Abstract:
سود حسابداری یکی از مهم ترین شاخص هایی است که به وسیله استفاده کنندگان از صورتهای مالی برای مقاصد مختلفی مانند ارزش گذاری سهام، ارزیابی عملکرد مدیریت، تخصیص منابع و ... بکار گرفته شده است. بنابراین تخصیص بهینه منابع در بازارها کاملا به این بستگی دارد که سود حسابداری گزارش شده از کیفیت مناسبی برخوردار باشد. در این تحقیق، تاثیر فاکتورهای کیفیت سود، شامل کیفیت اقلام تعهدی، پایداری، قابلیت پیش بینی و هموار بودن، بررسی می شود. به طور خاص، فرضیه فرصت طلبانه بودن مدیریت سود آزمون می شود که بر اساس آن، مدیریت سود، کیفیت سود شرکتها را کاهش می دهد. به منظور آزمون فرضیه ها، مقادیر چهار ویژگی سود و اقلام تعهدی اختیاری (به عنوان نماینده مدیریت سود)، برای 303 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران، در طی دوره زمانی 1397-1391 اندازه گیری شده است. شرکتهای نمونه با استفاده از روش نمونه گیری حذفی انتخاب شده اند و در برآورد مدل های رگرسیونی چند متغیره، از دادههای ترکیبی استفاده شده است. نتایج به دست آمده نشان می دهد که با افزایش میزان اقلام تعهدی اختیاری، از مقادیر مطلوب ویژگی های سود کاسته می شود. در این میان، کیفیت اقلام تعهدی بیش از سایر ویژگیها، تحت تاثیر مدیریت سود قرار میگیرد. همچنین، افزایش در مقادیر اقلام تعهدی اختیاری با کاهش در امتیاز کیفیت سود شرکتها در ارتباط است. این نتایج از نظریه فرصت طلبانه بودن مدیریت سود حمایت کرده، نشان می دهد که مدیریت سود بر محتوای اطلاعاتی حسابداری خدشه وارد می کند.
Machine summary:
به منظور آزمون فرضيه ها، مقادير چهار ويژگي سود و اقلام تعهدي اختياري (به عنوان نماينده مديريت سود)، براي ٣٠٣ شرکت پذيرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران ، در طي دوره زماني ١٣٩٧-١٣٩١ اندازه گيري شده است .
هدف اين پژوهش ، تعيين تاثير اقلام تعهدي اختياري ، به عنوان يکي از پذيرفته شده ترين شاخص هاي دخالت مديريت در فرايند گزارشگري ، بر چهار بعد متفاوت کيفيت سود است .
با کنترل متغيرهاي اندازه شرکت ، نسبت ارزش دفتري به ارزش بازار و ضريب تغييرات سود به عنوان ريسک عملياتي ، نتايج تحقيق وجود رابطه معکوس بين ويژگي هاي سود شامل پايداري ، قابليت پيش بيني ، مربوط بودن ، بموقع بودن با هزينه سرمايه را نشان مي دهد.
در اين تحقيق ارتباط چهار ويژگي سود (کيفيت اقلام تعهدي ، پايداري ، قابليت پيش بينييا هموار بودن ) با هزينه حقوق صاحبان سهام (مدل گوردون ) بررسي شد.
٣-٤- مدل هاي رگرسيوني چند متغيره به منظور بررسي تاثير مديريت سود بر چهار ويژگي سود، از مدل هاي رگرسيوني زير استفاده ميشود: )به تصویر صفحه رجوع شود) که در اين مدل ها، متغير وابسته به ترتيب نشان دهنده مقدار کيفيت اقلام تعهدي ((AQ، پايداري ((Persist، توان پيش بيني (Predict)و هموار بودن (Smooth)سود است که بر اساس مدل هاي (١) تا (٥) اندازه گيري شده اند.
تاثير نهايي مديريت سود بر کيفيت سود با استفاده از مدل (١٧) آزمون خواهد شد: )به تصویر صفحه رجوع شود) ٥ بحث و نتيجه گيري ١-٥- آمار توصيفي آماره هاي توصيفي متغيرهاي تحقيق در نگاره (١) ارائه شده است .
Earnings Quality, Foundation and Trends in Accounting, 1 (4), 259–340.