Abstract:
هدف پژوهش حاضر بررسی نقش نظام راهبری شرکتی بر کاهش احتمال گزارشگری متقلبانه صورتهای مالی است. گزارشگری مالی متقلبانه در صورتهای مالی شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران با استفاده از اظهارنظر غیر مقبول حسابرسی، وجود اختلافهای مالیاتی با حوزه مالیاتی طبق یادداشت ذخیره مالیات بردرآمد و پرونده مالیاتی و بند شرط گزارش حسابرسی، وجودتعدیل های سنواتی با اهمیت و صورت-های مالی تجدید ارائه شده سنجیده شده است. همچنین نظام راهبری شرکتی از پنج بعد بررسی شده است. اندازه هیئت مدیره، استقلال هیئت مدیره، تعداد جلسات هیئت مدیره، دانش مالی هیئت مدیره و جدایی نقش ریئس هیئت مدیره از مدیرعامل بهعنوان مکانیسمهای نظام راهبری شرکتی بررسی و تاثیر آن بر تقلب در صورتهای مالی برآورد شد. بنابراین، با توجه به اهمیت گزارشگری مالی متقلبانه در صورتهای مالی و آثار ناشی از آن، 183 شرکت از شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران برای دوره زمانی 1388تا1399، با استفاده از روش حذف سامانمند انتخاب و به بررسی آزمون فرضیههای پژوهش پرداخته شد. یافتههای پژوهش با استفاده از رگرسیون ترکیبی و رویکرد پانل دیتا نشان میدهد که اندازه هیئت مدیره، دانش مالی هیئت مدیره و جدایی نقش رییس هیئت مدیره از مدیرعامل قدرت کاهش گزارشگری مالی متقلبانه را نداشتهاند. ولی تعداد جلسههای هیئت مدیره و استقلال هیئت مدیره، قدرت کاهشی بر گزارشگری مالی متقلبانه را داشته و به-عنوان مکانیزمهایی از راهبری شرکتی تاثیر معناداری از نوع منفی بر کاهش احتمال تقلب دارد. بهعبارتی با افزایش تعداد جلسه های هیئت مدیره و استقلال هئیت مدیره، احتمال وجود تقلب کاهش مییابد.
The purpose of the present study is to investigate the role of corporate governance system in reducing the probability of fraudulent reporting of financial statements of listed companies in Tehran Stock Exchange. Fraudulent financial reporting in the financial statements of companies listed on the Tehran Stock Exchange using unaudited audit statements, tax differences with the taxation area according to the Income Tax Savings Note and the tax filing clause, and the existence of annual adjustments with The significance and financial statements of the revised financial statements have been weighed. The corporate governance system is also examined from five dimensions. The size of the board of directors, the independence of the board of directors, the number of board meetings, the financial knowledge of the board of directors, and the separation of the board from the CEO as mechanisms of the corporate governance system have been studied and its impact on financial statement fraud. Therefore, due to the importance of fraudulent financial reporting in the financial statements and their effects, 183 companies were selected from Tehran Stock Exchange for a period of 6 years from 2009 to 2020. The findings of the study show that the size of the board of directors, the financial knowledge of the board of directors and the separation of the role of the board of directors from the CEO did not reduce the power of fraudulent financial reporting.
Machine summary:
ولي تعداد جلسه هاي هيئت مديره و استقلال هيئت مديره ، قدرت کاهشي بر گزارشگري مالي متقلبانه را داشته و به عنوان مکانيزم هايي از راهبري شرکتي تاثير معناداري از نوع منفي بر کاهش احتمال تقلب دارد.
نظام راهبري شرکتي را مي توان به عنوان يکي از عوامل اصلي در جلوگيري 15 Summers and Sweeney 16 Watts and Zimmerman 17 Dechow 18 Fama and Jensen 33 وکشـــف تقلب درگزارشـــگري مالي تلقي نمود(رايت ١٩ و همکاران ١٩٨٩ به نقل از اعتمادي و زلقي،١٣٩٢).
در اين پژوهش انتظار مي رود که ساختار هئيت مديره توانايي کشف و کاهش احتمال گزارشگري متقلبانه را در صورت هاي مالي شرکت هاي پذيرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران داشته باشند.
پيش بيني پژوهشگر بر اين اساس است که ساختار هئيت مديره و اجزاي آن قادر به کشف تقلب و کاهش احتمال آن در صورت هاي مالي شرکت هاي پذيرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران باشند.
بر اساس نگاره (١) نتايج نشان ميدهد سطح معناداري براي متغير اندازه ي هيئت مديره برابر با ٠,٣٣٩٢ است که بيشتر از سطح خطاي ٠/٠٥ بوده و از اين رو ميتوان نتيجه گرفت تعداد اعضاي هئيت مديره بر تقلب در صورت هاي مالي تاثير معناداري ندارد، در نتيجه فرض صفر رد نشده و فرض اول پژوهش پذيرفته نميشود.
بررسي تأثير اندازه و استقلال هيأت مديره بر هزينه هاي نمايندگي، پژوهش هاي تجربي حسابداري، سال دوم ، شماره ٧ American Institue of Certified Public Accountants (AICPA),2003, Consideration of Fraud in a Financial Statement Audit.