Abstract:
گناهان منسوب به انبیا در کتاب مقدس توجه بسیاری را برانگیخته است. مسلمانان این گناهان را یکی از دلایل بیاعتباری آن کتاب دانستهاند. مفسران یهودی نیز به نوبۀ خود با متون مربوط به این خطاها دست و پنجه نرم کرده، به اشکال گوناگون درصدد برآمدهاند که آنها را تأویل کنند. در این پژوهش، نمونههایی برجسته از خطاهای منسوب به شخصیتهای کتاب مقدس مانند ابراهیم، اسحاق، یعقوب، موسی، هارون، داوود، سلیمان و... را مطرح و تأویل این خطاها را در تفاسیر یهودی بهویژه در قرون وسطا بررسی خواهیم کرد. روشهای این مفسران عبارتاند از: تغییر در قرائت ظاهر متون با تغییر اعراب و مرجع ضمیر و ترکیب و تقطیع جملات، توجه به ابهام در معنای کلمات، تأکید بر علم نبی، کمک گرفتن از آیات دیگری که بهنوعی نشاندهندۀ بیگناهی شخص مورد نظر هستند، رجوع به شریعت نوح و یا احیانا شریعت سام در مورد انبیای پیش از موسی و استفاده از حکایات اگاداییـمیدراشی که در این تفاسیر بسیار بارز است و به تغییر بنیادین در فهم روایات کتاب مقدس میانجامد. این تأویلات نه لزوما بر اساس ضرورت کلامی، بلکه به سبب ضرورت اخلاقیـتعلیمی و نیز با توجه به جایگاه والای انبیا در میان یهودیان صورت گرفته است تا در نهایت، توصیف کتاب مقدس از انبیا به تصور خوانندگان از آنان نزدیکتر شود.
Machine summary:
"در تلمود بابلی از زبان ربی شموئل بر نحمانی از قول یوناتان آمده است که «هر کس بگوید پسران سموئیل گناه کردهاند، قطعا خطا میکند»؛ زیرا عیب آنان فقط این بود که به شیوۀ پدرشان رفتار نمیکردند و بر خلاف او که برای داوری به اطراف میرفت، در شهر میماندند.
اما خود علمای تلمودی به این اشکال پاسخ داده و گفتهاند که در داستان اصلاح دینی توسط یوشیا میخوانیم «و مکانهای بلند را که مقابل اورشلیم به طرف راست کوه فساد بود و سلیمان پادشاه اسرائیل آنها را برای اشتورت، رجاست صیدونیان، و کموش، رجاست موآبیان، و برای ملکوم رجاست بنیعمون ساخته بود، پادشاه آنها را نجس ساخت» (دوم پادشاهان 13:23)؛ آیا ممکن است که آسا و یهوشافاط پادشاهان پیش از یوشیا به نابودی آن مکانهای بلند اقدام نکرده و آنها را تحمل کرده باشند؟ «پس امر متقدمان مانند امر متأخران است: همانطور که متأخران ]یوشیا[ اقدام نکردند و افتخار آن کار به ایشان نسبت داده شد، متقدمان ]سلیمان[ اقدام نکردند و شرمش به آنان نسبت داده شد».
به هر حال مقصود اصلی این پژوهش آن بود که نشان دهد چگونه کتاب مقدس قابلیتهایی (هرچند دور از ذهن) برای تبیین رفتار اخلاقی انبیا دارد و چگونه این گونه تبیینها در میان بسیاری از مفسران یهودی در غرب و شرق رایج بوده است، حتی اگر در الاهیات یهودی از عقیدۀ عصمت چیزی گفته نشده باشد."