Abstract:
موضوع لوح محفوظ، که گاهی «امّ الکتاب» و «کتاب مکنون» نیز نامیده میشود، در مقابل لوح محو و اثبات آمده و یکی دیگر از مراتب نزول قرآن است. امور مندرج در لوح محفوظ ثابت و غیر قابل تغییر و مصون از نقصان است؛ اما واقعشدنی هستند. این نگارش به بررسی «لوح محفوظ» و کیفیت آن از دیدگاه مفسران فریقین میپردازد. روش جمعآوری مطالب در این پژوهش کتابخانهای بوده و روش تحقیق توصیفی ـ تحلیلی است. بنا بر یافتههای تحقیق حاضر، لوح محفوظ (صفحهای از نور) همان علم بیکران و لایزال الهی است که مرجع صدور همۀ کتب تشریعی بوده و مقدّرات تمام کائنات قبل از وجود در آن نگاشته شده است. در این نوشتار آراء و دیدگاهها و همچنین روایات مرتبط با لوح محفوظ و موضوعات وابسته را گردآوری شده و با توجه به آیات قرآن و تفاسیر مختلف شیعی و سُنّی، برترین و موثقترین آراء در مورد لوح محفوظ بیان شده است.
abstract of the subject of the mahfouz tablet, sometimes called "um al-Kitab" and "The Book of Maknun", has been edified in front of the tablet and is another part of the revelation of the Qur'an. The method of collecting materials in this research is library and the research method is descriptive-analytical. This writing examines the "Reserved Tablet" and its quality from the viewpoint of fariqin exegetes. According to the findings of this study, the mahfouz tablet (a page of light) is the infinite knowledge and divine lysal which is the reference for the issuance of all the essay books in which the destinies of all the universes were written before existence. In this writing, he has compiled opinions and views as well as hadiths about the reserved tablet and related topics, and according to quranic verses and various Shi'a and Sunni interpretations, the best and most reliable opinions about the tablet have been mentioned.
Machine summary:
برخي صاحب نظران نيز در مورد لوح محفوظ تعريف خاصي ارائه نکرده و گفته اند لوح مخصوصي است که کيفيت و چگونگي آن بر ما مخفي و نهان است و بشر اطلاعاتي از آن ندارد و اگر دارد نيز بسيار اندک است به گونه اي که نميتوان بر اساس آن نسبت به کيفيت اين لوح سخني گفت و تحليل و تبييني ارائه نمود (سيد قطب ، ١٤١٢، ج ٦: ٣٨٧٦) گروهي ديگر بر اين اعتقادند که قرآن در لوحي در آسمان نزد خداوند قرار دارد و از دستبرد شيطان و هر باطلي محفوظ است و فقط بر فرشتگان نمودار ميشود.
(طباطبايي، ١٤١٧، ج ٢٠: ٢٥٤؛ مکارم شيرازي، ١٣٧٤، ج ٢٦: ٣٥٣؛ آلوسي، ١٤١٥، ج ١٥: ٣٠٥) ولي با تأمل و انديشه در معناي لغوي و اصطلاحي لوح محفوظ اين نتيجه حاصل ميشود که ميتوان براي لوح محفوظ سه معنا در نظر گرفت : در معناي اول لوح محفوظ همان قرآن است و در معناي دوم ظرف و جايگاه حقيقت قرآن است که از هر گونه تحريف ، تغيير و تبديل محفوظ و نزد خداوند از دستبرد شياطين در امان است .
محمد هادي معرفت ، در بيان چيستي لوح محفوظ بر همين ديدگاه تأکيد دارد و معتقد است که لوح محفوظ چيزي همانند ظرف يا صفحه يا مکان خاصي نيست که در عالم ماده يا عالم معنا وجود مستقلي داشته باشد، هرگز نميتوان دربارة لوح محفوظ چنين گفت ، بلکه آن کنايه از علم ازلي خداوند است که نه تغيير ميکند و نه به علم ديگري تبديل ميشود.