Abstract:
در این مقاله بر آنیم که ترتیب واژگانی در زبان عربی را در چهارچوب نظریه حاکمیت و وابستگی تبیین نماییم.
ترتیب واژگانی در زبان عربی مورد اختلاف زبانشناسان است اما اینجا ضمن بررسی آرای قدما فرض اصلی ما آنست که
ترتیب واژگانی بینشان در این زبان به صورت vsoاست.
Machine summary:
قاعدهی بازنویسی دوم یعنی S ---> NP Pred شامل آن دسته از جملههایی میشود که فاقد فعل هستند و براساس نظریهی قدما ترکیبهای ظرفی یا ترکیبهای اسمی را شامل میشوند: 6) زَیْدٌ (NP) فِی الدَّارِ(Pred)ترکیب ظرفی زیددر خانه (است).
اما این دو تن نیز مانند اسلاف خود کوشیدند NP و VP را همچنان حفظ کنند و به همین دلیل قاعده زیر را برای ژرفساخت جمله در عربی پیشنهاد نمودند: (8) S ---> VP NP با توجه به نمونهی زیر که در آن ترتیب واژگانی به صورت vos است میتوان براحتی قاعده فوق را استنتاج نمود: 9)انْتَقَدَهُ الْوَزِیْرُ.
دیدگاه vso: با توجه به اینکه ساخت بینشان در زبان عربی vso است زبانشناس دیگری بنام یوسف عون (1979) پیشنهاد نمود که ساخت بنیادین در زبان عربی یا به طور کلی زبانهایِ vso ساخت مسطح flat به شمار میروند و از اینرو قاعده بازنویسی زیر را برای زبان عربی ارائه نمود: (11) S ---> INF - V - SUBJ - OBJ پیش از وی جانسون (1974 ص11) در فصل دوم رسالهی خود این مسأله را عنوان کرده و به نارساییهای نظریه معیار برای تعیین فاعل و مفعول اشاره کردهبود.
وی در چهارچوب این نظریه به قاعدهی بازنویسی زیر در تولید جملات زبان عربی دست یافت: (12) S ---> V''''- N''''''''''''- (N'''''''''''') - (P'''''''''''') زبانشناس دیگری که در مورد ساخت جمله در عربی به پژوهش پرداختهاست زبانشناسی مراکشی بنام عبد القادر الفهری (1981) است که دستور واژی-نقشی برزنن(Bresnan) (1978) را اساس مطالعات خود قرار دادهاست.
, Some Concepts and Consequences of the theory of Government and Binding, Cambridge, Mass,: MIT Press, 1982a.