Abstract:
اعتقاد به امامت و مهدویت، از باورهای اصولی شیعه است. این آموزه میتواند سبک زندگی شیعیان را جهت دهد و اثری کاربردی در زندگی انسان داشته باشد، چرا که هر مکتبی، با توجه به مبانی اعتقادی خود، از تربیت انسان، هدف خاصی را دنبال میکند. از طرفی نوع نگرش اعتقادی به مسئله مهدویت، نقش شایانی در ابعاد تربیتی زندگی انسانها دارد. امروزه مسائل مختلف روحی _ روانی، در جامعه شیعیان وجود دارد. از این رو در میان تمام آثار اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی، سیاسی و...، بررسی اثر روحی و روانی اعتقاد به مهدویت در اصلاح رفتارهای فردی، به عنوان یکی از مهمترین آثار کاربردی این آموزه، ضرورت مییابد. مقاله حاضر با هدف اثبات اثربخشی مهدویتباوری را در اصلاح رفتارهای فردی، به روش توصیفی و تحلیلی دنبال میکند.لذا امیدبخشی به مومنان، ایجاد روحیه استقامت و صبوری، خودسازی، معناداری زندگی، هویتبخشی و خودباوری از کاربردیترین آثار باور این آموزه و اصلاح رفتارهای فردی است.
Belief in Imamate and Mahdaviat is one of the fundamental beliefs of Shia. This doctrine can direct the lifestyle of Shias and have a practical effect on human life, because each school, according to its religious foundations, pursues a specific goal of human education. It plays an important role in the educational aspects of human life. Today, there are various spiritual-psychological issues in the Shiite society. Therefore, among all the social, cultural, economic, political, etc. works, it is necessary to examine the mental and psychological effect of believing in Mahdaviat in the modification of individual behaviors, as one of the most important practical works of this doctrine. The present article aims to prove the effectiveness of Mahdaviat in reforming individual behaviors in a descriptive and analytical way. Therefore, giving hope to believers, creating a spirit of endurance and patience, self-improvement, meaningfulness of life, giving identity and self-belief are the most practical effects of this doctrine and reform. Individual behaviors.
Machine summary:
بنابراین سؤال پژوهش حاضر این است: آثار روحی و روانی اعتقاد به مهدویت چه نقشی در اصلاح رفتارهای فردی دارد؟ از جمله این آثار، میتوان به نگاه امیدوارانه و نشاط در زندگی، صبر، خودسازی، معناداری زندگی، هویتبخشی و خودباوری اشاره کرد.
وقتی امام مهدی (ع)نمونه انسان کامل و واجد تمامی کمالات رفتاری است، معتقد و منتظر ایشان نیز تلاش میکند اعمال و رفتار خود را به ایشان شبیه کند، و در همین راستا به اصلاح رفتارهای خود بپردازد.
از آنجایی که امام محبوب فرد منتظر است این حبّ انگیزهای میشود برای اینکه منتظر ایشان درصدد اصلاح رفتار خود باشد، رفتاری که موجبات رضایت آن حضرت را به وجود آورد.
با توجه به اینکه مهمترین فایده وجود امام زمان؟عج؟ واسطه فیض بودن ایشان است، میتوان گفت وساطت در فیض مستلزم این است که نه تنها اعتقاد به مهدویت در اصلاح رفتارهای فردی تأثیر دارد بلکه خود حضرت نیز به معتقدان این آموزه که میخواهند کردار شایستهای داشته باشند، عنایت خاصی دارند و آنها را مشمول دعای خیر و الطاف خود قرار میدهند(علوی عاملی، 1354ش: 430).
با تکیه بر این مبانی، نه تنها پوچی در میان پیروان مکتب انتظار جایی ندارد بلکه فرد منتظر سعی میکند با تغییر و اصلاح رفتارهای نامطلوب در مسیر نهادینه کردن رفتارهای اخلاقی گام بردارد؛ چرا که اگر کسی قصد نقشآفرینی در حکومت جهانی حضرت را داشته باشد، رفتارهای خود را با مهدویت همسو، میکند(حاتمی، 1385ش: 8).
از آنجا که رفتار آدمی، از اندیشهها، باورها و نوع نگاه او اثر میپذیرد، بدیهی است اعتقاد به مهدویت و انتظار فرج نیز در اصلاح رفتارهای فردی نقش بهسزایی خواهد داشت(داشته باشد).