Abstract:
بهرهگیری از رویکرد بازآفرینی با توجه و الزام به اصول عدالت فضایی میتواند نقش مهمی در ارتقا و توسعه ابعاد مختلف اجتماعی، اقتصادی، کالبدی، محیطی شهرها داشته باشد. از این رو، هدف این تحقیق، بررسی و شناسایی عوامل مؤثر بر بازآفرینی پایدار شهری با تأکید بر عدالت فضایی و ارائه راهبردهای مناسب در این زمینه است. این پژوهش از نظر هدف کاربردی و ازلحاظ روش توصیفی-تحلیلی است. ابتدا، اطلاعات گردآوریشده با بهکارگیری تحلیل عاملی مورد تجزیهوتحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد، بافت فرسوده در محله نعمتآباد در وضعیت کنونی علیرغم تمام کمبودها و نارساییها واجد پتانسیل قویای برای تحقق عدالت فضایی است. در این راستا، 6 عامل که درمجموع 71/70 درصد واریانس را تبیین میکنند شناسایی شد. مهمترین عامل دسترسی به خدمات شهری (156/5) است. سپس، تجزیه و تحلیل اطلاعات از طریق ماتریس تحلیلی SWOT صورت گرفت. یافته ها نشان میدهد که در گروه نقاط قوت، بالا بودن جمعیت فعال (19/0 وزن نهایی) و وجود امکانات شغلی (18/0) به ترتیب مهمترین نقاط قوت و نبود انگیزه برای سرمایهگذاری در بافت به دلیل فرسودگی کالبدی (2/0) و قرارگیری خانوارها در دهکهای پایین اقتصادی (2/0) از مهمترین نقاط ضعف هستند. درعینحال امکان برطرف کردن کمبود خدمات و امکانات شهری به صورت عادلانه (19/0) و عزم و قانونمداری مسئولین جهت مداخله در بافت (19/0) از مهمترین فرصتهای محدوده مورد مطالعه و همچنین تداوم روند اسکان اقشار کمدرآمد (19/0) و عدم توجه به بازآفرینی بافت های فرسوده (18/0) به ترتیب مهمترین تهدیدهای محله نعمتآباد در تحقق عدالت فضایی در بازآفرینی بافت های فرسوده شهری به شمار میآیند. با توجه به راهبردهای ارائهشده، بر راهبردهای تهاجمی تاکید می شود.
Utilizing the regeneration approach by paying attention to and adhering to the principles of spatial justice can play an important role in promoting and developing various social, economic, physical and environmental dimensions of cities. Therefore, the purpose of this study is to investigate and identify the factors affecting sustainable urban regeneration with emphasis on spatial justice and provide appropriate strategies in this field. This research is applied in terms of purpose and descriptive-analytical method. First, the collected information was analyzed using factor analysis. The results showed that the old fabrics in Nematabad neighborhood in the current situation, despite all the shortcomings and inadequacies, has a strong potential for achieving spatial justice. In this regard, 6 factors were identified that explain 70.71% of the variance. The most important factor is access to urban services (5.156).Then, the data were analyzed using SWOT analytical matrix. Findings show that in the group of strengths, high active population (0.19 final weight) and the existence of job facilities (0.18) are the most important strengths and lack of motivation to invest in tissue due to physical exhaustion (0.2), respectively. And the location of households in the lower economic deciles (0.2) are the most important weaknesses. At the same time, the possibility of eliminating the lack of urban services and facilities in a fair way (0.19) and the determination and legality of officials to intervene in the context (0.19) are the most important opportunities in the study area and also the continuation of low-income housing (0.19) and Lack of attention to the regeneration of worn-out structures (0.18) are the most important threats in Nematabad neighborhood in order to achieve spatial justice in the regeneration of old urban fabrics. According to the proposed strategies, aggressive strategies are emphasized
Machine summary:
خلاصه اي از تجارب ساماندهي و بازآفريني بافت هاي فرسوده در برخي از شهرهاي جهان نام شهر هدف اصلي اهداف اجتماعي، اقتصادي، فرهنگي و کالبدي اقدامات در زمينه شيوه برنامه ريزي تأسيسات شهري ونيز١ بالا بردن استانداردهاي خودکفايي اقتصادي با ايجاد مراکز اشتغال در _ اعطاي نقش مرکز به زندگي با توجه به حفاظت اطراف ونيز و همچنين ايجاد منطقه صنعتي در منطقه قديمي در کل کامل از بخش تاريخي، بندر، توجه به بعد جهانگردي، اعطاي نقش منطقه بهسازي و نوسازي مرکزي فرهنگي، تخريب ابنيه بيارزش و ارزان قيمت توکيو٢ پويايي و احياء حيات مدني سيستم اجاره پايين تر بر حسب توان مالي ايجاد تأسيسات نظير توجه به طرح هاي شهر قديم ، بازسازي خانوارها، پرداخت سوبسيد دولتي به خانوارهاي خواربار فروشي ها و ناحيه اي، توجه به نقش مايل به نوسازي، احياي بافت اجتماعي در بافت ، ساير فروشگاه ها از هر محله در کل طرح تخريب و بازسازي واحدهاي مسکوني در محل طرف شهرداري انبارهاي تجاري و کارخانه ها، اجباري کردن ساخت واحدهاي مسکوني استانبول ٣ ايجاد چهره فرهنگي و خارج کردن شهر کهن از اختيار بينوايان ، توجه به معاصر سازي تأسيسات در طرح ١٩٨٠ شهر به احياي حيثيت جهاني شهر نقش فرهنگي و تاريخي شهر قديم ، خروج صنايع و تجهيزات شهري صورت تک مرکزي و تاريخي، بهسازي و نوسازي مزاحم و انبارها از شهر کهن ، ايجاد فضاهاي تمام توجه به شهر کهن و جديد در استخوان بندي شهر کهن براي تعميم قدرت تاريخي جلوگيري از فرسودگي، مرمت تدريجي پس از فرهنگي شهر کهن به تخليه بينوايان ، ممنوعيت بلند مرتبه سازي تمام شهر، ايفاي نقش فرهنگي در کل شهر پاريس ٤ تعريف مجدد شهر با توجه ارتقاي وضعيت اقتصادي از طريق صنعت تجهيز شهر به راهبردي به نيازهاي نيروهاي گردشگري و جهانگردي، بالا بردن ميزان جديدترين امکانات اقتصادي، اجتماعي و مشارکت مردم و تعويض قشر اجتماعي، مرمت تأسيساتي و تجهيزاتي سياسي جديد، دفاع از بناهاي با ارزش تخريبي، دميدن حيات مجدد به مجموعه ها و بافت هاي کالبد بافت هاي کهن از طريق تعميرات کالبدي و تاريخي شهر در مقابل کاربردي تصميم گيري بث ٥ حفاظت کامل از بافت کهن افزايش درآمد شهر از طريق جذب گردشگر، معاصر سازي در انطباق تعيين دقيق کاربري هاي با اعطاي نقش جهانگردي دگرگوني کاربري هاي شهري براي ايجاد ارزش با اوقات فراغت بافت کهن افزوده ، جا به جايي جمعيت ، حفظ ارزش هاي شهروندان ، ايجاد فرهنگي و بومي بافت ، نظارت بر طراحي و تسهيلات و تجهيزات معماري بنا، اعطاي عملکرد جديد به بنا جهانگردي و تفريحي جهانگردان منبع : (دوستي ايراني، ١٣٨٨: ٤٢ و ٤٤؛ سعيدي نژاد، ١٣٩٨: ٧٦ و ٧٧) مفهوم عدالت فضايي يکي از مهم ترين و چالش برانگيزترين مفاهيم در مطالعات و برنامه ريزي شهري است که تعاريف متفاوتي از آن ارائه شده است .