Abstract:
امروزه سکونتگاههای غیررسمی به شکل رایجی از سکونت در کشورهای در حال توسعه تبدیل شده است. این محدودهها با کمبودها و ضعفهای بسیاری مواجه است که یکی از آنها، کمبود فضاهای باز عمومی در دسترس است. نقش فضاهای عمومی در این مناطق بسیار شاخصتر از سایر نواحی شهری است. مهمترین فضای باز در این محدودهها خیابان است. خیابانها در این نواحی نقشی پررنگ در زندگی ساکنین دارند. اخیراً بنیاد اسکان بشر سازمان ملل رویکرد جدیدی به نام خیابان مداری را مطرح نموده است که به نقش و اهمیت خیابان در این نواحی تأکید کرده و راه نجات این محدودهها را ارتقا و ساخت خیابان میداند. با توجه به این امر، پژوهش حاضر به بررسی تأثیرات خیابان مداری در این محدودهها پرداخته و میزان تأثیر خیابان مداری را در شکلگیری رضایت ذهنی ساکنین دنبال میکند. روش به کار رفته در این پژوهش از نوع توصیفی-تحلیلی و تکنیک منتخب پژوهشگر مدلسازی معادلات ساختاری بوده است. در این روش مدل اثرگذاری درک از خیابان مداری بر بازآفرینی ذهنی ساکنان منطقه غیررسمی مورد مطالعه قرار گرفت و بهوسیله ورود دادههای پرسشنامهای در نرمافزار smartpls و استفاده از مدل ذکر شده تحلیل شد. نتایج حاصل نشان میدهد که فاکتورهای اقتصادی بیشترین تأثیر را در شکلگیری رضایت ذهنی از طریق تحقق خیابان مداری خواهد داشت و در مقابل فاکتورهای متمدنانه کیفیت زندگی در شکلگیری این رضایتمندی بیتأثیر خواهند بود.
Informal settlements are a prevalent form of residency in developing countries, facing significant weaknesses and shortages such as a lack of accessible public open spaces. Public spaces, especially streets, play an important role in these communities by providing essential open areas for individuals to live and interact. Recently, UN-Habitat proposed an innovative approach emphasizing the importance of streets in these districts. This approach argues that constructing more streets can solve some of the problems facing informal settlements. This study investigates the impact of streets on informal settlements and assesses their role in residents’ satisfaction. The research method used is descriptive-analytical, employing Structural Equation Modeling to study the influence of the street on residents’ subjective recreation. The results were analyzed using Smartpls. The findings indicate that economic factors significantly affect residents’ subjective satisfaction through access to streets, while civilizational factors related to quality of life do not significantly affect this satisfaction.
Machine summary:
بررسي نقش معناشناسانه خيابان مداري بر بازآفريني سکونتگاههاي غيررسمي از منظر ادراک ساکنين تاريخ دريافت مقاله : ٩٩/٠١/٣٠ تاريخ پذيرش نهايي مقاله : ٠٦/٠٥/ ٩٩ شيدا حقيريان (کارشناس ارشد طراحي شهري، دانشگاه بوعلي سينا، همدان) محمد سعيد ايزدي (دکتري مرمت شهري، استاديار گروه طراحي شهري، دانشگاه بوعلي سينا، همدان) مهرداد کريمي مشاور (دکتري منظر شهري، استاديار گروه طراحي شهري، دانشگاه بوعلي سينا، همدان) اسدالله نقدي (دکتري جامعه شناسي شهري، دانشيار گروه علوم اجتماعي، دانشگاه بوعلي سينا، همدان) چکيده امروزه سکونتگاههاي غيررسمي به شکل رايجي از سکونت در کشورهاي در حال توسعه تبديل شده است .
محله عباس آباد از جمله محلات حاشيه نشين شهر ساوه است که به لحاظ جمعيت و سرعت رشد در شرايط بحراني به سر ميبرد و از سوي ديگر فاقد شبکه هاي زير ساختي، فضاهاي عمومي و خيابان ميباشد.
در اکثر زاغه ها، فضاهاي باز محدود بوده و نشان مي دهد که اعضاي جامعه به موازات خيابانها باهم ملاقات کرده و اجتماعي ميشوند و اين امر بدين دليل است که گزينه هاي ديگري براي افراد وجود ندارد( ,UN-HABITAT ٢٠١١).
٣. خيابان مداري ؛ رويکردي نوين در راستاي تحقق بازآفريني سکونتگاه ها در اين رويکرد خيابانها پايه و اساس توسعه شهري بوده و در بازآفريني زاغه ها مدنظر قرار مي گيرند(٢٠١١ ,UN-HABITAT).
(HABITAT, 2012b, 38 بهينه سازي تراکم و ارتقا کاربريهاي مختلط يکي از نقش هاي اساسي فضاهاي باز عمومي از جمله خيابان اين است که امکان انجام فعاليت هاي مختلف اجتماعي و فرهنگي را به شهروندان مي دهد(٢٠٠٢ ,Thompson).