Abstract:
هدف: تحلیل مقایسهای روشهای پژوهش و ابزار گردآوری دادهها در نشریات منتخب علم اطلاعات و دانششناسی ایران.روششناسی: دادههای 943 مقاله از نشریات مطالعات ملی کتابداری و سازماندهی اطلاعات، تحقیقات اطلاعرسانی و کتابخانههای عمومی، و تحقیقات کتابداری و اطلاعرسانی دانشگاهی بهروش مشاهده اسنادی و تحلیل محتوا با کمک سیاهه وارسی در دو بازه زمانی 1384-1388 و 1389-1393 بررسی شده است.یافتهها: روش پیمایشی و مروری پراستفادهترین روشهای پژوهش هستند. استفاده از روش مروری در پنجساله دوم و پس از تغییر درجه علمی نشریات کاهش بهنسبت زیاد داشته و میان دو بازه زمانی مدنظر تفاوت معنادار وجود داشته است. در پنجساله نخست، مشاهده اسنادی و پرسشنامه پرکاربردترین ابزارهای گردآوری دادهها بوده است. پس از تغییر درجه علمی نشریات، کاربرد مشاهده اسنادی کاهش بهنسبت شدیدی داشته است. آزمون خیدو تفاوت معناداری را در میزان استفاده از ابزارهای گردآوری دادهها در دو مقطع زمانی ذکرشده نشان میدهد.نتیجهگیری: تغییر درجه علمی نشریات همراه با تحول در شیوه آموزش روششناسی پژوهش در علم اطلاعات و دانششناسی میتواند زمینهساز نوآوری و تنوع روششناختی در پژوهشهای رشته شود.
Purpose: research methods have an important role in organizing efforts and scientific studies. For this reason, many researcher to analyze the methodology of the research, evolution and development in KIS. Therefore, the purpose of this study is a comparative analysis of research methods and data collection tools in selected KIS journals in Iran.Methodology: This study was conducted using content analysis method. The data collection technique was checklist and document observation. The study population included 943 articles published in National Studies on Librarianship and Information Organization (NASTINFO), Research on Information Science and Public Libraries and Journal of Academic Librarianship and Information Research during 2005-2014.Findings: The findings showed that survey and literature review methods were the most popular methods used by researcher. Using review method had a relatively sharp decline in the second five-year period. After changing the degree of scientific journals, the research method significantly different between the two periods. The most common technique for data collection was questionnaire and document observation in first five-year period. Using document observation technique had a relatively sharp decline in the second five-year period. After changing the degree of scientific journals, the data collection technique significantly different between the two periodsConclusion: This study is one of the first studies using a systematic methodological classification to compare methodological changes in KIS journals in Iran. The degree change of scientific journals along with a transformation in education of research methodology in KIS can to help an innovation and diversity in the research field.
Machine summary:
تحولات روش شناسی پژوهش در نشریات علم اطلاعات و دانش شناسی ایران در پرتو تغییر درجه علمی آنها (مطالعه مقایسه ای) احسان گرایی | صبا سیامکی NASTINFO هدف تحلیل مقایسهای روشهای پژوهش و ابزار گردآوری داده ها در نشریات منتخب علم اطلاعات و دانش شناسی ایران روش شناسی داده های ٩٤٣ مقاله از نشریات مطالعات ملی کتابداری و سازماندهی اطلاعات تحقیقات اطلاع رسانی و کتابخانههای ،عمومی و تحقیقات کتابداری و اطلاع رسانی دانشگاهی به روش مشاهده اسنادی و تحلیل محتوا با کمک سیاهه وارسی در دو بازه زمانی ۱۳۸۴- ۱۳۸۸ و ۱۳۸۹-۱۳۹۳ شده است.
در ایران نیز شروع ارزشیابی روش شناسی پژوهش علم اطلاعات و دانش شناسی به اوایل دهه ۱۳۷۰ بر می گردد ارسطوپور ۱۳۹۳؛ مختارپور و حیدری (۱۳۹۶) حاصل کار پژوهشگران این حوزه مانند مطالعات بین المللی بیانگر سیطره رویکردهای کمی روشهای پیمایشی و اسنادی پرسشنامه ها و مصاحبه ها به عنوان ابزار گردآوری داده هاست حری و محسن زاده ۱۳۸۱ ،پاکدامن ۱۳۸۸؛ عصاره، فرج پهلو، و سیامکی، ۱۳۹۳).
Zhang, Zhao, & Wang 5.
مطابق جدول ۲، تحلیل روشهای پژوهش به کار رفته در مطالعات ملی کتابداری و سازماندهی اطلاعات نشان داد در هر دو دوره بررسی شده روش پیمایشی و مروری بیشترین فراوانی را داشتند ،همچنین فراوانی استفاده از روش مروری بعد از تغییر درجه علمی نشریه در پنج ساله دوم کاهش چشمگیری از ۱۴۳ به ۵۱) داشته است.