Abstract:
ترجمه آثار هندویی به زبان فارسی در شبهقاره هند در دورههای گوناگون به ویژه در دوره جلالالدین محمد اکبر (حک. 1556-1605) گورکانی انجام شدهاست. پرسش بنیادین پژوهش این است که در هر دوره کدام گروه از مسلمانان به ترجمه آثار هندویی اقبال نشان دادند و انگیزه اکبر بابری از ایجاد «مکتبخانه» برای ترجمه سازمانیافته آثار هندویی چه بود؟ به نظر میرسد اقدامات اکبر در ترجمه آثار هندویی با هدف شریعتزدایی از دربار و سهیم کردن اقلیتهای دینی، بهویژه هندوان در امور مملکت انجام گرفته بود. بر طبق یافتههای این تحقیق، هرچند اقدامات اکبر در ترجمه آثار هندویی و شناساندن این آثار به مسلمانان، رنگ و بوی تسامح دینی و تقریب بین ادیان داشت، اما به سبب شرایط منحصر به فرد شبهقاره در اواخر دوره گورکانی، این اقدامات باعث بالاگرفتن هر چه بیشتر اختلافات بین هندوان و مسلمانان شد و رواداری دینی را بیش از پیش دشوار کرد.
Translating Hindu works into the Persian language in the Indian Subcontinent has been done in various periods, particularly during the Jalal al-Din Muhammad Akbar period. The main question of the research is that in each period which groups of Muslims showed interest in the translation of Hindu works and what were the motivations of Jalal al-Din Muhammad Akbar for creating a “school” (Maktabkhaneh) for the systematic translation of Hindu works? It seems that the actions of Akbar in translating Hindu works were done to remove Shari'a from the court and include religious minorities especially Hindus in the affairs of the state. According to the findings of this research, although Muhammad Akbar's actions in translating Hindu works and introducing these works to Muslims were due to religious tolerance and rapprochement between religions, because of the unique conditions of the subcontinent at the late Baburids period these actions raised conflicts between Hindus and Muslims and religious tolerance became more difficult.
Machine summary:
فصل نامه علميپژوهش نامه تاريخ اسلام سـال يازدهم ،شماره چهل وسوم ،پاييز١٤٠٠ مقاله پژوهشي،صفحات ١١١-١٣١ ترجمه آثار هندوان به فارسي در شبه قاره هند؛ مطالعه موردي: دوره جلال الدين اکبر گورکاني 1 شهرام پازوکي 2 محمد منتظري 3 محمودرضا اسفنديار چکيده ترجمه آثار هندويي به زبان فارسي در شبه قاره هند در دوره هاي گونـاگون بـه ويـژه در دوره جلالالدين محمد اکبر )حک .
پرسـش بنيادين پژوهش اين است که در هر دوره کدام گروه از مسلمانان به ترجمه آثار هندويي اقبال نشان دادند و انگيزه اکبر بابري از ايجاد »مکتب خانه « براي ترجمه سـازمان يافتـه آثار هندويي چه بود؟ به نظر ميرسد اقدامات اکبـر در ترجمـه آثـار هنـدويي بـا هـدف شريعت زدايي از دربار و سهيم کردن اقليت هاي ديني، به ويژه هندوان در امـور مملکـت انجام گرفته بود.
بر طبق يافته هاي اين تحقيق ، هرچند اقـدامات اکبـر در ترجمـه آثـار هندويي و شناساندن اين آثار به مسلمانان ، رنگ و بوي تسامح ديني و تقريب بين اديان داشت ، اما به سبب شرايط منحصر به فرد شبه قاره در اواخر دوره گورکاني، اين اقـدامات باعث بالاگرفتن هر چه بيشتر اختلافات بين هندوان و مسلمانان شد و رواداري ديني را بيش از پيش دشوار کرد.
دراين پژوهش کـه بـه روش تحليـل تـاريخيوبـرمبنـاي مطالعات کتابخانه ايصورت گرفته است ،تاجاييکه مجال اين تحقيق به مـافرصـت داده ، 113 به زمينه هايتاريخي شکل گيرينهضت ترجمه واهداف آن توجه شده است .
ابوالفضل که هدايت علمياين ترجمه هارادرمکتب خانـه اکبـربـه عهـده داشـت ،انگيـزه سلطان راازترجمه اين آثار،کاهش اختلافات بين مسلمانان وهندوان ميدانسـت ( ,Rizvi ٢٥٤/The Wonder that Was India, II).