Abstract:
شعرهای بازمانده از دوره جاهلی کهنترین شعرهایی است که در این زمینه برای ما برجای مانده است. در این دوره
شعر نخجیرگانی بخشی از قصیده جاهلی را تشکیل میداد شاعر بیشترین توجه خود را به حیوان شکار شونده اختصاص
داده توصیف کاملی از این حیوان که معمولا گورخر گاو یا شترمرغ است بدست میدهد. در پایان سده دوم هجری شاهد
شکلگیری و استقلال نهائی شعر نخجیرگانی با عنوان «طردیه یا شعر الطرد» هستیم. تکوین این فن شعری به صورت
یک فن مستقل ادبی بدست شاعر توانمند سده دوم حسن بن هانی ابونواس صورت گرفت. در روزگار فرمانروائی
عباسیان به سبب وجود ایرانیان در دربار ایشان شاهد نفوذ فرهنگ و تمدن ایرانی و واژگان فارسی معرب نزد اعراب
هستیم. قالب رجز که قالبی مهیج و انعطاف پذیر است، برای این نوع شعر برگزیده شده، زیرا ایقاع خوش و آهنگ تند آن
میتواند تصویرگر صحنه پرجنب و جوش شکار باشد در موارد اندک نیز شاعر از دیگر بحرهای عروضی همچون بحر
سریع یا بحر متقارب یاری گرفته و حرکت جنبش میدان نخجیر را با آن به تصویر میکشد.
Machine summary:
در این دوره شعر نخجیرگانی بخشی از قصیده جاهلی را تشکیل میداد شاعر بیشترین توجه خود را به حیوان شکار شونده اختصاص داده توصیف کاملی از این حیوان که معمولاً گورخر گاو یا شترمرغ است بدست میدهد.
قالب رجز که قالبی مهیّج و انعطاف پذیر است، برای این نوع شعر برگزیده شده، زیرا ایقاع خوش و آهنگ تند آن میتواند تصویرگر صحنه پرجنب و جوش شکار باشد در موارد اندک نیز شاعر از دیگر بحرهای عروضی همچون بحر سریع یا بحر متقارب یاری گرفته و حرکت جنبش میدان نخجیر را با آن به تصویر میکشد.
شعر نخجیرگانی در دوره جاهلی 1ـ امرؤالقیس امرؤالقیس در معلقه خود پس از آنکه توصیف کاملی از اسب خود ارائه میدهد، به وصف صحنه شکار پرداخته و میگوید : «کَلّه گاوان وحشی از دور نمایان شد و مادینگان آنها همچون دوشیزگانی بودند که جامگان بلند پوشیده و گرد بت (دُوار) در حال طوافند این مادینگان در حالی که پراکنده از هم بودند به ما پشت کردند.
نیمه دوم سده دوم هجری را باید اوج استقلال و شکوفایی شعر نخجیرگانی به حساب آورد سگهای شکاری از جهت کمی و کیفی بیشترین سهم را در طردیات ابونواس به خود اختصاص دادهاند او به نیکی تمام درباره ویژگی این حیوانات سخن گفته است.