Abstract:
ينطلق كل عمل إنشائي أدبي من مرتكز ويتولد من رحم. فإن مرجعيات النص الروائي تعد من الأسباب المؤثرة في عملية إنشاء العمل الأدبي وخلقه ليتكون العمل الإبداعي وفقاً للمرجعيات المعرفية التي يستدعيها المبدع، حيث إنها تؤدي إلى تباطؤ مكونات العمل الأدبي. إن الدارس يجد في الدراسات الحديثة السردية مصطلحاً يرتبط ارتباطاً وثيقاً بمفهوم مرجعيات النص وهو مصطلح رواية الأطروحة التي تعني إنشاء العمل الروائي وفقاً لبحث منهجي حيث تسمى الروايات التي تتكون وفقاً للمرجعيات المعينة النصية برواية الأطروحة التي تتم في إطار منطق البحث المنهجي القائم على التنظيم الدقيق. يبدأ علاء الأسواني روايته "نادي السيارات" من مرتكز أصلي يكون نواة مركزية للرواية حيث تتشعب هذه النواة في الرواية وتتحول إلى إستراتيجية النص الروائي التي تتطلب الكشف عنها عبر اكتشاف المرجعيات التي تؤطر الرواية. وقد بدا الأسواني في سرد الرواية كأنه تمسك فيها بالمرجعيات الاجتماعية والنفسية لتكون الرواية دراسة اجتماعية وأطروحة نفسية يبحث فيها الأسواني المواطن المصري والمجتمع الذي يعيش فيه عبر استدعاء الماضي التاريخي ومناقشة ظاهرة دخول السيارة إلى مصر. فالأطروحة التي تبحث عنها رواية نادي السيارت هي تشيؤ الإنسان وما ينتج عنه من استغلال واستثمار له. فحاولت هذه الدراسة تحليل هذه الرواية لكونها نموذجاً صالحاً لتطبيق قضية رواية الأطروحة وفقاً لمبادئ السوسيونفسية وکشف الأطروحة التي تقوم عليها الرواية دراسة تحليلية-وصفية.
همه اثار ادبی دارای یک خاستگاه و نقطه اغاز هستند. خاستگاه فکری داستان یکی از عوامل تاثیرگذار در فرایند تولید اثار ادبی و افرینش ان است تا شکل گیری اثار خلق شده براساس یک خاستگاه فکری و شناختی باشد که خالق ان اثر از ان بهره میبرد تا جایی که این خاستگاه فکری و شناختی موجب کشش میان همه عناصر داستان گردد. پژوهشگران در پژوهشهای معاصر درباره داستان واژهای را بکار گرفتهاند که پیوند محکمی با مفهوم خاستگاه فکری متن دارد که این واژه عبارت است از «تزهای داستانی» که به معنای افرینش اثر داستانی براساس یک روش پژوهشی است تا جایی که چنین داستانهایی که بر اساس خاستگاههای فکری و اصول شناختی معین در متن شکل میگیرند به «تزهای داستانی» معروف شدهاند که براساس منطق پژوهش علمی شکل گرفته است. علا الاسوانی نویسنده مصری رمان خود با نام «نادی السیارات» را از یک خاستگاه اصلی اغاز میکند که تبدیل به هسته مرکزی داستان میشود و این هسته اهسته در داستان گسترش پیدا کرده و به راهبرد داستان تبدیل میشود که لازمه یافتن ان کشف خاستگاههای فکری است که چهارچوببندی داستان را شکل داده است . الاسوانی در این رمان به خاستگاههای اجتماعی و روانی پرداخته است تا اینگونه داستان وی به پژوهشی جامعهشناسانه و یک تز روانشناختی تبدیل شود که در ان وی به دنبال بررسی اوضاع اجتماعی و روانی شهروندان مصری و جامعهای است که در ان زندگی میکنند. او در این داستان با فراخواندن گذشته تاریخی مصر و بررسی پدیده ورود خودرو به این کشور قصد انجام این کار را دارد. بنابراین تزی که این داستان به دنبال ان است بررسی شیءوارگی انسان و نتایج روانی استعمار انسان است. از همین رو، این پژوهش تلاش کرده است تا براساس اصول مطرح شده در روانشناسی اجتماعی به بررسی این رمان بپردازد تا اینگونه تز داستانی موجود در رمان که هدف ان بررسی جامعه مصر از نظر اجتماعی و روانشناسی است، در بوته نقد قرار گرفته باشد.
All literary pieces have an origin and a starting point. The intellectual origin of a story is one of the influential factors in the process of producing literary pieces and their creation, so the formation of the created pieces is based on the intellectual and cognitive origin of the creators to the extent that the intellectual and cognitive origin causes tension between all the elements of the story. Researchers in contemporary research on fiction have found a word that has a strong connection with the concept of the intellectual origin of texts, which is "fiction theses" and means the creation of a story based on a research method to the extent that such stories, formed based on certain intellectual origins and cognitive principles, become known as "fiction theses" which are formed based on the logic of scientific research. The Egyptian writer Alaa Al-Aswany starts his novel called "Nady Alsayarat" from a main origin that has become the central core of the story and this core slowly spreads in the story and becomes the strategy of the story text which is found necessarily by discovering the intellectual origins that framed the story. In this novel, Al-Aswany has approached the social and psychological origins, so in this way, his story becomes a sociological research and a psychological thesis in which Al-Aswany seeks to investigate the social and psychological conditions of Egyptian citizens and the society in which they live. In this story, he intends to do this by recalling the historical past of Egypt and investigating the phenomenon of cars entering this country. Therefore, the thesis that the story seeks is to investigate human objectification and the psychological consequences of human colonization. Hence, this research attempted to investigate the novel based on the principles described in social psychology in order to examine Egyptian society from a social and psychological point of view