Abstract:
هدف پژوهش حاضر بررسی تطبیقی الگوی جامعهپذیری سیاسی درکتب درسی متوسطه دوم در دوران دولتهای اصلاحات و عدالتمحور است. به همین منظور کتابهای درسی دوره دوم متوسطه علوم انسانی، هنر و معارف اسلامی، علوم تجربی، ریاضی فیزیک و فنی حرفهای و کار و دانش بهعنوان جامعه آماری و بر اساس روش نمونهگیری مبتنی بر هدف، کتب خوشه مطالعات اجتماعی بهعنوان نمونه آماری در نظر گرفته شدند. برای سنجش مولفهها از روش ویلیام اسکات استفاده شد که بر پایه آن ضریب توافق 20 /93 بدست آمد. برای تجزیه و تحلیل اطلاعات از آمار توصیفی و استنباطی و از نرمافزار SPSS استفاده گردید. در چارچوب این پژوهش، الگوی جامعهپذیری سیاسی از منظر آموزش مقولههای جمهوریت، تساهل و مدارا، مشروعیت سیاسی، هویت سیاسی، پداگوژی انتقادی، عدالت اجتماعی، ارزشهای سیاسی انقلاب اسلامی، اقتصاد، حکمرانی خوب، نگرش سیاسی، مشارکت سیاسی و آگاهی سیاسی مورد تحلیل قرار گرفت. یافتهها حاکی از آن است که در کتابهای مورد مطالعه رویکرد غالب ترویج مولفههای سیاسی و ایدئولوژیک انقلاب اسلامی است که در فرایند آن مولفههای جمهوریت و حکمرانی خوب مورد کم توجهی قرار گرفته است. مولفههای هویت سیاسی دینی و ارزشهای سیاسی انقلاب اسلامی مهمترین مقولات مربوط به جامعهپذیری سیاسی در این کتابها میباشند که از طریق غیریتسازی یا معرفی و نقد ایدئولویک هویتهای سیاسی غربی مورد توجه قرار گرفتهاند؛ همچنین ارزشهای سیاسی انقلاب اسلامی بیشتر از ارزشهای اجتماعی و اقتصادی آن مورد تاکید است.
The aim of this research is to comparatively study the pattern of political socialization in secondary schools in the era of reform and justice-oriented governments.For this purpose, the textbooks of the second year of high school of humanities, Islamic arts and education, experimental sciences, professional mathematics, physics and technology and work knowledge as a statistical community and based on objective sampling method, social studies cluster books as a statistical sample were considered. The William Scott method was used to measure the components, based on which an agreement coefficient of 93.20 was obtained. Descriptive and inferential statistics and SPSS software. were used to analyze the data. In the context of this study, the model of political socialization in terms of teaching the categories of republic, tolerance, political legitimacy, political identity, critical pedagogy, social justice, political values of the Islamic Revolution, economics, good governance, political attitude, political participation and awareness Political analysis.Findings indicate that in the studied books, the dominant approach is to promote the political and ideological components of the Islamic Revolution, in the process of which the components of republic and good governance have been neglected.The components of religious political identity and political values of the Islamic Revolution are the most important categories related to political socialization in these books, which have been considered through alienation or ideological introduction and critique of Western political identities.Also, the political values of the Islamic Revolution are emphasized more than its social and economic values.
Machine summary:
با توجه به نقش تعيين کننده و بسيار مهم آموزش و پرورش در جامعه پذيري سياسي دانش آموزان، سؤال پژوهش حاضر اين است که الگوي جامعه پذيري سياسي دانش آموزان در کتب درسي متوسطه دوم دولت هاي اصلاحات و عدالت محور چگونه است ؟ پاسخ به اين سؤال، بر مبناي بررسي و تحليل محتواي صورت گرفته بر روي متون کتب درسي، عبارت از اين است که کتابهاي مورد بحث در پي القاي آموزههاي سياسي و ديني ايدئولوژيک هستند و در چارچوب رويکرد محافظه کارانه نسبت به القاي ارزشهايي چون حکمراني خوب، جمهوريت ، تساهل و مدارا، اقتصاد و حتي عدالت اجتماعي اهتمام کافي ندارند.
جدول ١: توزيع فراواني متغيرهاي اصلي جامعه پذيري سياسي در کتب درسي متوسطه دوم Table 1: Frequency Distribution of the Main Variables of Political Socialization in Secondary School Textbooks دولت اصلاحات دولت عدالت محور )به تصویر صفحه رجوع شود) )به تصویر صفحه رجوع شود) در اين الگوي مفهومي، در ذيل ١٢ متغير اصلي ذکر شده فوق، جمعاً ٦٧ مؤلفه از متون کتب درسي شناسايي و تلفيق گرديده است .
جدول ٤: توزيع فراواني مؤلفه هاي متغير پداگوژي انتقادي آموزش و پرورش Table 4: Frequency Distribution of Variable Components of Critical Pedagogy of Education )به تصویر صفحه رجوع شود) تحليل و تفسير: تحليل يافته ها نشان داد که هژموني نظام سرمايه داري در جهان معاصر، با نگرش منفي و انتقادي مورد توجه مؤلفان کتابهاي درسي قرار گرفته است .