contradiction is revealed. Because the basis of this apparent paradox is either on the negation of the subject of knowledge or on the soul being empty of knowledge in the state of inherent Annihilation. When the human soul remains without destruction and change, it can become the container of unlimited divine knowledge and it will never be empty of any knowledge.
Machine summary:
عبـاراتي کـه از فنـا بـه مشاهدٔە بنده از علت )ابنعربـي محيـي الـدين مجموعـه رسـائل ابـنعربـي: اصـطلح الصوفية ٦( و يا مشاهدٔە بنده از قوام فعلش به حق و فنـاي او از مشـاهدٔە فعـل و عمـل خويش با محوريت قيام خداوند بر او حدايت مي کنند )ابنعربي محيـي الـدين فتوحـات مديه ج١٣/ ٢٢١-٢٢٠ ؛ طوسي ابونصر سراج ٣٤١ و ٤١٧( در دستٔە توصـيفات ايجـابي فنا قرار مي گيرنـد و در مقابـل عبـاراتي کـه بـه نحـوي حـاکي از زوال و اضـمحلل عبـد )ابنعربي محيي الدين مشاهد السرار القدسية و مطالع النوار اللهية ۵٦( يـا انعـدام و از ميان رفتن احوال و مقامات سالدين در هناام ظهور حال فناست)ابنعربي محيـي الـدين فتوحات مديه ج١٣/ ٢٢١-٢٢٠( يا از فاني شدن از خلق به اان ا و از هواي خويش بـه امر ا و از ارادٔە خويش به فعل ا سخن مي گويند )کاشاني عبـدالرزا ج٢/ ٢١٧( و يـا ساقطشدن اوصا مذموم و ناپسند را مدنظر قرار مي دهند )تهانوي محمدعلي ج١/ ٢٢٧؛ قيصري داوود ج١/ ٢٨٨( در زمرٔە توصيفات سلبي آن واقع مي گردند.
)ابنعربي محيي الدين فتوحات مديـه ج١٣/ ٢٢١-٢٢٠ ؛ همو مجموعه رسائل ابنعربي: اصطلح الصوفية ٦( گرچه حقيقت الهي عالي مرتبهتر از اين است که با چشمي که سزاوار شهود نيسـت ديده شود؛ اما در حال فنا و بقا که خورشيد حقيقت طلوع مي کند عار حقيقتِ عينـيِ عالم را با عين جمع مشاهده مي نمايد به نحوي که از آن برايش يقين حاصل مـي گـردد.