Abstract:
قانون مدنی از جمله قانون هایی است که نقش زیادی در تعیین و بررسی حقوق انسان ها، احکام و قواعد ویژۀ آنها دارد. به دلیل اهمیتی که قانون مدنی در تأمین امنیّت و سلامت جامعه برعهده دارد، رعایت دستور زبان و اصول نگارش فارسی آن ضروری به نظر می رسد؛ زیرا عبارت های نارسا و جمله های نامفهوم، موجب سرگردانی مجریان قانون و بروز اختلاف در استنباط از قانون و ضایع شدن حقوق تابعان آن می شود. شرط اجرای قانون، همه فهمی و فراگیری و شمول آن است؛ بنابراین رعایت دستور زبان و اصول نگارش فارسی از مهمترین وظایف هر نویسندهای در نگارش هر نوع نوشته ای است که موجب روشنی، پختگی و دقت معنایی در نوشته ها می شود و علاوه بر حفاظت از زبان و نهادینه کردن الگوی نگارش صحیح، باعث خوانایی بیشتر متن، ماندگاری، کارایی و تأثیرگذاری اثر نیز می شود؛ از این رو در نگارش و تدوین کتاب های قانون، باید کاملاً دقت کرد تا از چارچوب خود خارج نشود و غلط های املایی، دستوری و زبانی در آن راه پیدا نکند. در پژوهش حاضر با روش توصیفی و کیفی و مبتنی بر مطالعۀ کتابخانه ای، به آسیب شناسی قانون مدنی از منظر دستور زبان فارسی و اصول نگارشی پرداخته شده است. هدف این پژوهش، کاربردی و توجه به اصلاح و ویرایش منابع حقوقی و قانون از سوی مجریان این حوزه با یاری جستن از صاحب نظران زبان و ادب فارسی است. نتیجۀ پژوهش نشان می دهد که قانون مدنی به لحاظ زبانی، نگارشی و ویرایشی نیازمند نظارت ها و بازنگری های دقیق ادبی است.
Civil law is one of the laws that have a wide role in determining and examining human rights, their specific rules and regulations. Due to the importance of civil law in ensuring the safety and health of society, it seems necessary to observe the grammar and principles of Persian writing; Because incorrect phrases and incomprehensible sentences cause law enforcement officers to be confused and there is a difference in inference from the law and the rights of its subjects are lost. Therefore, for proper implementation, the law must be understood by all and not specific to a specific group. Therefore, observing the principles of Persian writing is one of the most important duties of any writer in writing any type of writing and causes clarity, maturity and semantic accuracy of writing, which in addition to protecting the language and institutionalizing the correct writing pattern, causes more readability of the text, durability, efficiency and effectiveness of the work. Therefore, in writing and compiling law books, one must be very careful not to go beyond its framework and avoid spelling, grammatical and linguistic errors. In the present study, the pathology of civil law from the perspective of Persian writing principles and grammar has been studied with a descriptive and qualitative method based on library study. Target; It is practical and pays attention to the correction and editing of legal and law sources by those involved in this field with the help of experts in Persian language and literature. The results of the research show that the civil law in terms of writing and editing requires careful literary supervision and revision.
Machine summary:
همچنـين جواد درويشي ، مستشار «دادگاه هاي تجديد نظر استان تهران »، در مقاله اي بيان کرده اسـت : «با وجود اينکه قانون مدني از حيث جامع و مانع بودن ، دسـته بنـدي مسـائل و موضـوع هـاي حقوقي و محتوا، بي نظيرترين قانون وضع شدة ايران و از مفـاخر جامعـۀ حقـوقي و شـاهکار قانون گذار در عرصۀ حقوق و ادبيات ايران است که بـا تکيـه بـر منـابع فقهـي و ملاحظـات عرفي و عادات پذيرفته شـدة جامعـه ، تـدوين يافتـه و در تـأمين عـدالت و حقـوق فـردي و اجتماعي ، از جمله قوانين موفق بوده است ؛ بديهي اسـت ايـن مجموعـه قـانوني کـه تـدوين دست بشر است ، مانند قانون هاي ديگـر، احتمـال وجـود برخـي کـم و کاسـتي هـايي در آن مي رود» (درويشي ، ١٣٨٩).
مطابق دستور زبان فارسي «فعل هميشه در آخر جمله مي آيد؛ خواه ربطي باشد؛ خـواه تام » (احمدي گيوي و انوري ، ١٣٨٠: ٣٠٤)؛ اما در قانون مدني جايگاه فعل مشخص نيست و اين موجب آشفتگي و ابهام جملـه شـده اسـت ؛ بنـابراين مـادة ١١٩٩ را بهتـر اسـت بـه ايـن صورت اصلاح کرد: «نفقۀ اولاد برعهدة پدر است .