Abstract:
در عصر جهانی شدن که با تغییرات مشهود در نظام بین الملل منجر به پررنگ شدن نقش بازیگران غیردولتی و افکار عمومی شد، دیپلماسی عمومی به یکی از مهمترین انواع دیپلماسی بدیل گشت و باید آن را پیامد اهمیت یافتن جایگاه افکاری عمومی در معادلات بین المللی دانست. یکی از مهمترین کشورهایی که از ابزار دیپلماسی عمومی در راستای ایجاد تصویر مثبت از خود به خوبی عمل کرده است ژاپن می باشد. با فروپاشی اتحاد شوروی و استقلال کشورهای آسیای مرکزی توسعه روابط ژاپن با کشورهای مذکور با توجه به موقعیت استراتژیک منطقه آسیای مرکزی، منابع غنی نفتی، گازی، فلزات کمیاب و اورانیوم اهمیت یافت. ژاپن از طریق قدرت نرم خود و با ارائه تصویر بسیار مثبتی از کشورش الگوی موفقی برای توسعه کشورهای آسیای مرکزی شده است و در قلب و ذهن مردم و سیاستمداران آسیای مرکزی جای نهاده است. در این پژوهش به تجزیه و تحلیل مولفه های دیپلماسی عمومی ژاپن در کشورهای آسیای مرکزی پرداخته ایم و سوال اصلی پژوهش این است: چرا رویکرد ژاپن در رقابت ژئوکالچر با چین و روسیه در آسیای مرکزی (به ویژه در ازبکستان)، تقویت دیپلماسی عمومی و استقاده حداکثری از قدرت نرم بوده است؟ در پاسخ می توان گفت در حالی که چین بر بعد اقتصادی و روسیه بر بعد امنیتی تمرکز دارند، ژاپن تلاش نموده است در رقابتی ژئوکالچر با تکیه بر جذابیت های قدرت نرم در این حوزه استراتژیک ورود کند و به دنبال تبدیل شدن به قدرتی فرهنگی بوده است. ژاپن از طریق سه مولفه کلیدی و مهم دیپلماسی فرهنگی، دیپلماسی علمی- آموزشی و اهدا کمک های توسعه ای به شدت در افکار عمومی این کشورها تاثیر گذار بوده است. روش پژوهش در این مقاله به صورت تحلیلی توصیفی است.
In the era of globalization, which has been accompanied by evident changes in international system, the importance of non-governmental players has been increasing and public diplomacy has turned into one of the most important types of diplomacy which has been the implications of the increasing importance of the role of public opinion in international affairs. Japan has been one of the countries which have been using public diplomacy as a means for creating a positive image for the country. After the collapse of the Soviet Union and the independence of Central Asian countries, the expansion of Japan’s relations with mentioned countries has become more important due to the region’s strategic position and rich oil, gas, rare metal, and uranium resources. Through soft power and presenting a positive image of the country, Japan has become a successful model for the development of Central Asian countries and has penetrated into the heart and mind of the Central Asian people and politicians. In the present research, we have analyzed the elements of Japan’s public diplomacy in Central Asian countries. The main question of the research states: why Japan’s approach in Central Asia has been based on enhancing public diplomacy and maximum exploitation of soft power geocultural competition with China and Russia? Answering this question, we can say that while China has been focused on economic dimension and Russia has been focused on security dimension, Japan has tried to enter this strategic region by relying on its soft power attractions and has been seeking to become a cultural power. Japan influenced the public opinion of these countries through three key components of cultural diplomacy, scientific and educational diplomacy, and providing developmental helps. The research method of this research is descriptive-analytical.
Machine summary:
در اين پژوهش به تجزيه و تحليل مولفه هاي ديپلماسي عمومي ژاپن در کشورهاي آسياي مرکزي پرداخته ايم و سوال اصلي پژوهش اين است : چرا رويکرد ژاپن در رقابت ژئوکالچر با چين و روسيه در آسياي مرکزي، به ويژه در ازبکستان ، تقويت ديپلماسي عمومي و استقاده حداکثري از قدرت نرم بوده است ؟ در پاسخ مي توان گفت در حالي که چين بر بعد اقتصادي و روسيه بر بعد امنيتي تمرکز دارند، ژاپن تلاش نموده است در رقابتي ژئوکالچر با تکيه بر جذابيت هاي قدرت نرم در اين حوزه استراتژيک ورود کند و به دنبال تبديل شدن به قدرتي فرهنگي بوده است .
در پاسخ به اين سوال نيز مي توان گفت : "ديپلماسي عمومي ژاپن در آسياي مرکزي و به طور ويژه کشور ازبکستان از سه مولفه کليدي و مهم ديپلماسي فرهنگي، ديپلماسي علمي- آموزشي و اهدا کمک هاي توسعه اي تشکيل شده است ".
ازبکستان از موقعيت ترانزيتي برتري نسبت به ساير کشورها برخودار است و جايگاه ژئوپليتيک اين کشور به عنوان قلب آســـياي مرکزي ، جايگاه مهم حمل و نقلي ، مطرح بودن به عنوان يکي از قدرتمندترين کشورهاي منطقه آسياي مرکزي به لحاظ جمعيت ، اقتصاد و قدرت نظامي و اشتراکات فراوان تاريخي و فرهنگي با ژاپن همگي از دلايل توجه بيشــتر ژاپن به اين کشــور اســت .
ژاپن با تاکيد بر عناصر فرهنگي و با استفاده فعال از منابع ديپلماسي عمومي و کمک هاي رسمي توسعه اي، در آسياي مرکزي تصويري جذاب ايجاد مي کند و چين در تلاش براي تحکيم نفوذ اقتصادي و بهره برداري از منابع غني منطقه است .