Abstract:
این مطالعه با هدف بررسی رابطه میان ویژگی های فرهنگی-اجتماعی دانشجویان و گرایش به مهاجرت انجام شده است. در این مطالعه که به روش پیمایش صورت گرفته است؛ 508 نفر از دانشجویان دختر مقطع تحصیلات تکمیلی (کارشناسی ارشد و دکتری) در دو دانشگاه شیراز و فردوسی مشهد مورد بررسی قرار گرفتند. مبانی نظری مورد استفاده در این مطالعه نظریه سرمایه بومی داوانزو بوده است. نتایج این تحقیق در بخش توصیفی حاکی از آن است که 5/89 درصد افراد در مقطع کارشناسی ارشد و 5/10 درصد هم در مقطع دکتری شاغل به تحصیل هستند، همچنین از مجموع پاسخگویان 5/70 درصد مجرد و 5/29 درصد نیز متاهل بوده اند. یافته های آمار استنباطی این مطالعه نشان می دهد که از بین متغیرهای فرهنگی و اجتماعی، دانشگاه محل تحصیل، میزان استفاده از رسانه های جمعی، نگرش نسبت به جایگاه علم در ایران، نگرش نسبت به جایگاه زنان تحصیل کرده در ایران، احساس تعلق به وطن، ابعاد چهارگانه دینداری با متغیر وابسته رابطه معنادار داشته اند. در تجزیه و تحلیل چند متغیره، متغیرهای احساس تعلق به وطن، بعد پیامدی دینداری، نگرش نسبت به جایگاه علم و پژوهش در ایران با گرایش به مهاجرت دارای رابطه معنادار هستند و 56 درصد از تغییرات متغیر وابسته را تبیین نموده اند.
Machine summary:
یافته های آمار استنباطی این مطالعه نشان می دهد که از بین متغیرهای فرهنگی و اجتماعی ، دانشگاه محل تحصیل ، میزان استفاده از رسانه های جمعی ، نگرش نسبت به جایگاه علم در ایران ، نگرش نسبت به جایگاه زنان تحصیل کرده در ایران ، احساس تعلق به وطن ، ابعاد چهارگانه دینداری با متغیر وابسته رابطه معنادار داشته اند.
با توجه به اینکه تصمیم گیری افراد درباره مهاجرت به خارج از کشور نیز یکی از حوزه هایی است که به نظر می رسد نقش دین در آن قابل توجه باشد در تحقیق حاضر ابتدا با استفاده از مدل سنجش دینداری گلاک و استارک ابعاد چهارگانه دین شامل بعد اعتقادی ، تجربی ، مناسکی و پیامدی بررسی شده و سپس با تعیین میزان دینداری هر یک از افراد رابطه میان آن با گرایش به مهاجرت در میان دانشجویان مورد سنجش قرار می گیرد.
برخلاف سایر مطالعات که اغلب پدیده مذکور را از دیدگاهی اقتصادی مورد بررسی قرار داده اند که همین امر موجب تک بعدی شدن تحقیقات در این باره گردیده ، مطالعه حاضر در نظر دارد با استفاده از ابزار و روش های موجود در علوم اجتماعی و با تکیه بر مبانی نظری تحقیق پدیده مهاجرت نخبگان و متخصصان را با رویکردی فرهنگی -اجتماعی مورد کنکاش قرار دهد.
23) x3 همان گونه که مشاهده می شود ویژگی های فرهنگی مورد بررسی با گرایش به مهاجرت رابطه ای معنـادار دارند و از این میان ویژگی احساس تعلق و وابستگی به وطن تأثیرگذارترین ویژگی فرهنگی تلقـی مـی شـود چرا که به تنهایی ٥١/١ درصد از واریانس متغیر وابسته را تبیین می کند.