Abstract:
درباره اشکانیان که نزدیک به پانصد سال بر ایران و سرزمینهای پیرامون آن
فرمانروایی کردند، مطالب چندانی در دست نیست.به نظر میرسد اطلاعات مربوط به آنان
از آنچه در زمینه دودمانهای پیشین ایشان یعنی هخامنشیان و مادها در دست داریم نیز
کمتر میباشد.آنچه بسیار روشن به نظر میرسد این حقیقت است ه اشکانیان نخستین بار
در خراسان بزرگ طلوع کردند و در یکی از سختترین شرایط تاریخی این مرز و بوم که
دولت جانشینی اسکندر -سلوکیان-پس از جنگهای طولانی و خونین میراثخوار هخامنشیان
شده بود، در خراسان به ثمر رسیدند و در همان سرزمین نخستین پایگاههای پایدار خویش
را که همچنان آثار آن باقی است برپا نمودند و به پایمردی خراسانیان حدود 250 ق.م بر
ساتراپ دست نشانده سلوکیان آندرا گراس (sarogordnA) در هیر کانیا و پارثوا
چیره شدند و اساس دولتی را بنا نهادند که تا زمان برآمدن ساسانیان همچنان پایدار و
پابرجا در خاطره تاریخی ایرانیان باقی ماند.
Machine summary:
"در واقع پارت اصطلاحی بود که نخست توسط نویسندگان یونانی-هلنیستی روزگار باستان به استان شرقی هخامنشی (پارثوا)-چنانکه در کتیبه بیستون داریوش نیز دیده میشود اطلاق میشد- (*)-استادیار گروه تاریخ دانشگاه تهران آنگاه که گروه بیابانگردان ایرانی پارتی که مورد بحث ما هستند به آن سرزمین -خراسان بزرگ-گام نهادند، یونانیان و سپس رومیان ایشان را(پارتیان) خواندند و پس از چیرگی آنان بر سرتاسر ایران زمین(حدود سال 140 ق.
آنگاه که ماساگتهای سواحل شرقی خزر نخستین بنیانگذار امپراتوری ایرانیان را به خاک هلاک افکندند و تا آن زمان که گروهی دیگر از سکاها(پرنیها)به آن سرزمین مهاجرت کردند، با بیگانگان مهاجم غربی که همراه با اسکندر به خراسان آمده بودند درگیر شدند، نقش رهبری سیاسی و مسؤولیت تأسیس دولت اشکانی را پذیرفتند و آنگاه نخستین پیوند ابریشمین شرق و غرب را در جاده ابریشم پدید آوردند و برای اولین بار در جهان، در مبادلات اقتصادی به توسعه و گسترش فرهنگ و روابط بازرگانی بینالمللی در جاده طولانی ابریشم پرداختند، خراسان همواره نقش واقعی و ارزنده خود را در چنان شرایط سنگینی ایفا میکرد.
این تغییرات برخلاف ایران مرکزی و غربی که دستخوش مبارزات بین سرداران مقدونی برای جانشینی آینده امپراتوری اسکندر بود، بیشتر حول محور اختلاف بر سر قدرت بین یونانین و مقدونیان-یعنی دو عنصر پدید آورنده مبارزات فاتحانه اسکندر در شرق-دور می زد و به زودی خراسان بزرگ میدان چنان مبارزه و رقابتی گردید(19)که در نتیجه مسیر تاریخ یونانیان و مقدنیان را به دست قبایل جنگجو و نیرومند پرنی ابتدا در شرق و سپس در تمامی ایران زمین تغییر داد."