Abstract:
در ماده ٣٠٥ قانون مجازات اسلامی صراحتا بیان شده است که قاتل در صورت قتل مجنون تنها به دیه و تعزیر محکوم می گردد و قصاص نمی گردد. دراین مقاله به روش توصیفی-تحلیلی به بررسی تحلیل کیفرکذاری قتل عمد در حالت مجنون بودن مقتول پرداخته ایم . یافته های پژوهش حاکی از آن است که طبق آیه صریح قرآن کریم قصاص مایه حیات جامعه است و ضروری است و عقل سلیم نیز این حقیقت را می پذیرد فلذا در این خصوص روایات معارضی وجود دارد که ضعیف هستند عدالت در برقراری قصاص می باشد زیرا فرد عاقل عمدا مجنون را به قتل رسانده است امر قصاص نشود امنیت و آرامش جامعه برهم زده می شود و حق اولیای دم پایمال می گردد فلذا متاسفانه کیفرگذاری در این مورد فاقد عدالت و برابری نفس ها با یکدیگر می باشد و بیشتر جنبه جرم زایی دارد تا پیشگیری از جرم و برقراری نظم و امنیت در جامعه که بزرگترین خلا این ماده قانون می باشد.
Machine summary:
تحليل کيفرگذاري قتل عمدي در حالت مجنون بودن مقتول نرگس پورشاهي آقچه کند١، محمد موسائي ٢، ميلاد سپهوند 3 ١ کارشناسي ارشد جزاوجرم شناسي موسسه عالي غير انتفاعي رشديه تبريز ٢ کارشناسي ارشد جزاوجرم شناسي دانشگاه آزاد اسلامي واحد اسلامشهر ٣ کارشناسي حقوق دانشگاه آزاد اسلامي واحد بروجرد چکيده در ماده ٣٠٥ قانون مجازات اسلامي صراحتا بيان شده است که قاتل در صورت قتل مجنون تنها به ديه و تعزير محکوم مي گردد و قصاص نمي گردد.
قتل نفس اولين جرمي است که از ديدگاه قرآن در زمين واقع شده که از خوي تجاوزگري و خودمحوري انسان حاکي است و اين عمل در همان زمان هم جرم و گناه بوده است (سوره مائده آيات ٢٧ و ٣٢) بنابراين اگر از ابتداي حيات انسان قتل و ضرب و جرح بعنوان يک تهديد جدي براي زندگي او به حساب آمده ، بايد قبول کنيم که انسان از ابتدا، دفاع از خود را يک حق دانسته و در مقابل اين تهديد از خود عکس العمل نشان داده است عکس العمل انسانها در برابر اين جرم در همه ادوار تاريخ متناسب با سطح آگاهي، فرهنگ و رشد عقلاني آنها متفاوت و متغير بوده است ولي بنظر ميرسد مقابله به مثل اولين عکس العمل باشد که به صورت طبيعي مورد توجه انسان واقع شده با اين تفاوت که اين مقابله هيچ حد و مرزي نداشته ، لذا در الواح دوازده گانه روم ودر مجموعه قوانين حمورابي و در شريعت حضرت موسي و عيسي قصاص وجود داشته و مورد قبول بوده است و در اسلام هم اصل قصاص با شرايطي مورد پذيرش قرار گرفته است در قرآن آيات زيادي وجود دارد که ناظر به اصل قصاص ميباشند البته اين آيات دو دسته هستند که دسته اول به اصل مقابله به مثل به صورت کلي دلالت دارند و دسته دوم آياتي که مستقلا به خود مسئله قصاص مربوط ميشود قتل انواع مختلف دارد که به دو دسته قتل عمد و قتل غير عمد تقسيم بندي مي شود.