Abstract:
اصل ١٧٣ قانون اساسی در بیان ایجاد دیوان عدالت اداری به ساختار این مرجع اشاره ای نکرده است اما در ماده ٢ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری (مصوب ١٣٩٢)، شعب بدوی ، تجدیدنظر هیات عمومی و هیات های تخصصی به عنوان ارکان این مرجع معرفی شده اند. در طراحی ساختار دیوان مزبور با اقتباس از دیوان عالی کشور، «هیات عمومی » با صلاحیت صدور رای وحدت رویه و ایجاد رویه مدنظر قرار گرفته است . افزون بر این رکن یادشده صلاحیت رسیدگی به شکایات مطرح شده از آیین نامه ها و سایر نظامات و مقررات دولتی و شهرداریها و موسسات عمومی غیر دولتی در مواردی که مقررات مذکور به علت مغایرت با شرع یا قانون و یا عدم صلاحیت مرجع مربوط یا تجاوز یا سوء استفاده از اختیارات یا تخلف در اجرای قوانین و مقررات یا خودداری از انجام وظایفی که موجب تضییع حقوق اشخاص میشود را نیز برعهده دارد. از جمله سوالاتی که راجع به هیات عمومی دیوان عدالت اداری مطرح میشود میتوان به موارد زیر اشاره کرد آیا هیات عمومی دیوان عدالت اداری از مصادیق «دادگاه » مندرج در اصل ١٦٦ و سایر اصول قانون اساسی و در نتیجه از هر حیث تابع قواعد حاکم بر دادگاه ها است ؟ اگر هیات عمومی دیوان عدالت اداری دادگاه است چرا قواعد حاکم بر صدور رای در قانون دیوان در خصوص شعب با هیات عمومی دیوان مزبور متفاوت است ؟ آیا میتوان در مورد شئون مختلف هیات عمومی دیوان عدالت اداری قایل به تفکیک شد و برخی را واجد ماهیت قضایی دانست اما بعضی را خیر؟ آیا ساختار موجود هیات عمومی دیوان متناسب با اهداف و کارکردهای مورد انتظار است ؟ رژیم حقوقی حاکم بر هیات عمومی دیوان عدالت اداری با توجه به قوانین مربوط اعم از قانون اساسی چیست ؟ آیا هیات عمومی با توجه به آرای صادره از قواعد لازم الاجرای مزبور در عمل تبعیت کرده است ؟
Machine summary:
از جمله سؤالاتي که راجع به هيأت عمومي ديوان عدالت اداري مطرح ميشود ميتوان به موارد زير اشاره کرد آيا هيأت عمومي ديوان عدالت اداري از مصاديق «دادگاه » مندرج در اصل ١٦٦ و ساير اصول قانون اساسي و در نتيجه از هر حيث تابع قواعد حاکم بر دادگاه ها است ؟ اگر هيأت عمومي ديوان عدالت اداري دادگاه است چرا قواعد حاکم بر صدور رأي در قانون ديوان در خصوص شعب با هيأت عمومي ديوان مزبور متفاوت است ؟ آيا ميتوان در مورد شئون مختلف هيأت عمومي ديوان عدالت اداري قايل به تفکيک شد و برخي را واجد ماهيت قضايي دانست اما بعضي را خير؟ آيا ساختار موجود هيأت عمومي ديوان متناسب با اهداف و کارکردهاي مورد انتظار است ؟ رژيم حقوقي حاکم بر هيأت عمومي ديوان عدالت اداري با توجه به قوانين مربوط اعم از قانون اساسي چيست ؟ آيا هيأت عمومي با توجه به آراي صادره از قواعد لازم الاجراي مزبور در عمل تبعيت کرده است ؟ واژه هاي کليدي: دادرسي اداري ، ابطال مصوبات ، هيئت عمومي، ايجاد رويه ، وحدت رويه 503 مقدمه اصل ١٧٣ قانون اساسي در بيان ايجاد ديوان عدالت اداري به ساختار اين اشاره اي نکرده است اما در ماده ٢ قانون تشکيلات و آيين دادرسي ديوان مرجع عدالت اداري مصوب ١٣٩٢ شعب بدوي تجديدنظر هيأت عمومي و هيأتهاي تخصصي به عنوان ارکان اين مرجع معرفي شده اند.