Abstract:
کا رگزاران دولتی از جمله ارکان مهم و بسیار تاثیرگذار در نظام سیاسی .اداری شاهنامه
بهشمار میروند که بهعنوان بازوهای اجرایی شاه» نقش بسیار حساسی را در ادارة امور
ایفا میکنند. اجرای فرمانهاء تعاملات رودررو با مردم» و در یک کلام جاری کردن
نظم و قانون در جامعة شاهنامه بر عهدة اینهاست. تخلفات و سوءاستفادههای آنان از
مقام و موقعیتشان نیز از پربسامدترین موضوعات» پیرامون نقش این گروه در شاهنامه
است و بسپاری از مجازاتهای صادره از سوی شاهان شاهنامه نیز در مورد همین
کارگزاران و دولتیان متخلف به اجرا درمی آید. ۱
بر این اساس» یکی از مهمترین جرائم شاهنامه در حوزة جرائم دولتی اتفاق میافتد که
در دو نوع «مالی» و «غیرمالی» آن قابل بررسی است. هشدارهاء سیاستهای پیشگیرانه»
صدور مجازاتهای بسیار سخت» برخوردهای قه رآمیز دولتی» محرومیتهای مالی و
شغلی و جزاهای مالی نیز از جمله واکنشهای شاهان در برابر این گونه کارشکنیها و
بیقانونیهاست که بیشترین اشارات آن نیز از سوی انوشیروان دیده میشود.
Machine summary:
در این میان، اموال تصاحبشده نیز به صاحبانشان بازگردانده میشود که این خود، نشاندهندۀ اجرایی شدن فرمانها و حکمهای قضایی شاهان و سختگیری آنان در این رابطه است: دگر گفت: انوشه بَدی سال و ماهفــراوان درم گرد کــرد و بخَوردچنین داد پاسخ کـه آن خـواستهچرا باید از خـونِ درویش گنج از آن کس که بستَد، بـدو بـازدهبفــرمــای داری زدن بـر درشستمگـاره را زنـده بـر دار کـن, , به مـــــروانـــدرون پهلوانِ سپــاه،پــراگنده گشتند از آن مــرزْ مـــرد،که از شهـرْ مـردم کنــد کــاستـه،که او شاد باشد، تنوجان بهرنج؟!وُ زآنپس بــه مـــروانـدر آواز ده،به بینــاییِ کشـور و لشکـــرش،دو پـایش زبـر، سر نِگــوسار کن (فردوسی، ۱۳۹۸: ۴/ ۷۷۱) تعیین جریمه دولتی از قبیل خلع مقام و موقعیت اجتماعی و شغلی فرد متخلف: بر اساس نگرش حکومتی و سیاسی انوشیروان، کارگزارانی که منافع مادی خویش را بر مصلحت مردم ترجیح دهند و به فساد مالی روی آورند، در سیستم وظایف و مشاغل دولتی جایی نخواهند داشت؛ چراکه گسترش فساد، در نهایت، مایۀ تباهی و نابودی حکومت و مقام شاهی خواهد گشت:۵ سپهبَـد که مــردم فــروشد به زرکسی را کند ارج، ایـن بــارگــاه, , نبــاید بــدیــن بـارگــه با کــمر!که با داد و مهرست و با رسم و راه!