Abstract:
در بازارهای سرمایه ی نوظهور قواعد محدودکننده ای نظیر دامنه نوسان قیمت جهت کنترل هیجانات و پیش گیری از سقوط و نوسانهای شدید قیمت ها حاکم است. در حالی که وجود دامنه نوسان به دلیل ایجاد محدودیت در انعکاس بهموقع اطلاعات در قیمت سهام میتواند موجب همبستگی سریالی و رد نادرست آزمونهای کارایی بازار سرمایه گردد. هدف این مقاله ارزیابی کارایی ضعیف بازار سرمایه ایران با استفاده از مدلهای ضرایب ثابت و ضرایب متغیر با در نظر گرفتن محدودیت دامنه نوسان است. بدین منظور با استفاده از بازههای زمانی روزانه، هفتگی و دهروزه شاخص کل بورس در دورۀ زمانی 1385 لغایت دیماه 1397 به بررسی معنیداری ضرایب مدلهای ARMA-GARCH پرداخته شد. شواهد حاصل از معادلات فضای حالت، رهیافت کالمن و نمودار مسیر زمانی ضرایب مدلهای ARMA-GARCH نشان داد که با رفع محدودیت مذکور میتوان کارایی را در بازه ی زمانی طولانی تر تائید کرد. همچنین نتایج نشان میدهد که با توسعهی بازار سرمایه، درجهی کارایی از سال 1385 به بعد در حال بهبود بوده است.
Emerging capital markets have limiting regulation such as price range in order to control dark impacts of market excitement and prevent extreme price volatility & market collapse. However, price range due to impose price limitation on timely reflection of information can make serial correlation and false rejection of capital market efficiency. The purpose of this paper is to evaluate weak-form capital market efficiency in Iran considering price range regulation through static & dynamic (time varying) models. Using TEPIX index time series data from 2006 to 2018 in some longer time frames (i.e. returns computed daily, weekly, and in 10-days’ time) we investigated the significance of ARMA-GARCH coefficients. The results of state space models & timeline figures of the coefficients could document capital market efficiency after eliminating (or diminishing) the impact of price limit in wide window returns. The results also explain some improvement in weak-form efficiency since 2006 along with market development degree.
Machine summary:
هدف این مقاله ارزیابی کارایی ضعیف بازار سرمایه ایران با استفاده از مدل های ضریب ثابت و ضریب متغیر با در نظر گرفتن محدودیت دامنه نوسان است .
این در حالی است که وجود دامنه نوسان به دلیل ایجاد محدودیت در انعکاس به موقع اطلاعات در قیمت سهام میتواند موجب همبستگی سریالی و رد نادرست آزمون های کارایی بازار سرمایه میشود.
در ایران نتایج عمده پژوهش های انجام شده در خصوص آزمون های کارایی سطح ضعیف بیشتر دال بر ناکارایی سطح ضعیف بازار سرمایه است (امجدی و همکاران ، ١٣٩٢، فلاح پور و همکاران ،١٣٩١ :٥-٢٢، تالانه و هجران کش راد، ١٣٩٠ :١-٢٣، عزیزخانی، ١٣٨٩، تهرانی و همکاران ، ١٣٨٩ :٢٣-٤٦، عسگر نوربخش و همکاران ، ١٣٨٩ : ١٠٣-١١٦ و راسخی و خانعلی پور، ١٣٨٨: ٢٩-٥٧، اله یاری، ١٣٨٦ :٧٥-١٠٨، عرفانی فرد،١٣٨٦، قالیباف اصل و ناطقی، ١٣٨٥: ٤٧-٦٦، نمازی و شوشتریان ، ١٣٧٤ :٨٢-١٠٤، فدایی نژاد،١٣٧٤: ٦-٢٥، نصرالهی،١٣٧١ و درامامی،١٣٦٦).
به طور خاص ، در پژوهشی با عنوان بررسی تاثیر اعمال مقررات محدودیت نوسان قیمت بر کارایی بورس اوراق بهادار تهران ، جلالی و همکاران (١٣٩٠: ٨٧-١١١) با استفاده از گروه بندی علامت بازدهی روزانه شرکت های بورسی در دو روز متوالی در دوره ١١ ماهه منتهی به اول شهریور ماه ١٣٨٣ به این نتیجه رسیدند که محدودیت دامنه نوسان باعث ایجاد تاخیر در انعکاس اخبار جدید در بازار و عدم کارایی بازار شده است .
(In Persian) Aziz khani, Mahdi & Tehrani, Reza (2010), Investigating form of efficiency in stock market, MA Thesis, University of Tehran.