Abstract:
«چگونگی پیدایش جهان»یکی از مسائل مهمی است که ذهن بشر را از دیر زمان به خود مشغول داشته.افلاطون به عنوان یکی از فیلسوفان بزرگ،به بررسی این مسئله پرداخته است.وی در رسالهء تیمائوس دربارهء نحوهء پیدایش جهان،در ضمن ده مرحله پیدایش جهان را تبیین کرده است. از منظر افلاطون،آفرینش جهان به معنای خلق از عدم نیست،بلکه به معنای نظر و هماهنگی بخشیدن به اشیای پراکنده و در هم آمیخته است.افزون بر این،افلاطون طرح و برنامهء جهان را به والاترین خدا و صانع یا همان دمیورگ نسبت میدهد.افلاطون در تبیین چگونگی پیدایش جهان، نسخت الگویی ارائه میکند.این الگو بر اعداد ریاضی و اشکال هندسی مبتنی است.وی برای این کار،فارغ از هرگونه تجربهای و صرفا بر اساس تفکر و نسبت سنجی،نظریهپردازی کرده است.از اینرو،طرح افلاطون تبیینی ما تقدم و پیشینی محسوب میشود.
Machine summary:
"تفاوت میان آنها 1/3 است: 4+X-16/3 4-16/3--X 12/3-16/3--X -4/3--X X-4/3 حال عدد 4/3 را در جدول نسبت قرار میدهیم و مقدار تفاوت عدد فاصلهء 16/3 با عدد 8 را به دست میآوریم: 8/4-2 2+4/3-8/3 (به تصویر صفحه مراجعه شود) جدول نسبت عدد 8/3 را نشان میدهد و این بدان معناست که باید مقدار 8/3 از عدد 8 کاسته شود تا عدد 16/3 به نسبت مساوی از عدد اصلی خود کوچکتر باشد: 8-8/3-24/3-8/3-16/3 پس از روشن شدن نسبت اعداد فاصلهای نمودار(1)،سراغ اعداد فاصلهای نمودار(2) میرویم.
به نظر افلاطون،فاصلهء میان این اعداد با عدد 81/64 پر میشود،به این صورت که نخست خود 9/8 قرار میگیرد،سپس توان دوم آن،که عدد 9/8 باشد: (9/8)2-(9)2/(8)2-81/64 و در ادامه،حاصل ضرب 3/2 در 9/8 که عدد 27/16 باشد: 9/8??3/2-9??3/8??2-16/27 و سرانجام،عدد 243/128 که حاصل ضرب 27/16 در 9/8 است: 9/8?27/16-9?27/8?16-243/128 و اینک نمودار فاصلههای نهایی: (به تصویر صفحه مراجعه شود) نمودار(5):اعداد فاصلهای نهایی عبارت افلاطون در تبیین این مرحله چنین است: سپس خداوند پر کردن فاصلههای میان بخشهایی که دو برابر یکدیگر بودند و بخشهایی که سه برابر یکدیگر بودند شروع کرد؛این گونه که بخشهای دیگری را از آن آمیزهء اولیه جدا کرد و آنها را در فاصلهها جای داد؛چنانکه درون هربخش دو واسطه قرار گرفت:یکی به یک نسبت مساوی از بخش کوچک،بزرگتر بود و به همان نسبت از بخش بزرگ،کوچکتر؛و دیگری به یک مقدار مساوی از بخش کوچک،بزرگتر بود و به همان مقدار از بخش بزرگ،کوچکتر."