Abstract:
مقالهی حاضر به منظور بررسی اشعار پارسی که به شیوهی آثار منظوم ایرانی میانه سروده شدهاند،نگاشته شده است.نگارنده معتقد است اشعاری که از سدههای اول و دوم هجری به زبان فارسی در دست است و از نظر وزن با اوزان عروضی تفاوت دارد،در حقیقت به گونهی هجایی با هجاهای منظم آزاد سروده شدهاند و مربوط به ادبیات شفاهیای که هستند که ریشه در روزگار ساسانی داشته است و در نزد تودههای مردم،سینه به سینه،محفوظ مانده،بعدها به صورت فهلویات،او را منان و ترانههای محلی درآمدند. این نوع اشعار در حکم نخستین پایههای تکامل شعر فارسی هستند و در روند تکامل شعر فارسی،ترانههای محلی،حد فاصل میان شعر هجایی مطلق و شعر عروضیاند.بدین معنا که ترانههای محلی اشعاری هجاییاند که به تدریج به وزن عروضی نزدیک میشوند و اوزان هجایی و تکیهای را با وزنهای رایج و مقبول عروضی تطبیق میدهند.
Machine summary:
"این شعر دارای وزن هشت هجایی است.
این شعر دارای وزن هشت هجایی است و در تاریخ طبری آمده است.
اشعار آزاد هجایی پارسی میانه و نخستین نمونههای اشعار غیر عروضی فارسی دری،"شعر
این شعر دارای چهار مصراع شش هجایی است.
این شعر ظاهرا یکی از فهلویات دوازده هجایی است.
کتاب محاضرات الادبا تألیف راغب اصفهانی(نیمهی دوم سدهی 5 هـ ق)دو قطعه شعر به شیوهی پارسی میانه نقل کرده است.
این شعر شامل سه مصراع و هر مصراع دارای هفت هجا است.
فهلویات یا ترانههای فهلوی نام دیگری هم داشته و آن واژهی"اورامه"بوده است.
مورد اوزان فهلویات معتقد به تساوی هجاها در پارههای شعر فهلوی است.
فی معاییر الاشعار الجم)آمده است و از این گذشته،اوزان شعری فهلویات و اورامنان در این
مراقبت است میان نون جزو اخرم و میم مفاعیلن که از پس آن آید و نشاید که پس(یا بعد)از مفعولن،مفاعیلن آید و در این شعر مراقبت به جای نیاورده است؛جزو اخرم را با جزو سالم
به نظر شمس قیس،بحر مشاکل وزن رایج اشعار پهلوی است و شمار اشعار به این وزن
اجزای این وزن از اصل فاع لاتن مفاعیلن مفاعیلن است و
مبنای وزن در آنها دو اصل است:یکی کمیت هجاها(و این اصل همان مبنای شعر رسمی
بارزتر از زبان فصیح فارسی است و به این سبب،در وزن ترانهها تأثیر دارد و با تغییر کلی نظم
این تصنیف از سدهی 31 هـ کهنتر نیست و شامل مصراعهای سیزده هجایی است.
مهمتر آنکه ترانههای مذکور حتما بایست با آهنگ همراه باشند یا با نوای لله وا(لی)خوانده شوندو این خود نشان میدهد که وزن خاص و؟؟؟ترانهها با"