Abstract:
یکی از آفات زبان که در دین اسلامی نهی شده و از رذایل اخلاقی بهشمار میرود سخنچینی یا نمّامی است
که در قران کریم و روایات به شدت مورد مذمت قرار گرفته و از گناهان کبیره به شمار رفته است. نگارنده در
پژوهش حاضر در صدد است جایگاه سخنچینی را در آیات قرآن و روایات، حکم فقهی آن، علل و انگیزه
سخنچینی و راههای درمان آن را مورد بررسی قرار دهد. حاصل پژوهش آن است که سخنچینی یکی از
گناهان کبیره است که خداوند متعال در قرآن به سخنچینان وعده دوزخ داده است و همچنین در روایات
عذابهای سختی از قبیل عذاب قبر شدید، عدم ورود به بهشت، دوری از رحمت خدا برای آن برشمرده شده
است. از منظر فقهی سخنچینی فعلی حرام و از جمله گناهان کبیره است و تصرف در مالی که از این راه به
دست آید جایز نیست. روش تحقیق پژوهش حاضر، تحلیلی و توصیفی است که با استفاده از منابع معتبر
کتابخانهای، اطلاعات مربوطه گردآوردی شده و مورد تحلیل و بررسی قرار گرفته است
Machine summary:
ضمن حديثي از رسول خدا (ص ) نقل شده است که فرمود: دشمن ترين شما نزد خدا کساني هستند که براي سخن چيني بين دوستان کوشش ميکنند و جمعيت هاي متشکل را پراکنده ميسازند و کارشان تفرقه افکني ميان انجمن ها و عيب جويي از پاکان و نيکان است .
پيامبر اکرم (ص ) فرمود: «لا يدخل الجنۀ قتات يعني نماما و قال (ص ) يقول الله عزوجل حرمت الجنۀ علي المنان و البخيل و القتات و هو النمام »؛ خداي عزوجل ميفرمايد: بهشت را بر چند گروه حرام کرده ام که يکي از آن ها سخن چين است (مجلسي، ١٤٠٣ق ، ج ٧٢، ص ٢٦٤ ).
روايتي در مذمت سخن چيني آمده که شخصي به امام سجاد (ع ) عرض کرد: فلاني درباره شما چنين و چنان گفت ؟ فرمود: سوگند به خدا حق برادر خود را حفظ نکردي ، زيرا او تو را امين دانسته ، (و رازي با تو گفته ) ولي تو به او خيانت کردي و حرمت مرا هم نگاه نداشتي ؛ زيرا چيزي را به من گفتي که نيازي به شنيدنش نداشتم ، مگر نشنيده اي که سخن چين ها سگ هاي دوزخ اند؟ ضمنا به آن شخص بگو به زودي مرگ همه ما را مي گيرد و در گور جاي خواهيم گرفت و در قيامت وعده گاه و حاکم بين مردم ، خداوند است (ديلمي، ١٣٦٩، ج ١ ص ٣٠٨).