Abstract:
در مورد چگونگی ورود پرتغالیها به خلیج فارس و جزیرهء هرموز فرضیههای گوناگون وجود دارد.برخی از پژوهشگران ورود پرتغالیها را از نظر اقتصادی و برخی دیگر از نظر ایدئولوژی دینی بررسی میکنند.
با تلفیقی از دو نگاه اقتصادی و مذهبی،میتوان زمینهء ورود پرتغالیها را بررسی کرد.مقالهء حاضر در پی این است که به چگونگی ورود پرتغالیها به خلیج فارس،نقش خواجه عطا در شکست اولیهء پرتغالیها در هرموز و انگیزهء تصرف جزیره به دست آلبوکرک در سالهای 1507 و 1514 بپردازد.
Machine summary:
"در مورد چگونگی ورود پرتغالیها به خلیج فارس و جزیرهء هرموز فرضیههای
آلبوکرک برای رسیدن به اهداف خود در منطقهء اقیانوس هند و خلیج فارس به
هرموز افتاد؛هرموز در آن زمان مهمترین مرکز تجارت خلیج فارس بود و اگر آلبوکرک
او گفت که عمان ملک پادشاه هرموز است و آلبوکرک باید با او گفتگو کند و در هر حال مردم قلهات حاکمیت پادشاه پرتغال را نخواهند پذیرفت و مرگ را بر قبول چنین ننگی
آلبوکرک قصد داشت به جزیرهء هرموز حمله کند اما به علت بروز اختلاف میان
حفظ کند و با همهء کشتیهای خود به جزیرهء هرموز رفت و در مقابل شهر لنگر انداخت.
مینویسد که سیف الدین و خواجه عطا هرموز را در اختیار آلبوکرک قرار دادند و اسکندر
خلیج فارس خواجه عطا مصمم شد با نیروی دریایی پرتغال پنجه نرم کند.
جزیره هرموز نزدیک شدند و برای حمله به این مهمترین مرکز تجارت دریایی
آلبوکرک پس از رسیدن به مقابل جزیرهء هرموز به سیف الدین دستور داد تا از
آلبوکرک پس از تصرف جزیرهء هرموز همهء کشتیهای مردم را کنترل میکرد و
تجارت خلیج فارس در این عهد با سیاست آلبوکرک اداره میشد.
آلبوکرک بر این باور بود که پرتغال برای تحکیم قدرتش در هند باید مجمع
خلیج فارس که اهمیت اقتصادی بسیاری برای دولت ایران داشت و جزیرهء هرموز و دیگر
یکی از اهداف آلبوکرک در منطقهء اقیانوس هند و خلیج فارس تصرف عدن برای
با توجه به اهداف آلبوکرک میتوان دریافت که برای ورود به خلیج فارس عوامل مذهبی در کنار عوامل"