Abstract:
زندگی بشر در عصر حاضر،بیش از هر دوره دیگری،با پدیده فرهنگ نسبت دارد. جامعه ایرانی پس از پیروزی انقلاب اسلامی،سیمای فرهنگی بیشتری پیدا کرده و همین مسئله،ضرورت تحقیق در امر فرهنگ و سیاستگذاری فرهنگی را برای پژوهشگران ایرانی دو چندان کرده است.واگذاری سیاستگذاری فرهنگی به دولت یا نهادهای خارج از دولت،از مسائلی است که اندیشمندان در باب آن اجماع نظر ندارند؛برخی به دخالت حداقلی دولت در فرهنگ معتقدند و برخی نیز به دخالت حداکثری.مقاله درصدد بررسی دیدگاه امام خمینی(ر ه)دربارهء دخالت دولت اسلامی در سیاستگذاری فرهنگی است از آنجا که در منظومهء فکری امام خمینی(ر ه)دولت علاوه بر تأمین کالا و خدمات عمومی،نقش هدایتگرانه نیز دارد،باید به سیاستگذاری فرهنگی بپردازد.ازاینرو در این مقاله،دولت و سیاستگذاری فرهنگی از منظر امام خمینی(ر ه)مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته و نسبت مؤلفههایی همچون:خودباوری، قانونگرایی،نقش مردم،حدود دخالت دولت،کرامت انسانی و مبانی اسلام با سیاستگذاری فرهنگی از زاویه نگاه امام خمینی(ر ه)مورد بررسی قرار گرفته است.
In the present era, the human life is intermingled with culture more
than ever. The Iranian society, after the victory of the Islamic
Revolution has acquired a more cultural image and this has been a
reason for Iranian researchers to strive more in the realm of
culture and cultural policy- making. Whether to leave cultural-
policy making in the hands of the government or give the
responsibility to non-governmental organizations, is one of the
issues on which the scholars have not yet agreed upon. Some
believe the government should have the least interference in
culture and others believe it should have maximum involvement. in
this article we review the outlook of Imam Khomeini about the
involvement of the Islamic government in cultural policy-making,
in Imam Khomeini's view, since the government, in addition to
providing goods and public services, has a guiding role, it should
be active in cultural policy-making. Hence, in this article, the
government and cultural policy-making from Imam Khomeini
viewpoint has been analyzed. Elements such as self esteem, law
abidance, people's role, limit of government involvement, human
dignity and Islamic fundamentals along with cultural policy-
making have been reviewed based on Imam Khomeini point of
View.
Machine summary:
-حاکم بودن بینش توحیدی بر تمامی شئون و عرصههای حیات فردی و اجتماعی و نقش و تأثیر بنیادین اعتقاد به اصول و فروع دین اسلام مانند وحی،نبوت،امامت،عدالت،معاد، تبری و تولی در جامعه اسلامی؛ -جاودانگی،کرامت و شرافت ذاتی انسان به عنوان خلیفه الله امانتدار خداوند،صاحب اراده و اختیار،دارای قدرت و تعقل و انتخاب در جریان سرنوشت و نیز نقش عقل و تجربه در استمرار حرکت تکاملی وی؛ -برخورداری انسان از فطرت الهی که ریشه و منشأ رشد و خیر و صلاح اوست؛ -همانندی و برابری انسانها در آفرینش و عدم تمایز بین رنگها،نژادها و صنوف دیگر انسانی،جهان شمول بودن پیام اسلام،دعوت انسانها به همکاری و تعاون همگانی در انجام کارهای نیک و انسانی؛ -قائل شدن به وجود سرشت مادی و معنوی بشر و قابلیت رشد و شکوفایی وی در همهء وجوه و زمینههای فردی و اجتماعی،مادی و معنوی،جسمی و روحی،عقلی و عاطفی و ملازمه این وجوه با یکدیگر؛ -خیرخواهی،کمالجویی،آرمانخواهی،ظرفیت علمی نامحدود و کشش فطری انسان به سوی علم و دانایی،جمال و زیبایی،تقدس و پرستش و خیر اخلاقی؛ -زایندگی و قدرت ایمان در خلق ارزشهای معنوی و فضایل اخلاقی و ایجاد روحیهء استقلال،حریت،عزت نفس و تحکیم مناسبات انسانی در جامعه؛ -تربیتپذیری آدمی و به فعلیت درآمدن استعدادها و خلاقیتهای وی از طریق پیریزی بنای جامعهای موحد،عدالتخواه،دانشطلب،متکی بر جهاد و اجتهاد،متصف به اعتدال و واقعبینی و نیز بهرهمند از مباحثات و مبادلات فکری نقادیها و تحقیقات علمی، عبرتآموزیها و تجربهاندوزیهای تاریخی؛ -اصالت ارزشهای معنوی و فضایل اخلاقی در جامعه اسلامی و جایگاه والای تقوا،علم و جهاد در تعیین مرتبهء کرامت و فضیلت انسانها؛ -تأثیرپذیری انسان از عوامل مثبت و منفی محیط اجتماعی و آفات و موانع فرهنگی آن و مسئولیت نظامی اسلامی در سالمسازی محیط،تحقق قسط و عدل،تأمین حق مشارکت مردم در همهء امور با توجه به لزوم زدودن علل و عوامل زمینهساز کفر و نفاق،فقر و فساد،ظلم و استبداد،سلطه و استکبار.