Abstract:
ترانزیت دریایی یکی از حوزه های حساس و مهم گذار و تحول در هندسه جهانی امنیت و قدرت اقتصادی است. بنابراین، برای توسعه و تقویت جایگاه آن و تضعیف ساختار تحریم ها باید تمرکز ویژه ای روی محورهای ترانزیتی صورت گیرد. این موضوع به استحکام اقتصاد ملی، هم گرایی منطقه ای، ارتقای مناسبات ژیوپلیتیکی و ژیواکونومیکی و در یک کلمه، برون گرایی مبتنی بر اقتصاد مقاومتی منجر می شود. ایران در زمره کشورهای ممتاز در این باره شناخته می شود. برای همین، از اهمیت راهبردی در سطح بین المللی برخوردار است که در صورت استفاده موثر از آن می تواند به عنوان یکی از مهم ترین بازیگران در سطح بین المللی و منطقه ای نقش آفرینی کند. به رغم جغرافیای ویژه ایران و نسبت دادن القابی مانند شاه راه و...، تبدیل شدن به قطب ترانزیتی منطقه، برنامه ریزی دقیق، مدیریت و سرمایه گذاری های جدی به ویژه در حوزه ترانزیت دریایی را می طلبد. برای حصول این منظور شاید مهم ترین و آغازین گام، بررسی چشم اندازهای کنشگران برتر جهانی ترانزیت دریایی باشد. اهمیت این پژوهش حصول آگاهی از آینده ممکن صنعت حملونقل دریایی است که بی تردید برای سیاست گذاران این حوزه دلالت هایی به همراه دارد. نظر به احصای این دلالت ها، مهم ترین کنشگران صنعت حمل ونقل دریایی که اسناد چشم انداز خود در این باره را منتشر کرده اند، انتخاب شده اند که با بررسی اسناد آن ها، ضمن ترسیم آینده محتمل و ممکن برای این صنعت، دلالت هایی نیز برای توسعه حمل ونقل دریایی در ایران به دست آمده است.
Machine summary:
نظر به احصای این دلالتها، مهمترین کنشگران صنعت حملونقل دریایی که اسناد چشمانداز خود در این باره را منتشر کردهاند، انتخاب شدهاند که با بررسی اسناد آنها، ضمن ترسیم آینده محتمل و ممکن برای این صنعت، دلالتهایی نیز برای توسعه حملونقل دریایی در ایران به دست آمده است.
باید توجه داشت که شیوع ویروس کرونا منجر به کاهش سطح تبادلات جهانی شده است و ایران نیز از این قاعده مستثنا نیست، اما به دلیل اعمال تحریمهای گوناگون، عدم دسترسی به سوختهای کمسولفور و حملات سایبری به ناوگان حملونقل دریایی، رشد و توسعه این صنعت با مشکلات ویژهتری نسبت به دیگر کشورها روبهروست.
بخش حملونقل دریایی بهعنوان زیرمجموعهای از تلاشهایی است که برای دستیابی به اهداف راهبردی چشمانداز ملی قطر فعالیت کرده و ضمن رابطه نزدیکی که با سازمانهای بینالمللی دریانوردی برقرار کرده است، بهصورت دائمی و مرتب اجرای قوانین ملی دریانوردی را بررسی و از انطباق آنها با قوانین بینالمللی مربوط اطمینان حاصل میکند و کشور را از بهترین منافع ممکن بهرهمند میسازد.
شرکتهای کشتیرانی، دیجیتالی شدن را بهعنوان آینده صنعت دریایی ترویج میکنند و تلاشهای آنها برای راهاندازی راهبردهای جدید بهسرعت در حال انجام است (Ichimura, Dalaklis, Kitada & Christodoulou, 2022).