Abstract:
انسان تربیت یافته اخلاقی، فردی است که بر عواطف خود کنترل داشته و آنها را در مسیر رضایت الهی ایجاد و ابراز میکند. ازاین رو لازم است که عواطف پسندیده، به وسیله روشهایی در جان متربی، ایجاد و در ادامه، تثبیت و تقویت شود و در صورت وجود عواطف ناپسند در انسان، اصلاح، و به نوعی نابود شود. هدف از این مقاله استخراج روشهای عام تربیت اخلاقی در بعد عاطفی با تکیه بر آثار آیت الله مصباح یزدی است؛ که هم در حوزه تربیت ایجادی و هم اصلاحی کارآیی دارد و برای تداوم، تثبیت و تقویت ارزشهای اخلاقی و پرورش و افزایش گرایشها و فضیلتهای اخلاقی مورد استفاده قرار میگیرند؛ تا عواطف ایجادشده در نفس متربیان رسوخ پیداکرده و به مرحله ملکه برسد؛ زیرا مداومت بر عمل، سخت تر از خود عمل است. روش این تحقیق، توصیفی تحلیلی است و با مراجعه به یادداشتها، تالیفها و سخنرانیهای آیت الله مصباح یزدی صورت گرفته است. نتایج این تحقیق نشان میدهد که برای رسیدن به این هدف میتوان از روشهای عقلانیت و تفکر، رعایت تقوا، تغذیه مناسب و حلال، عبادت و انتخاب همسر شایسته از خانواده شایسته، بهره گرفت.
Machine summary:
هدف از اين مقاله استخراج روشهاي عام تربيت اخلاقي در بعد عاطفي با تکيه بر آثار آيتالله مصباح يزدي است؛ که هم در حوزۀ تربيت ايجادي و هم اصلاحي کارآيي دارد و براي تداوم، تثبيت و تقويت ارزشهاي اخلاقي و پرورش و افزايش گرايشها و فضيلتهاي اخلاقي مورد استفاده قرار ميگيرند؛ تا عواطف ايجادشده در نفس متربيان رسوخ پيداکرده و به مرحلة ملکه برسد؛ زيرا مداومت بر عمل، سختتر از خود عمل است.
اين تحقيق درصدد است تا روشهاي عام تربيت اخلاقي در اين بعد را مورد بررسي قرار دهد؛ و براي رسيدن به اين نگاه تخصصي و جامع، بايد از نظريات انديشمندان و علماي اسلام همچون علامه مصباح يزدي که يکي از متفکران روشنفکر و علماي اخلاق معاصر که آگاه به مسائل تعليم و تربيت بوده و داراي آثار گفتاري، نوشتاري و جزوات منتشرنشدة فراوان که در مجامع و محافل علمي حوزه و دانشگاه از جايگاه رفيعي برخوردارند و از معدود انديشمنداني هستند که بهصورت جدي مباحث عواطف و گرايشها را در آثار اخلاقي خود آوردهاند، سود بجوييم.
تفکر نيز جهت تثبيت عواطف ممدوح بسيار مؤثر عمل ميکند؛ چراکه گاهي تفکر دربارة دانستهها سبب ميشود انفعالات، احساسات و عواطفي در روح انسان پديد آيد که پيش از توجه به آن دانستهها از آن بيبهره بود؛ مانند تدبر و تفکر در آيات قرآن نه به معناي رفع ابهام و کشف مجهول؛ بلکه با فرض روشن بودن مفهوم آيه.
کاظمي، حميدرضا، 1391، برنامه درسي و تربيت اخلاقي: با نگاهي بر آثار علامه مصباح يزدي، قم، مؤسسة آموزشي و پژوهشي امام خميني(.