Abstract:
قانون امور گمرک در تعریف قاچاق آورده است «ورود،ساخت،مبادله،توزیع هرگونه کالا یا خدماتی که خارج از چارچوب مقررات و ضوابط دولت صورت پذیرد». این مقوله اگرچه با این تعریف پدیدهای اقتصادی تلقی میشود،اما گستردگی و تعامل متقابل آن با مسائل و مؤلفههای اجتماعی،ان را به پدیدهای اجتماعی مبدل ساخته که پرادایمهای جامعهشناختی باید آن را تبیین و مطالعه نمود.براساس آمارهای غیر رسمی میزان قاچاق کالا در کشور حدود 4 میلیارد دلار در سال برآورد شده که با توجه به تولید ناخالص داخلی( G.D.P. )و میزان واردات قانونی به کشور رقم قابل توجهی به شمار میرود که نشان از اهمیت و گستردگی موضوع دارد و میتواند در روند اقتصاد و تولید بحرانهایی را ایجاد نماید.این مقاله با رویکردی جامعه شناختی پدیده قاچاق را در سه مرحله زمانی،قبل از انقلاب تا پیروزی انقلاب اسلامی،جنگ تحمیلی و سیاستهای توسعه و تعدیل اقتصادی و نیز در سالهای اخیر مورد بررسی قرار داده است.در هر مقطع زمانی با توجه به شرایط وضعیت اقتصادی،سیاسی و اجتماعی آمار پدیده قاچاق در نشیب و فراز بوده،که مقایسه این مقاطع زمانی و توجه به این شرایط میتواند چشمانداز شفافتری از وضعیت این پدیده را در کشورما نشان دهد.این مقاله به بهانه انتشار گزارشی از ناحیه انتظامی هرمزگان در زمینه قاچاق کالا در این استان نگارش یافته و در آن سعی شده با رویکردی جامعه شناختی قاچاق کالا،بررسی شده و در خاتمه این مقوله را مطرح نموده که این پدیده تنها از منظر کشفیات و تعداد پروندههای تشکیل شده نمیتواند مورد مطالعه قرار گیرد بلکه هرگونه بررسی در این زمینه باید معطوف به ابعاد جامعه شناختی و اقتصادی باشد.
Machine summary:
"انتظامی هرمزگان در زمینه قاچاق کالا در این استان نگارش
میلیارد ریال کالا از مرزهای کشور قاچاق شده است که نمایانگر گسترگی این
اول سال 9731،08381پرونده خصوص قاچاق کالا تشکیل شده است که از
معبر مناسبی برای ورود قاچاق کالا به کشور شده است.
جامعه شناختی قاچاق کالا سعی دارد این معضل را در سطح کشور در قالب سه
کالا نیز در این زمانها بسیار کمتر از میزان واقعی بود.
کشفیات کالا نرخ ثابتی را نشان میدهد و مبارزه با قاچاق نیز برابر یک روش
قاچاق کالا انجام میشد که از طرف دیگر خود بیانگر این مسأله است که اتفاق
چنین رویکردی خود دولت سیل واردات این قبیل اجناس را به کشور وارد کرد.
کالاهای تجملی کم شد و عدم تقاضا برای این کالاها به عدم افزایش نرخ قاچاق
میرسد در این دوران شاهد تشدید و اوجگیری قاچاق کالا و نیز کشف آن
در این دوران گرایش دولت به واردات انواع کالاها افزایش چشمگیر یافت و
قاچاق کالا به کشور از سال 47 به بعد میباشد.
فراوانی کالای قاچاق در بازارهای سطح کشور نشاندهندهء این است که
همچنین واقعیت این است که در سالهای اخیر در جغرافیای قاچاق کالا
قوانین و مقررات از عواملی است که بر میزان و ارزش قاچاق کالا در یک کشور
میتوانند در کاهش یا رفع قاچاق کالا به کشور مؤثر واقع شوند.
فراوانی این پدیده معطوف به شرایط،مقتضیات و ساختارهای اقتصادی، سیاسی و اجتماعی میباشد و هرگونه برنامهریزی برای قاچاق باید در نظر
خارجی و نیز افزایش آمار پروندههای کلان کشف شده مبین این امر است."