Abstract:
اندیشهء خاورشناسان دربارهء باسواد بودن رسول خدا(ص)و اهداف و اغراض آنان از این ادعا قابل بررسی است. آنان دو دلیل بر مدعای خود اقامه کردهاند:یکی نوشتن کلمه«محمد بن عبد الله» از طرف رسول خدا(ص)در جریان صلح حدیبیه و دیگری دستور آن حضرت،به منظور آوردن کاغذ و دوات برای نوشتن نامه در روزهای پایانی عمر شریفشان. بررسی و نقد این دو دلیل و اثبات ناموجه بودن دلایل خاورشناسان بر این مسأله، موضوع پژوهش پیشروست. بررسی آموزش و کتابت رسول خدا(ص)از جنبهء بشری و الهی چه قبل از بعثت و چه پس از آن و اعمال این توانایی قبل و بعد از بعثت از منظر دو گروه شیعه و سنی،ما را برای رسیدن به مسأله حاضر یاری میکند.
Machine summary:
"ضرورت آموزش الهی نسبت به پیامبر چه قبل و چه بعد از بعثت،مطابق عقل،قرآن و سنت میباشد: الف)عقل با توجه به جایگاه پیامبر(ص)که واسطه بین خداوند و خلق میباشد و برای هدایت و تربیت مردم بر اساس دین خدا به پیامبری برگزیده شده است،عقل حکم میکند که چنین انسانی ابتدا باید خود آموزش ببیند و اطلاعات لازم در اختیارش گذاشته شود،تا بتواند مردم را هدایت کند و قابل تصور نیست که انسانی خودش چیزی نداند،ولی به دیگری آموزش دهد.
بحث دیگری که در اینجا مطرح میباشد اعمال این توانایی است؛یعنی دانشی که در اختیار پیامبر(ص)بود آیا آن را مکتوب کرده است؟و یا از نوشته دیگران استفاده کرده است؟این بحث را از منظر دو گروه شیعه و اهل سنت پی میگیریم: خواندن و نوشتن قبل از بعثت الف)بحث خواندن و نوشتن رسول خدا(ص)قبل از بعثت در بین شیعه از طرف عدهای محدود با سکوت روبرو شده است،(عاملی،بیتا:01،01)ولی اکثریت قریب به اتفاق علمای شعیه بر این باورند که رسول خدا(ص)قبل از بعثت نه چیزی نوشته و نه خوانده است؛شیخ طوسی با تعبیر«مذهب علمائنا کافه»ادعای اجماع میکند که رسول خدا(ص)هرگز چنین کاری را انجام نداده است.
»(یعقوبی،5241 ق: 2،45) 5-2-روایاتی که از قول امام علی(ع)بیان میکند که«فکبتتها»طبرسی،بیتا:2، 182) با توجه به اینکه قدیمترین متون-چه در شیعه و چه در اهل سنت-این بخش را نیاوردهاند و آنان که آوردهاند،این اندازه با هم تعارض دارند،این نقل از درجه اعتبار ساقط بوده و قابل استدلال نیست؛ولی اهل سنت از یکسو اعتبار خاصی برای کتاب بخاری قائل هستند و از سوی دیگر ین موضوع مورد اتفاق آنان میباشد که پیامبر(ص) چه قبل از و چه بعد از بعثت توانایی خواندن و نوشتن نداشته است؛از اینرو درصدد توجیه این نقل بر آمدهاند."