Abstract:
امروزه در بازارهای سرمایه، دسترسی به اطلاعات دقیق و روزامد، یکی از دغدغههای اصلی سرمایهگذاران محسوب شده و ایجاد تقارن اطلاعاتی میان ناشران اوراق بهادار و سرمایهگذاران، ضامن کارامدی و اعتماد به این بازارها و رفع دغدغه مزبور به شمار میرود؛ موسسات رتبهبندی اعتبار نیز به عنوان یکی از اقسام نهادهای مالی، نقش موثری را با ارائه اطلاعات در خدمترسانی مالی به سرمایهگذاران ایفا میکنند. در همین راستا، موسسات مذکور با ارزیابیِ انتظام اعتباری ناشران یا تعهدات مالی آنها، وظیفه ارزیابی ریسک نکولِ ناشران در ایفای تعهدات مالی خود را عهدهدار هستند که برای انجام هر چه بهتر این وظیفه، میباید اصولی را سرلوحه کار خود قرار دهند. سازمان آیسکو به عنوان یک مرجع بینالمللی متشکل از نهادهای ناظر بازارهای سرمایه، منشوری را مشتمل از اصول یادشده در اختیار آنان قرار داده است. در این نوشتار، تلاش شده است تا ضمن بررسی ماهیت حقوقی این موسسات در ایران، میزان تطابق دستورالعمل تاسیس و فعالیت موسسات رتبهبندی (مصوب 1394 هیات مدیره سازمان بورس و اوراق بهادار) با منشور اصول رفتاری آیسکو مورد تحلیل قرار بگیرد که نتایج این نوشتار نشان میدهد اهم موضوعات موردنظر این منشور در دستورالعمل فوقالذکر (در ایران) پیشبینی و اعمال شده است.
Today in capital markets, access to precise and up-to-date information is one of the main obsessions of investors and creating information asymmetry between issuers and investors ensures efficiency and trust to these markets and relieve the mentioned obsession; Credit rating agencies, as one type of financial institutions, play an influential role as well with financially serving the investors with information. To that end, these agencies embark upon the task of assessing the default risk of issuers in fulfilling their financial obligations that to best meet those obligations, they are required to conform to a set of principles. The IOSCO Organization as an international authority composed of capital markets’ supervisory bodies, has provided them with a Code of Conduct representing the earlier mentioned principles. In this paper, it’s been tried to analyze the compliance proportion of the Regulation on Establishment and Operation of Credit Rating Agencies (Passed in 2015 by the Board of Directors of the Securities and Exchange Organization) with the IOSCO’s Code of Conduct as well as examining the legal nature of Credit Rating Agencies in Iran that it altogether this paper concluded that the main issues, which were regarded important from the viewpoint of the IOSCO’s Code of Conduct, have been incorporated and implemented in the mentioned Iranian Regulation.
Machine summary:
بنابراین ، به دلیل تاثیر رتبه های اعلام شده توسط این مؤسسات بر تصمیم گیریهای سرمایه گذاران از یک سو، و وجهه و اعتبار ناشرین اوراق بهادار از سوی دیگر، نظارت بر فعالیت این مؤسسات توسط نهادهای ناظر بازار سرمایه (رگولاتورها)٩، واجد اهمیت زیادی شده است ؛ چنانکه مقررات مارچ ١٠٢٠١٥سازمان بین المللی کمیسیون های اوراق بهادار (آیسکو) موسوم به «منشور اصول رفتاری موسسات 3 - Credit Rating Agency.
10 - Code of Conduct Fundamentals for Credit Rating Agencies, Revised in March 2015 by the Board of the International 2rganization of Securities Commissions (aka and hereafter called: I2SC2 CRAs Code of Conduct).
در همین راستا، سازمان بورس و اوراق بهادار نیز در فروردین سال ١٣٩٥ دستورالعملی را برای تنظیم فعالیت آنها وضع نمود و علیرغم عدم ارائه تعریف قانونی توسط مقنن در قانون صدرالاشاره ، این سازمان در بخش تعاریف دستورالعمل تاسیس و فعالیت موسسات رتبه بندی ١٦، در مقام تعریف رتبه بندی اعتبار اشعار داشته است که رتبه بندی اعتباری: «عبارت از اظهار نظر مؤسسۀ رتبه بندی راجع به احتمال ایفای به موقع تعهدات شخص حقوقی یا احتمال ایفای به موقع تعهدات ناشی از انتشار اوراق بهادار و یا احتمال ایفای تعهد مالی خاص دیگر در موعد مقرر که از طریق بررسی نظام مند توانایی ها و تمایل متعهد یا متعهدین به ایفای تعهدات صورت می گیرد و منجر به اختصاص رتبۀ اعتباری معین و از پیش تعریف شده میگردد».
5) Code of Conduct Fundamentals for Credit Rating Agencies, March 2015, The International 2rganization of Securities Commissions (I2SC2) Available at: http:www.