Abstract:
فرمان مشروطیت به دستور مظفرالدینشاه قاجار صادر شد. با روی کار آمدن محمدعلیشاه»
او به مخالفت با آن پرداخت و مجلس را به توپ بست. به همین دلیل» آزادیخواهان زیادی در
سرتاسر کشور برای آرمان از دست رفتهشان دوباره بهپاخاستند. یکی از این اقوام ایرانی که نقش
برجستهای در احیای مشروطه داشت» ایل بختیاری بود. بختیاریها توانستند با رهبری ابراهیم خان
ضرغام لسلطنه و نجفقلیخان صمصام|لسلطته ابتدا اصفهان را تسخیر کنند وسپس با پیوستن حاج
علیقلیخان سردار اسعد دومء به سمت تهران رفتند و مشروطیت از دست رفته را دوباره برقرار
کردند. پس از احیای مشروطه, محمدعلیشاه برای گرفتن تخت و تاج از دست رفتهاش» سعی و
تلاش زیادی کرد ولی در این امر ناکام ماند. مجاهدین بختیاری توانستند تمام شورشهای پس از
فتح تهران را یکی پس از دیگری از میان ببرند و حتی دادگاهی را نیز در همین راستا و به فرنشینی
شیخ ابراهیم زنجانی تشکیل دادند و مخالفین مشروطه و آزادیخواهی را به مرگ محکوم کردند.
پژوهش حاضر با رویکرد تاریخی به بررسی نقش بختباریها در تحولات پس از استبداد صغیر
وفتح تهران پرداخته است.
Machine summary:
مکــرم اصفهانی (۱۳۳۳: ۲۲۵-۲۲۹) در مورد فتح اصفهان توســط ابراهیم خان ضرغام السلطنه و دلاوری های پسرش ابوالقاسم خان ، اشعاری را سروده است : «اقبال ســتمگر بصفاهان چو گذر کرد شــیرازه کار همــه را زیروزبــر کــرد از بهر حکومت چه در این شهر مقر کرد بیــداد و جفایــش بدل ســنگ اثر کرد پس حجه الاســلام خبر داد به طهران کاین حاکم بدبخت چه خواهدزصفاهان هر روز کند کجــروی و تندی و طغیان نــه دل بدلیل آرد و نه گــوش به برهان آن شــیر دژم آنکه ســتایندش ضرغام ضرغام حقیقت که از او روز عدو شــام افراشــت علــم را ز پی یاری اســلام زد جانب این شــهر پی دفع ســتم گام قــدر عدد اســم علی همرهــش الوار یعنی صــد و ده تــن ز دلیــران وفادار گفتند کــه از مهــر علی حیــدر کرار امــروز نمائیــم یکــی جنــگ نمودار آن زاده ضرغــام جوانمــرد یگانــه بوالقاســم فرخنده ســیر فخــر زمانه زد تیــر پیاپی ســوی دشــمن بنشــانه تیرش بســوی خصــم بــرآورد کمانه از توپچیــان چند تــن افتاد روی خاک از تیــر مکافات عمل پیکرشــان چاک آن توپ کــه میرفت از آن بانگ بافلاک شد ساکت و پژمرده و افسرده و غمناک اقبال ستم پیشــه روان شــد بســفارت بگذشــت ز اموال و ز کاخ و ز عمارت سگ باز ستم پیشــه برون شد بحقارت رفت از پی او مایه افســاد و شــرارت » ســردار اسعد بختیاری که برای درمان چشــمان خود به فرانسه سفر کرده بود، پس از شنیدن خبر و حاصل کردن توافقات با مشــروطه خواهان مقیم اروپا از پاریس برای ملاقات با شــیخ خزعل ، راهی خوزســتان شــد.