Abstract:
نحوه مدیریت امیرالمومنین نشان میدهد که مدیریت در هر مکان وزمانی سبک خاص خود را میطلبد، که به این رویکرد مدیریت اقتضائی گفته میشود. این پژوهش با بررسی عبارات زیارت غدیریه، به روش توصیفی _ تحلیلی در صدد تبیین سبکهای مدیریتی امام علی علیه السّلام مبنی بر شیوههای ارتباطی ایشان با زیردستان به ویژه کارگزاران از حیث اخلاقی و عملی است. شیوههای مدیریتی امام در زیارت غدیریه را میتوان به دو بخش صفات اخلاقی و راهکارهای عملی دسته بندی نمود. در بخش صفات اخلاقی؛ عفو و گذشت، خشم و خشنودی برای خدا و تواضع در برابر مردم بویژه مومنان و در بخش راهکارهای عملی؛ هدایتگری، به دوش کشیدن بار سختی، کمک بدون چشمداشت به فقرا و نیازمندان و تقسیم عادلانه بیت المال را میتوان بعنوان نمونه ذکر کرد.
Machine summary:
این پژوهش با بررسی عبارات زیارت غدیریه، به روش توصیفی _ تحلیلی در صدد تبیین سبکهای مدیریتی امام علی(علیهالسلام) مبنی بر شیوههای ارتباطی ایشان با زیردستان به ویژه کارگزاران از حیث اخلاقی و عملی است.
وجه تمایز مقاله حاضر با پژوهشهای مذکور چنین است که به روش توصیفی_تحلیلی، با استفاده از کتب تاریخی شیعه و عامه و کتب مدیریتی، مولفههای مدیریتی امام علی(علیهالسلام) در ارتباط با زیردستان را در عبارات زیارت غدیریه به صورت مستقل و اختصاصی در مقام مدیر و حاکم بازشناسی و تحلیل کند.
(کوفی، ۱۴۱۰ق، ص۷۰؛ ابن بابویه، ۱۴۱۳ق، ج۲، ص۲۸۸) امام علی(علیهالسلام) به عنوان حاکم جامعه اسلامی به تمامی مردم در طول تاریخ هم در گفتار و هم در رفتار خود آموختند، که اسلام، آیین دوستی و برادری است، و هنگامی این ویژگی به دست میآید که همه نسبت به یکدیگر احساس مسئولیت کنند و در برابر خداو قانون و مقررات إلهی، تسلیم باشند.
خشم و خشنودی برای خدا امام هادی(علیهالسلام) این ویژگی را در زیارت غدیریه چنین بیان میکنند: ■ یکم.
لطف امام علی(علیهالسلام) نسبت به مردم و تواضع ایشان به عنوان حاکم در برابر آنها نشان دهنده رفتار انسان مدارانه و خدا محور حضرت(علیهالسلام) است و مدیری که نسبت به زیردستان خود عطوفت و انسانیت داشته باشد باعث ایجاد محبوبیت در نزد کارگزارانش شده و خدمت متقابل آنان را طبق اهدافش در پی خواهد داشت و جایگاه وی نیز مستحکم خواهد شد.